Rõ ràng với các liên doanh, hãng xe sản xuất, lắp ráp và phân phối xe CKD, đây được xem là một tín hiệu đáng chờ đợi. Bởi việc lệ phí trước bạ giảm, kỳ vọng sẽ kích thích nhu cầu mua sắm ô tô và giúp thị trường sôi động trở lại. Mặc dù vậy, đó là về dài hạn (giai đoạn nửa cuối năm). Còn trước mắt, những thông tin nói trên lại đang tác động tới tâm lý mua sắm, dẫn đến việc nhiều khách hàng tạm dừng kế hoạch chốt mua xe, sẵn sàng chờ thời đến thời điểm được hưởng lợi từ chính sách này; qua đó khiến nhiều đại lý ô tô rơi vào cảnh vắng vẻ.
Nhân viên bán xe "ngồi chơi xơi nước"
Theo khảo sát của PV Thanh Niên, ngay từ đầu tháng 5.2024, tức sau thời điểm có thông tin Chính phủ đang nghiên cứu việc tiếp tục áp dụng giảm lệ phí trước bạ cho ô tô sản xuất, lắp ráp trong nước; lượng khách tìm hỏi mua xe đã giảm rõ rệt. Tình trạng ảm đạm xuất hiện tại không ít đại lý ô tô ở khu vực TP.HCM.
Không chỉ khách trực tiếp đến showroom giảm, lượng khách liên hệ qua điện thoại, thông qua ứng dụng mạng xã hội cũng thưa dần. Thậm chí, nhiều người trước đó dù đã có ý định xuống tiền mua xe, nay có động thái "trì hoãn".
Nữ nhân viên bán hàng của một đại lý Ford nằm trên Quốc lộ 13 (phường Hiệp Bình Chánh, TP.Thủ Đức, TP.HCM) cho biết, dù đã gần hết tháng 5, tuy nhiên đến thời điểm này chị chỉ chốt bán được đúng 3 xe. Trong khi, các tháng trước đó, doanh số trung bình mỗi tháng vẫn đạt đều đặn gần 10 xe. Nhân viên này cũng cho biết, thực tế chị vẫn đang tư vấn cho một số khách hỏi mua các dòng xe như Ford Ranger hay Ford Everest. Tuy nhiên, nhiều người trong số này vẫn chưa chịu xuống tiền đặt cọc mà nhất quyết chờ đến khi chính sách giảm lệ phí trước bạ có hiệu lực và được áp dụng.
Tại một đại lý Hyundai gần đó, nhân viên bán hàng cũng lắc đầu thở dài, khi hơn 3 tuần của tháng 5 đã trôi qua nhưng mới chỉ chốt bán được vỏn vẹn 1 xe. Chưa kể, khách hàng này mua xe theo kiểu trả dứt, thanh toán đầy đủ tiền mặt một lần và lấy xe về… nhưng lại chưa chịu bấm biển số.
Tương tự, những đại lý Kia hay Mazda với lượng sản phẩm ô tô sản xuất, lắp ráp trong nước chiếm đa số danh mục nên cũng không tránh khỏi tình trạng đìu hiu. Một nhân viên tư vấn bán hàng của đại lý Mazda tại Gò Vấp (TP.HCM) cho biết, sau tháng 3 và nửa đầu tháng 4.2024 khá sôi động, giai đoạn trước và sau lễ 30.4 và 1.5; lượng khách đến đại lý xem xe đột ngột giảm. Liên hệ với khách hàng qua điện thoại, nhân viên này cho biết, nhiều người đã nắm được thông tin về việc Chính phủ có khả năng sẽ tiếp tục thông qua chính sách giảm lệ phí trước bạ như các năm trước đó. Chính vì vậy, thay vì chốt mua xe sau lễ, không ít khách lại dời lịch đến khi… lệ phí trước bạ chính thức được giảm.
