Hội cựu chiến binh Việt Nam lên tiếng vụ 6 hội viên kêu oan ở Đắk Nông

Thượng tướng Xuân Trường, nguyên Thứ trưởng Bộ Quốc phòng, vừa ký công văn kiến nghị dài 6 trang gửi đến Chánh án TAND tối cao, Viện trưởng Viện KSND tối cao và Bộ trưởng Bộ Công an về vụ án 6 cựu chiến binh kêu oan.

6 cựu chiến binh liên tục kêu oan về tội hủy hoại rừng gồm: Đỗ Mạnh Hùng (62 tuổi), Ngân Xuân Dũng (64 tuổi), Vũ Tất Đắc (71 tuổi), Hoàng Văn Sằn (67 tuổi), Nguyễn Nam Thái (57 tuổi) và Cao Minh Điến (56 tuổi, cùng ở H.Đắk Song, Đắk Nông), ngoài ra còn có ông Đoàn Xuân Trường đã qua đời.

Trải qua 5 phiên tòa, các cựu chiến binh bị bắt tạm giam, đã chấp hành xong bản án. Trong quá trình giải quyết vụ án, Hội Cựu chiến binh tỉnh Đắk Nông, Hội Cựu chiến binh Việt Nam đã nhiều lần có văn bản kiến nghị với các cơ quan có thẩm quyền xem xét vụ án. Đồng thời, hội này còn cử cán bộ trực tiếp bảo vệ quyền lợi cho các cựu chiến binh tại phiên tòa phúc thẩm với tư cách là bào chữa viên nhân dân.

NHẬT TIẾN

Suốt từ năm 2016 đến nay, các cựu chiến binh liên tục kêu cứu khẩn cấp vì cho rằng bị các cơ quan tố tụng thị xã Gia Nghĩa (nay là TP.Gia Nghĩa, tỉnh Đắk Nông) truy tố xét xử về tội hủy hoại rừng theo khoản 1 điều 189 bộ luật Hình sự 1999.

"Vụ án được dư luận xã hội, đặc biệt cựu chiến binh trên cả nước quan tâm, và cả báo Thanh Niên, Báo Pháp Luật TP.HCM, Báo Cựu chiến binh Việt Nam… có nhiều bài phản ánh những vi phạm trong giải quyết vụ án. Ngoài ra còn có nhiều luật sư trên cả nước đã lên tiếng bảo vệ quyền lợi hợp pháp chính đáng của các cựu chiến binh", công văn nêu.

Hội Cựu chiến binh Việt Nam thấy bản kết luận điều tra năm 2022 của Cơ quan CSĐT Công an TP.Gia Nghĩa, tỉnh Đắk Nông: "Không mang tính khách quan, toàn diện. Nội dung bản kết luận điều tra không những không đáp ứng được những nội dung, yêu cầu của kháng nghị giám đốc thẩm TAND cấp cao tại TP.HCM, mà vẫn sử dụng những tài liệu điều tra trước đây có vi phạm pháp luật để đề nghị truy tố các bị can".

Ngoài ra, quá trình điều tra lại, Viện KSND TP.Gia Nghĩa đã 3 lần trả hồ sơ điều tra bổ sung là trái thẩm quyền theo quy định tại khoản 2 điều 174 bộ luật tố tụng Hình sự. Lẽ ra trong vụ án này phải được áp dụng điểm b khoản 1 điều 230 bộ luật Tố tụng hình sự để đình chỉ điều tra thuộc trường hợp "đã hết thời hạn điều tra nhưng không chứng minh được các bị can thực hiện hành vi phạm tội".

Từ những phân tích như trên, Hội Cựu chiến binh Việt Nam kiến nghị Chánh án tối cao, Viện trưởng tối cao, Bộ trưởng Bộ Công an quan tâm đến vụ án, kịp thời có hướng dẫn đảm bảo việc xét xử thực sự khách quan, công bằng, đúng pháp luật, không làm oan sai. Từ đó góp phần bảo vệ lợi ích hợp pháp của các cựu chiến binh trong vụ án.

