Như DĐDN đã phản ánh, việc không được áp thuế GTGT với các doanh nghiệp sản xuất phân bón khiến ngành nông nghiệp Việt Nam “thiệt đơn thiệt kép”. Nói như ông Nguyễn Hoàng Trung, Phó Tổng Giám đốc CTCP DAP –Vinachem cho rằng, thời gian qua, toàn bộ chi phí đầu vào của doanh nghiệp phải tính vào giá thành sản xuất, hàng năm tăng thêm khoảng 7-8%, ước tính mỗi năm mất khoảng 100 tỷ đồng, 10 năm nay luỹ kế lên tới con số hàng nghìn tỷ.
“Ngành sản xuất phân bón trong nước thời gian qua không làm chủ được thị trường, phải theo luật chơi của phân bón nhập khẩu. Phân bón nhập khẩu hình thành mặt bằng chung cho giá trên thị trường, chúng tôi bắt buộc phải chấp nhận theo. Giá thành tăng lên nhưng giá bán không thể điều chỉnh theo. Đó là khó khăn lớn nhất cho Công ty, cũng là nguyên nhân khiến tình hình sản xuất, kinh doanh sụt giảm”, ông Nguyễn Hoàng Trung nói.
Đồng quan điểm, ông Nguyễn Trí Ngọc, Phó Chủ tịch Hiệp hội Phân bón Việt Nam đánh giá, trong nước, các doanh nghiệp phân bón không được kê khai, khấu trừ thuế GTGT đầu vào là hàng hoá, dịch vụ, thiết bị máy móc, đầu tư cho sản xuất phân bón. Từ đó, các hoạt động sản xuất phân bón phải tính vào chi phí sản phẩm, tức là tính vào giá thành sản phẩm, đẩy giá phân bón lên.
Đồng thời, giá thành phân bón sản xuất trong nước tăng dẫn đến bất lợi trong cạnh tranh với sản phẩm phân bón nhập khẩu. “Mỗi năm ngành nông nghiệp tiêu thụ 11-12 triệu tấn phân bón, trong đó các sản phẩm sản xuất trong nước khoảng 8 triệu tấn, còn lại nhập khẩu. Câu chuyện nhập khẩu tạo cạnh tranh bất bình đẳng khi bên nước ngoài chịu thuế GTGT nên được khấu trừ và giá nhập vào thấp hơn so với giá sản xuất trong nước”, ông Ngọc nhấn mạnh.
Từ thực tế này, các doanh nghiệp và chuyên gia nhấn mạnh, nếu phân bón được đưa vào danh mục hàng chịu thuế sẽ giảm chi phí thuế đầu vào, dẫn tới giảm giá thành, tăng sức cạnh tranh trên thị trường. Ngành sản xuất phân bón trong nước hiện nay cũng đã tương đối đầy đủ các mặt hàng phục vụ cho ngành nông nghiệp.
Từ cơ hội này, ngành sản xuất phân bón trong nước sẽ có sự cạnh tranh với phân bón nhập khẩu tốt hơn và mong muốn chiếm lĩnh được thị trường, gia tăng được thị phần. Khi tăng thị phần, doanh nghiệp sẽ điều chỉnh được giá bán, tăng hậu mãi cho người nông dân.
Ông Nguyễn Hoàng Trung cũng cho rằng, các doanh nghiệp sẽ có nguồn lực, động lực để gia tăng đầu tư, tái đầu tư, nâng cấp, sửa chữa máy móc thiết bị, mở rộng quy mô sản xuất. Đây là tiền đề rất quan trọng đối với ngành sản xuất phân bón trong nước.
“Chúng ta đã qua rất nhiều năm không đổi mới được công nghệ. Cơ hội này giúp chúng ta có thêm động lực để đổi mới công nghệ của ngành sản xuất trong nước. Làm sao để vừa tăng được quy mô, vừa tăng được chất lượng sản phẩm. Khi tăng được quy mô thì giá thành sản xuất sẽ giảm, giá bán cho người nông dân sẽ giảm theo và bình ổn giá được trên thị trường, giúp người nông dân yên tâm trong việc sản xuất”, Phó Tổng Giám đốc CTCP DAP –Vinachem nhấn mạnh.