Theo Sở NN-PTNT, việc nuôi và chăm sóc chó đã trở thành một phần không thể thiếu trong cuộc sống của nhiều người dân. Tổng đàn chó cả nước khoảng 10,3 triệu con, tập trung chủ yếu tại các đô thị lớn.
Hiện TP.HCM có hơn 184.000 con chó, mèo được nuôi tại hơn 105.000 hộ, khoảng 34% nuôi ở khu vực 5 huyện ngoại thành (Củ Chi, Hóc Môn, Bình Chánh, Nhà Bè và Cần Giờ). Về phân loại, chó lai chiếm 15,8% tổng đàn, chó ngoại chiếm 14%, còn lại là chó ta.
Sở NN-PTNT nêu thực tế nhiều trường hợp chó gây ồn ào, ô nhiễm môi trường, vệ sinh nơi công cộng, chó tấn công người, chó chạy ra đường gây tai nạn giao thông. Ngoài ra, chó nuôi cũng là nguồn lây lan nhiều dịch bệnh từ động vật sang người, trong đó có bệnh dại.
Theo số liệu của ngành y tế hằng năm tại TP.HCM, số lượng người bị chó, mèo cắn phải đi tiêm phòng rất lớn, gây thiệt hại kinh tế do tốn chi phí tiêm phòng, điều trị dự phòng.
Ngoài ra, thời gian qua phát sinh nhiều trường hợp hộ dân nuôi chó với số lượng lớn, gây mùi hôi, tiếng ồn, ảnh hưởng đến đời sống sinh hoạt hằng ngày của các hộ dân sinh sống xung quanh.
Về lý do đề xuất quy định tạm thời, Sở NN-PTNT cho rằng, cần thể chế hóa các chủ trương, chính sách về hoạt động chăn nuôi, quản lý chó, mèo trên địa bàn, đáp ứng yêu cầu phòng, chống dịch bệnh động vật, bảo vệ sức khỏe người dân.
Đồng thời, xây dựng một hệ thống quản lý hiệu quả, đảm bảo quyền gia súc cho chó, mèo; tăng cường ý thức của cộng đồng về trách nhiệm nuôi dưỡng chó, mèo và đối xử nhân đạo đối với chó, mèo.
Hạn chế nuôi chó dữ
Trong tờ trình, Sở NN-PTNT chia quy mô nuôi theo 3 mức: nuôi nhỏ (dưới 10 con chó hoặc dưới 20 con mèo); nuôi vừa (từ 10 - 50 con chó hoặc nuôi từ 20 - 100 con mèo) và nuôi lớn (từ 50 con chó hoặc từ 100 con mèo trở lên). Trong trường hợp hộ dân vừa nuôi chó và mèo thì tính 1 con chó tương đương 2 con mèo.
Về trách nhiệm của chủ vật nuôi, Sở NN-PTNT đề xuất người dân phải đăng ký và kê khai việc nuôi chó, mèo với UBND phường, xã.
Đồng thời, khuyến khích các hộ nuôi gắn microchip trên chó, mèo nhằm quản lý các thông tin liên quan đến vật nuôi ở mức độ cá thể (phối giống, tiêm phòng, kiểm dịch vận chuyển).
Cơ quan soạn thảo cũng đề xuất hạn chế nuôi các giống chó to con, bản tính hung dữ như chó Pit Bull (Mỹ), chó Perro de Presa Canarios (Tây Ban Nha), chó săn Dogo Argentinos (Argentina), chó Tosa (Nhật Bản) và chó Fila Brasileiros (Brazil).
Về trách nhiệm kê khai, chủ vật nuôi phải kê khai định kỳ 2 lần/năm; kê khai đột xuất trong thời hạn 3 ngày kể từ khi nhập về nuôi mới hoặc theo yêu cầu của cơ quan có thẩm quyền.
Chủ vật nuôi theo dõi tình hình sức khỏe vật nuôi thường xuyên. Khi chó, mèo có biểu hiện bất thường nghi bệnh truyền nhiễm nguy hiểm phải cách ly, theo dõi và báo ngay cơ quan thú y hoặc chính quyền địa phương.
Bên cạnh đó, chủ vật nuôi cũng không thả rông chó nơi công cộng, không để chó tấn công người, chó và các vật nuôi khác. Khi đưa chó ra nơi công cộng, chủ vật nuôi phải bảo đảm an toàn cho người xung quanh; chó phải được xích giữ, đeo rọ mõm và có người dắt.
Không được để chó gây ồn ào
Liên quan đến vệ sinh môi trường, chủ vật nuôi phải đăng ký và cam kết thực hiện công tác bảo vệ môi trường trong chăn nuôi và áp dụng các biện pháp xử lý chất thải chăn nuôi theo quy định hiện hành. Khi đưa chó ra nơi công cộng, chủ vật nuôi phải mang đủ dụng cụ đựng chất thải và dọn sạch chất thải do chó thải ra nơi công cộng.
Còn về tiếng ồn, chủ vật nuôi áp dụng các biện pháp nhằm đảm bảo tiếng ồn do hoạt động nuôi chó không được vượt quá 70 dBA (từ 6 - 21 giờ) và 55 dBA (21 giờ đến 6 giờ sáng hôm sau).
Đối với chó dữ, Sở NN-PTNT đề xuất chó dữ khi nuôi giữ ở trong nhà hoặc nuôi trong chuồng ngoài trời phải luôn chú ý tránh để chó ngoài tầm kiểm soát của chủ và tấn công người và thú khác.
Chuồng nuôi chó dữ phải đảm bảo không để mọi người tiếp cận, có bảng cảnh báo chó dữ. Chuồng nuôi cũng cần chỗ ngủ phù hợp với điều kiện thời tiết; diện tích sàn tối thiểu 1 m2/con, chiều cao và chiều rộng tối thiểu 1,8 m.
Về đối xử nhân đạo khi nuôi chó, mèo, cơ quan soạn thảo đề xuất chủ vật nuôi cung cấp đủ thức ăn, nước uống bảo đảm vệ sinh; phòng bệnh và trị bệnh theo quy định của pháp luật về thú y; không đánh đập, hành hạ vật nuôi. Việc nuôi nhốt chăm sóc, triển lãm, kinh doanh chó phải đảm bảo diện tích tối thiểu (chiều cao, diện tích sàn). Không được cột dây đối với mèo.