Vui buồn… lẫn lộn
Nếu đề xuất giảm lệ phí trước bạ được triển khai, đây sẽ là lần thứ 4 chính sách này được áp dụng tại Việt Nam. Bởi trước đó, từng có 3 giai đoạn Nhà nước phải sử dụng "phao cứu sinh" này để hỗ trợ các doanh nghiệp sản xuất, phân phối ô tô lắp ráp, đồng thời vực dậy thị trường ô tô. Lần lượt gồm giai đoạn nửa cuối năm 2020, cuối năm 2021 đến nửa đầu năm 2022 và nửa cuối năm 2023.
Đáng chú ý, theo số liệu từ Tổng cục Thuế, chính sách giảm 50% phí trước bạ ô tô trong 3 lần áp dụng trước đây đều mang lại những tác động tích cực. Ở giai đoạn nửa cuối năm, thị trường ô tô trong nước ghi nhận doanh số tăng rõ rệt. Đặc biệt, ở tháng 12.2020, toàn thị trường tiêu thụ lượng xe kỷ lục gần 48.000 ô tô các loại, gần gấp đôi so với cùng kỳ năm trước đó.
Tương tự, giai đoạn từ cuối năm 2021 đến nửa đầu năm 2022, chính sách giảm lệ phí trước bạ cũng giúp thị trường hồi sinh sau giai đoạn giảm mạnh, đạt tổng lượng ô tô bán ra ở mức 223.440 xe, cao hơn 28,1% so với cùng kỳ. Ở lần thứ 3 (nửa cuối năm 2023 vừa qua), dù không thành công như 2 lần đầu do bối cảnh kinh tế suy thoái, nhưng nhiều đại lý cho biết doanh số ô tô vẫn cải thiện đáng kể.
Rõ ràng, kết quả từ quá khứ cho thấy, chính sách giảm lệ phí trước bạ với ô tô sản xuất, lắp ráp trong nước đang là "liều thuốc" tốt, nhanh chóng giúp thị trường hồi phục nhanh sau mỗi lần "lâm bệnh". Chính vì vậy, thông tin Chính phủ nghiên cứu để áp dụng chính sách này lần thứ 4 liên tiếp đang mang lại nhiều hy vọng.
Anh Minh Tú (ngụ quận 7, TP.HCM) chia sẻ, anh có kế hoạch mua xe và đã chọn mẫu Mazda3 từ trước lễ 30.4. Tuy nhiên sau khi nghe ngóng thông tin ô tô lắp ráp trong nước được giảm lệ phí trước bạ, Tú chấp nhận lùi kế hoạch và hào hứng chờ đến khi chính sách ưu đãi lệ phí trước bạ có kết quả mới xuống tiền tậu xe. Bởi nếu đúng như dự tính, anh có thể tiết kiệm thêm vài chục triệu đồng.
Không chỉ với khách mua ô tô, các đại lý cũng như phía nhân viên bán xe cũng hào hứng và rất chờ đợi chính sách giảm lệ phí trước bạ lần thứ 4 được áp dụng. Giám đốc bán hàng một đại lý Ford tại TP.HCM thừa nhận, trong bối cảnh sức mua đang rất yếu kể từ đầu năm, việc Nhà nước phê duyệt chính sách giảm lệ phí trước bạ sẽ giúp doanh nghiệp phân phối ô tô giải quyết nhiều "bài toán" khó, trong đó có gánh nặng về tài chính. Điều này dễ hiểu khi suốt quý 1/2024, doanh số ô tô liên tục giảm mạnh, buộc các đại lý phải tung nhiều chương trình khuyến mãi kích cầu; kể cả việc tự tung ra các gói ưu đãi lệ phí trước bạ.
Mặc dù vậy, song song với niềm vui, thông tin ô tô sản xuất, lắp ráp trong nước dự kiến được giảm lệ phí trước bạ cũng mang đến không ít lo lắng, đặc biệt với các nhân viên bán hàng. Bởi lẽ như đã đề cập, nếu chính sách nói trên được áp dụng, doanh số ô tô kỳ vọng sẽ tăng, nhưng phải đợi ít nhất khoảng 2 tháng nữa (nếu chính sách này được thông qua và áp dụng). Còn trước mắt, sự "nấn ná" chờ đợi của khách hàng đang khiến nhiều đại lý ô tô rơi vào cảnh ảm đạm, nhiều khả năng kéo dài đến hết quý 2/2024.