Xào mực đất trên biển đêm

Chiều trải nắng vàng trên bến cá Mỹ Á, P.Phổ Quang, TX.Đức Phổ, Quảng Ngãi. Tôi lên tàu cá QNg 48957TS của hai ngư dân Võ Xuân Cẩm và Nguyễn Thành Phim ra khơi buông lưới. Chiếc tàu cá công suất trên 100 mã lực do ông Cẩm điều khiển đưa tôi cùng các thuyền viên ra biển qua cửa Mỹ Á.

Cờ Tổ quốc gắn trên cột phía mũi tàu phần phật tung bay trước gió. Tàu thuyền xuôi nam ngược bắc dò tìm luồng cá trên biển rộng trong nắng chiều. Sóng bổ vào thân tàu tung bọt nước trắng xóa. Trên mui, ông Cẩm nắm chặt tay lái và kéo ga, tiếng máy nổ giòn hòa theo gió lướt trên sóng nước.

TRANG THY

Tàu buông neo khi hoàng hôn bao phủ trên biển cả bao la. Gió ầm ào mang hơi lạnh phả vào da thịt. Sóng lớn bổ mạnh khiến tàu chao đảo. Chiều dần vào tối. Dàn đèn điện công suất lớn gắn hai bên mui tàu bật sáng rực rỡ. Những ngôi sao cô đơn nhấp nháy phía trời xa. Bạn chài nằm trên sàn tàu rầm rì trò chuyện. Ông Cẩm chăm chú nhìn vào màn hình máy dò đang phát chùm tia sóng siêu âm tìm tín hiệu đàn cá. Xa xa, đèn điện trên tàu cá tỏa ánh vàng lung linh tựa phố thị về đêm.

Chợt ông Cẩm vẫy tay ra hiệu chuẩn bị buông lưới. Chiếc thúng chai cùng một ngư dân rời tàu bên mạn trái kéo theo phao gắn đèn dập dềnh trên sóng nước dẫn dụ đàn cá. Bên phải, ngư dân và thúng chai cũng rời tàu để canh giữ mép lưới. Dàn đèn điện trên tàu phụt tắt khiến mọi vật chìm trong đêm đen.

Ông Cẩm kéo ga, tàu rẽ sóng vẽ hình tròn trên biển. Ngư dân nhanh tay buông lưới vây quanh cá, mực lượn lờ bơi theo ánh sáng đèn điện dập dềnh trên sóng nước. Lát sau, hai đầu lưới được gắn vào máy kéo đặt trên boong tàu. Những đôi tay rắn chắc thoăn thoắt kéo. Lưng áo bạn chài đẫm mồ hôi trong đêm lạnh. Lượng cá chỉ vài chục cân nên không cần dùng vợt xúc. Mọi người kéo luôn đáy lưới đổ vào thùng nhựa, cá tràn cả ra boong tàu. Những con cá nục lấp lánh ánh bạc trông thật đẹp mắt. Cá hố dài ngoẵng giương vây như ra vẻ đe dọa. Mực óng ánh ngoe nguẩy những sợi râu.

Những ngư dân trẻ cặm cụi vo gạo thổi cơm. Bếp đặt nơi đuôi tàu được che chắn cẩn thận để ngăn gió lùa. Bạn chài rửa sạch mớ mực lớn hơn ngón tay cái vừa vớt lên từ biển. Loại mực này có nhiều tên: nhỏ gọi là mực bọt, nhỉnh hơn xíu kêu là mực trũng, lớn hơn ngón tay cái gọi là mực đất.

Một ngư dân trẻ đun sôi dầu phộng cùng hành tím xắt mỏng tỏa hương thơm lừng rồi cho mực vào chảo và dùng đũa đảo đều, tiếp đến cho chút gia vị cùng dăm lát ớt cay xắt mỏng. Khi mực vừa chín thì cho tiêu xay nhỏ vào chảo và dùng đũa đảo nhẹ rồi nhấc xuống khỏi bếp.

Đèn bật sáng. Cơm gạo trắng tinh và mực xào thoảng hương thơm được bày ra sàn tàu chật hẹp. Mọi người quây quần xúc cơm và gắp mực vào tô ăn ngon lành. Mực xào giòn, vị ngọt thanh hòa cùng muối mặn và ớt, tiêu cay dịu cho cơm gạo dẻo thơm lạ thường. "Tụi tui không nấu cơm chiều vì chờ đánh bắt có cá hay mực tươi ăn mới ngon. Vậy nên thường ăn cơm tối khoảng 23 giờ...", một lão ngư cho biết. Với tôi, bữa cơm trên biển đêm lộng gió hôm ấy ngon lắm, là trải nghiệm khó phai trong đời.