Theo thông tin từ Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu Thủy sản Việt Nam (VASEP), trong tháng 1/2024, xuất khẩu cá tra của Việt Nam đạt 165 triệu USD, tăng 97% so với cùng kỳ năm trước. Các thị trường chính đều ghi nhận tăng trưởng dương như Mỹ, Trung Quốc, EU, các nước trong khối Đối tác Toàn diện và Tiến bộ xuyên Thái Bình Dương (CPTPP)... Sản phẩm cá tra chủ lực vẫn là phile đông lạnh, với giá trị đạt hơn 131 triệu USD, tăng 87% so với cùng kỳ năm 2023.
Về thị trường, Trung Quốc tiếp tục nhập khẩu cá tra nhiều nhất từ Việt Nam. Cụ thể, kim ngạch xuất khẩu cá tra sang thị trường này trong tháng đầu năm 2024 đạt 52 triệu USD, tăng gấp gần 4 lần so với cùng kỳ năm 2023. Trong khi đó, xuất khẩu sang thị trường Mỹ đạt 18 triệu USD, tăng 83% so với cùng kỳ năm ngoái và tăng ở hầu hết các mặt hàng.
Đối với thị trường EU, nhập khẩu cá tra của Việt Nam đạt gần 13 triệu USD, tăng 20% so với cùng kỳ năm ngoái. Trong đó, Hà Lan vẫn là quốc gia đứng đầu khi nhập khẩu gần 4 triệu USD, tăng 16% so với cùng kỳ. Ngoài ra, một số thị trường trong khối cũng ghi nhận nhập khẩu tăng trưởng dương như Hungary tăng gấp 4 lần, Tây Ban Nha, Pháp và Slovenia tăng khoảng 2,5 lần...
Theo đại diện VASEP, đơn hàng trong tháng 1 và tháng 2/2024 có khởi sắc và giá cá tra nguyên liệu tăng từ 25.000 - 26.000 đồng/kg năm 2023 lên 28.000 29.000 đồng/kg đầu năm 2024. Mặc dù tính chung 2 tháng đầu năm, xuất khẩu cá tra chỉ đạt 224 triệu USD, giảm 0,7% so với cùng kỳ năm ngoái nhưng vẫn có cơ sở để cá tra “chạm” đến mục tiêu xuất khẩu 2 tỷ USD - tăng hơn 10% so với 1,8 tỷ USD năm 2023.
Trong đó, thị trường Mỹ và Trung Quốc tiếp tục có triển vọng phục hồi trong năm 2024, nhờ lạm phát “hạ nhiệt” và khả năng chi tiêu tại Mỹ được dự đoán sẽ cải thiện hơn so với trước đó. Thị trường cá tra tại Trung Quốc dự kiến sẽ “sôi động" hơn nhờ các chính sách hỗ trợ thị trường bất động sản và kích thích tiêu dùng của Chính phủ Trung Quốc trong nửa đầu năm 2024.
Các chuyên gia phân tích của Công ty Chứng khoán FPT Securities (FPTS) cũng đánh giá, nhu cầu cá tra dự báo sẽ phục hồi trên diện rộng từ nửa cuối năm nay. Trong khi đó, nguồn cung cá tra tại Việt Nam dự kiến sẽ gặp thiếu hụt. Những yếu tố này kỳ vọng sẽ giúp giá cá tra xuất khẩu phục hồi tích cực trong thời gian tới. Xuất khẩu cá tra từ Việt Nam có triển vọng tăng trở lại và mang lại lợi ích cho ngành thủy sản.
Đối với thị trường Mỹ, FPTS cho rằng, nhu cầu tiêu thụ cá tra dự báo sẽ phục hồi tích cực từ quý 11/2024. Từ đó, tồn kho cá tra tại Mỹ đã giảm đáng kể kể từ quý IV/2023 nhờ các hoạt động kích cầu cho đợt lễ hội cuối năm của các nhà bán lẻ thuỷ sản. Dự kiến xuất khẩu cá tra từ Việt Nam sẽ hưởng lợi từ sự phục hồi nhu cầu tiêu thụ và tăng trưởng thị trường Mỹ trong thời gian tới.
Đối với thị trường Trung Quốc, FPTS cũng cho rằng, nhu cầu cá tra tại đây được kỳ vọng sẽ phục hồi tích cực. Dự báo cho thấy khả năng chi tiêu của người tiêu dùng Trung Quốc sẽ cải thiện hơn nhờ các chính sách hỗ trợ thị trường bất động sản và kích thích tiêu dùng của Chính phủ Trung Quốc trong nửa đầu năm 2024. Điều này tạo ra triển vọng tích cực cho xuất khẩu cá tra từ Việt Nam đến thị trường Trung Quốc, khi nhu cầu tiêu thụ dự kiến sẽ tăng.
Tuy nhiên, Công ty Chứng khoán này vẫn giữ quan điểm lạc quan thận trọng với dự báo nhu cầu cá tra tại Trung Quốc sẽ phục hồi rõ rệt từ nửa cuối năm 2024, chậm hơn 01 quý so với các dự báo trước đó. Nguyên nhân là do tâm lý chi tiêu tiêu cực của người tiêu dùng có thể vẫn còn tồn tại trong nửa đầu năm nay. Đồng thời, năng lực cạnh tranh của cá tra so với các loại thuỷ sản khác được đánh giá là “không cao”, điều này đòi hỏi thời gian phục hồi tiêu thụ lâu hơn. Mặc dù vậy, xuất khẩu cá tra từ Việt Nam đến thị trường Trung Quốc vẫn có triển vọng tích cực trong tương lai.