Thiếu chứng cứ buộc tội

Vụ án 6 cựu chiến binh "hủy hoại rừng" ở Đắk Nông kéo dài suốt gần 10 năm. Vụ án gây chú ý là 6 cựu chiến binh từng bị TAND tỉnh Đắk Nông kết tội với mức án từ 6 - 7 tháng tù. Sau khi ra tù, các cựu chiến binh tiếp tục kêu oan, nhờ vậy mà được cấp giám đốc thẩm xem xét lại vụ án.

Theo hồ sơ vụ án, tại cuộc họp đầu năm 2015, ông Đỗ Mạnh Hùng, Chi hội trưởng Chi hội Cựu chiến binh thôn 6 (xã Trường Xuân, H.Đắk Song), đưa ra ý kiến chi hội sẽ phát dọn đất rừng tại lô 3, lô 6, khoảnh 1, tiểu khu 1710 (TX.Gia Nghĩa, nay là TP.Gia Nghĩa) để trồng cây keo gây quỹ hoạt động. Tất cả hội viên đồng ý.

Trong 2 ngày của tháng 1.2015 và 2 ngày của tháng 4.2015, các hội viên Chi hội Cựu chiến binh thôn 6 đã chặt những cây bụi, dây leo, cây gỗ có đường kính từ 10 cm trở xuống và gom lại thành từng đống chờ khô sẽ đốt. Đây là đất rừng, do UBND tỉnh Đắk Nông giao Công ty TNHH MTV Gia Nghĩa (Xí nghiệp lâm nghiệp Nghĩa Tín) quản lý.

NVCC

Tại kết luận giám định tháng 4.2015 của giám định viên tư pháp Huỳnh Văn Triệu (thuộc Hạt Kiểm lâm TX.Gia Nghĩa), rừng bị hủy hoại 0,98 ha, là rừng sản xuất, thiệt hại hơn 53 triệu đồng. Do đó, 6 cựu chiến binh trên bị đề nghị truy tố.

Cả 2 lần xét xử sơ thẩm, TAND TX.Gia Nghĩa (nay là TP.Gia Nghĩa) tuyên phạt 6 cựu chiến binh với mức án từ 6 - 7 tháng tù. Các bị cáo đồng loạt kháng cáo kêu oan vì cho rằng thời điểm chặt các cây bụi, dây leo thì trên thực tế đã không còn rừng, nên không thể bị buộc tội hủy hoại rừng.

Xét xử phúc thẩm lần 1, TAND tỉnh Đắk Nông hủy bản án sơ thẩm. Cuối năm 2017, TAND tỉnh Đắk Nông xét xử phúc thẩm (lần 2), bác kháng cáo kêu oan của 6 cựu chiến binh, tuyên y án sơ thẩm.

Sau khi ra tù, 6 cựu chiến binh tiếp tục gửi đơn kêu oan khắp nơi. Đến năm 2020, TAND cấp cao tại TP.HCM xét xử phúc thẩm hủy tất cả các bản án từng kết tội 6 cựu chiến binh.

Từ đầu năm 2024 đến nay, đã 3 lần Viện KSND TP.Gia Nghĩa từ chối về đề nghị truy tố và trả hồ sơ yêu cầu Công an TP.Gia Nghĩa điều tra bổ sung.

Sau khi bị hủy án, năm 2023, TAND TP.Gia Nghĩa đã 2 lần ra quyết định trả hồ sơ, đề nghị điều tra bổ sung nhiều vấn đề vì cho rằng "thiếu chứng cứ dùng để chứng minh về hành vi hủy hoại rừng của các bị can".

Theo TAND TP.Gia Nghĩa, cần phải làm rõ biên bản vi phạm hành chính và biên bản xác minh vào tháng 3.2015 của Chi cục Kiểm lâm TX.Gia Nghĩa, xác định rừng bị phá trong 2 ngày của tháng 1.2015, đã bị hủy hoại hoàn toàn. Vậy trong 2 ngày của tháng 4.2015, các bị can có chặt phá rừng hay không, diện tích rừng bị hủy hoại là bao nhiêu…