>>Xe máy điện “bùng nổ”, cơ hội của doanh nghiệp Việt
Giá “rớt” thê thảm
Theo báo cáo mới nhất từ Hiệp hội Các nhà sản xuất xe máy Việt Nam (VAMM), doanh số bán hàng quý 3/2023 của 5 doanh nghiệp thành viên gồm: Honda, Piaggio, Suzuki, SYM và Yamaha đạt 610.635 chiếc, giảm gần 20% so với cùng kỳ năm 2022. Cộng dồn 9 tháng đầu năm 2023, doanh số xe máy xăng đạt 1,84 triệu chiếc, giảm 15,5% so với cùng kỳ 2022.
Thương hiệu xe máy chiếm thị phần lớn nhất tại Việt Nam là Honda công bố doanh số tích lũy của năm tài chính 2024 (từ tháng 4/2023 đến tháng 3/2024) thấp hơn cùng kỳ năm trước 10%. Yamaha cũng ghi nhận lượng xe bán ra giảm khoảng 15% so với 9 tháng đầu năm 2022.
Khảo sát thị trường xe máy tại Hà Nội cho thấy, với thương hiệu Honda hầu hết các mẫu xe đều giảm giá. Giảm mạnh nhất là Honda SH350i khoảng 20 triệu đồng so với giá đề xuất. Tiếp đến là Honda Winner X phiên bản tiêu chuẩn có giá 33,8 triệu đồng, thấp hơn 12,36 triệu đồng so với giá đề xuất; trong khi 2 phiên bản đặc biệt và thể thao ABS đồng giá 37 triệu đồng, thấp hơn mức đề xuất từ 13,06 -13,56 triệu đồng. Honda Vario 160 giảm 8 – 10 triệu, hiện chỉ ở mức còn 42 – 46 triệu đồng. Honda Air Blade đang thấp hơn mức giá đề xuất từ 600.000 – 1 triệu đồng tùy từng phiên bản.
Yamaha Việt Nam đang có chính sách hỗ trợ phí đăng ký xe lên tới 2 triệu đồng hoặc được tặng 1 tai nghe Apple AirPods 2 khi khách hàng có ý định sở hữu một số dòng xe tay ga như Janus, Grande, Freego. Riêng với Yamaha Exciter 155 VVAđược hỗ trợ 5 triệu đồng. Ttrong khi đó, Suzuki đang giảm giá xe khoảng 3-3,5 triệu đồng với nhiều sản phẩm.
Một nguồn tin từ doanh nghiệp xe máy cho biết, hiện sức mua thấp trong khi nguồn cung cao, khiến lượng xe máy tồn kho tăng, nên phải giảm giá, tăng khuyến mãi để kích cầu.
Nguyên nhân chính khiến doanh số xe máy sụt giảm mạnh trong năm nay, gtheo các doanh nghiệp là do kinh tế khó khăn, người dân thắt chặt chi tiêu, cắt giảm nhu cầu chưa cần thiết.
Bên cạnh đó, theo nhận định của các chuyên gia kinh tế, thị trường xe máy tại Việt Nam đã bước vào giai đoạn bão hòa, không còn có cơ hội đạt doanh số cao nữa. Doanh số thị trường xe máy Việt Nam đạt đỉnh với gần 3,4 triệu xe vào năm 2018 nhưng sau đó giảm dần, đến 2022 đạt 3 triệu xe. Dự báo năm 2023 chỉ đạt mức 2,6 triệu xe.
Sắp hết thời?
Trong khi đó, xu hướng chuyển sang sử dụng xe máy điện đang tăng nhanh. Theo số liệu của Bộ Công thương, doanh số tiêu thụ xe máy điện tại Việt Nam đã tăng khoảng 30% – 35% trong những năm gần đây.
Còn số liệu thống kê của Vero, đơn vị tư vấn truyền thông thương hiệu tại ASEAN cho thấy, tại Việt Nam tỷ lệ tìm kiếm về xe máy điện tăng trưởng 71%/năm, tính từ tháng 1/2019 đến tháng 3/2023. Điều này cho thấy người tiêu dùng Việt Nam đang dần xem xe máy điện là phương tiện di chuyển bền vững và thân thiện với môi trường.
Xét về mặt chi phí thì sử dụng xe máy điện tiết kiệm hơn hẳn xe máy xăng. Trung bình một chiếc xe máy điện tiêu tốn khoảng 3kwh điện cho quãng đường 100km, tính ra chỉ hết khoảng 10.000 đồng, nếu sạc pin tại nhà và 25.000 đồng, nếu sạc tại trạm. Trong khi với quãng đường này, xe xăng cần ít nhất 2 lít xăng với chi phí khoảng 45.000 đồng. Không những thế, sử dụng xe máy xăng, sau vài nghìn km, cần phải thay dầu nhớt và bảo dưỡng định kỳ, nhất là đối với dòng xa tay ga. Việc này sẽ gây tốn kém chi phí hơn nữa, trong khi đó, xe máy điện không phải thay dầu, không cần phải bảo dưỡng định kỳ nhiều. Đấy là chưa kể, những lợi ích về bảo vệ môi trường. Vì vậy, có thể thấy xe máy điện tối ưu hơn xe máy xăng về sự bền vững, cho cả xã hội lẫn người tiêu dùng.
Trong khi đó, dù thừa nhận xe điện sẽ là xu hướng tiêu dùng đang diễn ra nhưng các doanh nghiệp xe máy thành viên VAMM đang thể hiện sự chậm chuyển đổi sản phẩm. Đến nay, Honda Việt Nam mới chỉ nhập về 2 mẫu xe máy điện để thí điểm sử dụng. Còn Yamaha Việt Nam thì sản xuất, lắp ráp mẫu xe điện Yamaha NEO’S để xuất khẩu sang châu Âu, mãi tới đầu năm nay, mới bán cho khách hàng trong nước với giá 50 triệu đồng/chiếc. Không những thế, các thành viên lại có rất ít mẫu xe máy mới đưa ra thị trường, chủ yếu vẫn là các bản nâng cấp, cải tiến thiếu hấp dẫn với người tiêu dùng.
Theo số liệu của Bộ Giao thông Vận tải, tính đếnn hết năm 2022, cả nước có 72 triệu xe máy các loại lưu hành, trong đó có 2 triệu xe máy điện. Tiêu thụ xe máy xăng sẽ giảm dần, ngược lại xe máy điện sẽ tăng lên.
Sự hứng thú với xe máy xăng đang giảm dần, khiến nhu cầu giảm, dẫn đến giá xe có thể sẽ giảm sâu hơn nữa trong thời gian tới.