Thị trường ô tô chìm sâu trong suy thoái

>>Ô tô đại hạ giá hàng trăm triệu đồng, bán cắt lỗ

Sức mua yếu

Theo số liệu của Hiệp hội các nhà sản xuất ô tô Việt Nam (VAMA), tính đến hết tháng 9/2023, doanh số bán hàng của các doanh nghiệp thành viên đạt 209.929 xe các loại, giảm 29% so với cùng kỳ năm ngoái. Trong đó, xe lắp ráp trong nước đạt 120.869 chiếc, giảm 29%, còn xe nhập khẩu đạt 89.060 chiếc, giảm 30% so với cùng kì năm ngoái.

Đại diện VAMA cho biết, thị trường ô tô chìm sâu trong suy thoái. Cho dù ô tô sản xuất lắp ráp trong nước được hỗ trợ giảm 50% lệ phí trước bạ và các doanh nghiệp khuyến mãi cực lớn, nhưng hết 9 tháng doanh số bán chỉ đạt 209.929 xe, tăng trưởng âm 29%, thể hiện sức mua rất yếu, bất chấp mọi nỗ lực kích cầu.

Với tăng trưởng âm 29%, thị trường ô tô Việt Nam đang dẫn đầu về sự suy giảm tại khu vực Đông Nam Á. Nếu cộng cả doanh số bán hàng của Hyundai Thành Công và VinFats, cùng một số doanh nghiệp xe thương mại khác thì 9 tháng đầu năm 2023 cũng chỉ ở mức 270.000 xe. Trong khi đó, theo cập nhật của Hiệp hội ô tô ASEAN (AAF) tính đến hết tháng 8/2023, thị trường ô tô Indonesia dẫn đầu với doanh số 675.287 xe tăng 2,6%; Thái Lan xếp thứ 2 với 524.784 xe, giảm 6,2%; Malaysia xếp thứ 3 với 501.552 xe, tăng 11,6% và Philippines xếp thứ 4 với 276.215 xe, tăng 29,8% so với cùng kỳ 2022.

Thị trường ô tô Việt Nam đang dẫn đầu về sự suy giảm tại khu vực Đông Nam Á. (Ảnh minh họa)

Thị trường ô tô Việt Nam đang trải qua giai đoạn kinh doanh đầy gian nan, do kinh tế khó khăn, người dân thắt chặt chi tiêu… khiến sức mua sụt giảm. Báo cáo tài chính của các doanh nghiệp kinh doanh ô tô nửa đầu năm 2023 đã thể hiện rõ với doanh thu, lợi nhuận giảm mạnh.

Theo báo cáo tài chính của Công ty cổ phần Tập đoàn Trường Hải, nửa đầu năm 2023 chỉ lãi 1.100 tỷ đồng sau thuế, giảm 78% so với cùng kỳ năm trước. Lợi nhuận lao dốc do kinh doanh ế ẩm, nhiều mẫu xe phải giảm giá mạnh để kích cầu.

Báo cáo tài chính của Công ty CP Dịch vụ Ô tô Hàng Xanh, doanh nghiệp chuyên bán lẻ xe sang cho biết: lũy kế 6 tháng đầu năm 2023, doanh thu thuần giảm 44% so cùng kỳ, còn gần 1.790 tỷ đồng. Trong đó, doanh thu từ kinh doanh xe giảm 49%, còn hơn 1.524 tỷ đồng. Doanh thu thuần giảm mạnh, trong khi chi phi lãi vay và chi phí vận hành đều tăng cao khiến lãi ròng giảm đến 96% so cùng kỳ, xuống còn 5 tỷ đồng.

Tương tự, báo cáo tài chính của Công ty CP Dịch vụ Tổng hợp Sài Gòn (Savico), doanh nghiệp bán lẻ ô tô lớn nhất Việt Nam cho thấy: luỹ kế 6 tháng đầu năm 2023, doanh thu thuần đạt 9.246 tỷ đồng, giảm 2% so với cùng kỳ năm trước. Lợi nhuận sau thuế giảm mạnh tới 90%, xuống còn gần 25 tỷ đồng.

Những doanh nghiệp này dù sao vẫn còn may mắn hơn so với nhiều doanh nghiệp ô tô khác, đang ngập trong khó khăn thua lỗ, mất vốn.

Sản xuất gặp khó

Theo báo cáo của Tổng cục Thống kê, trong 9 tháng đầu năm 2023, có tổng cộng có 337.049 ô tô mới được bổ sung cho thị trường. Trong đó có 238.300 xe sản xuất lắp ráp trong nước và 98.749 xe nhập khẩu nguyên chiếc. Con số này cao hơn so với doanh số bán trên 60.000 xe, đấy là chưa kể nhiều doanh nghiệp, đại lý vẫn còn xe tồn từ 2022 đến nay chưa bán hết. Nguồn cung lớn, nhưng cầu thấp, khiến hàng tồn kho tăng cao. Nhiều doanh nghiệp ô tô thời gian qua đã phải cắt giảm sản xuất, cắt giảm lao động.

Thị trường ô tô suy thoái đang ảnh hưởng xấu tới ngành công nghiệp ô tô trong nước. Điểm lại những mẫu xe sản xuất lắp ráp trong nước bán chạy nhất 9 tháng qua, đều thấy có doanh số thấp đáng buồn. Cao nhất là Hyundai Accent với doanh số bán đạt 11.540 xe, tiếp đến là Mazda CX5 đạt 10.836 xe, Ford Ranger 10.037 xe, Kia Sonet 7.656 xe, Toyota Vios 7.480 xe, Honda City 6.756 xe. Sản lượng thấp thì ngành công nghiệp ô tô khó có cơ hội phát triển, khiến công nghiệp hỗ trợ và chuỗi cung ứng cũng bị ảnh hưởng theo.

Ô tô tồn kho tăng cao. (Ảnh minh họa)

Năm 2022 quy mô thị trường ô tô Việt Nam vượt con số 500.000 xe, vươn lên xếp thứ 4 trong khu vực Đông Nam Á. Nhiều hy vọng ngành công nghiệp ô tô sẽ khởi sắc nhờ sản lượng lớn dần. Tuy nhiên, mới được một năm đã lại “lao dốc”. Doanh số bán 9 tháng đầu năm nay đạt 270.000 xe chỉ bằng một nửa so với cả năm 2022.

Các doanh nghiệp nhận định, thị trường ô tô sẽ khởi sắc hơn trong những tháng cuối năm 2023, bởi có nhiều mẫu ô tô mới ra mắt và được hưởng “lợi kép” từ chương trình khuyến mãi cùng với hỗ trợ giảm 50% lệ phí trước bạ cho xe lắp ráp trong nước của Chính phủ. Tuy nhiên, sức mua yếu, khiến doanh số bán không tránh khỏi tăng trưởng âm cả năm. Trong khi đó, nhiều mẫu xe mới ra mắt thì các mẫu xe cũ phải giảm giá mạnh để xả hàng tồn kho.

Các doanh nghiệp cho biết, bước sang năm 2024 cũng chưa thấy có nhiều hy vọng, sản xuất kinh doanh vẫn đầy rẫy những khó khăn.