Bị xe điện Trung Quốc náo loạn, công nghiệp ô tô Thái Lan lãnh hậu quả

Với tần suất và cường độ giảm giá dày đặc, xe điện Trung Quốc đã náo loạn thị trường Thái Lan. Người Thái không khỏi choáng váng bởi “chiêu” giảm giá không phanh của hãng xe BYD. Một chiếc Atto 3 có giá bán gần 1,3 triệu bath (gần 900 triệu VND) vào cuối năm 2023, đã giảm giá liên tục, đến giữa năm 2024 chỉ còn 859.900 baht (khoảng 600 triệu VND).

Các hãng Trung Quốc cho rằng, thị trường Thái Lan tốt hơn thị trường quê nhà đang quá thừa. Không những thế, Chính phủ Thái Lan dành ưu đãi lớn cho xe điện và người Thái rất cởi mở với xe Trung Quốc, vì vậy xe điện Trung Quốc đã ồ ạt tràn sang.

Ngược lại, Thái Lan đang chứng kiến một “làn sóng” các hãng xe Nhật Bản đóng cửa hoặc thu hẹp quy mô sản xuất. Hãng Subaru sẽ chính thức ngừng mọi hoạt động sản xuất tại các nhà máy ở Thái Lan vào cuối năm nay. Honda cũng đã đưa ra quyết định đóng cửa nhà máy sản xuất ô tô tại Ayutthaya, Thái Lan vào năm 2025. Đây là một trong những nhà máy lớn nhất của Honda tại Đông Nam Á, với công suất sản xuất hàng năm lên đến 120.000 xe. Suzuki đã thông báo đóng cửa nhà máy sản xuất tại Thái Lan vào năm 2025.

Theo giới quan sát, một trong những nguyên nhân chính, khiến các hãng xe quyết định đóng cửa nhà máy tại Thái Lan, là sự cạnh tranh gay gắt từ các nhà sản xuất xe điện Trung Quốc. Với lợi thế về giá, xe điện Trung Quốc đã nhanh chóng chiếm lĩnh thị phần đáng kể tại Thái Lan.

Việc đóng cửa nhà máy của các hãng xe lớn tại Thái Lan, có thể gây ra những hậu quả nghiêm trọng đối với nền kinh tế và xã hội. Hàng nghìn lao động sẽ mất việc làm; nhiều nhà cung cấp phụ tùng, linh kiện sẽ phải đối mặt với sự sụt giảm đơn hàng, có thể phải thu hẹp quy mô hoạt động hoặc đóng cửa, ảnh hưởng đến chuỗi cung ứng trong ngành công nghiệp ô tô.

Trong khi đó, giới quan sát lo ngại, các hãng xe Trung Quốc lao vào “cuộc chiến” giảm giá sâu, giành thị phần, chỉ coi trọng doanh số bán, sẽ ảnh hưởng tới chất lượng sản phẩm. Giảm giá bán sẽ đi kèm với cắt giảm chi phí trong quá trình sản xuất, đồng nghĩa với việc sẽ sử dụng vật liệu rẻ tiền, giảm các thử nghiệm… Vì thế sẽ ảnh hưởng tới chất lượng và độ an toàn.

Đấy là chưa kể tại Trung Quốc đang tồn tại hàng trăm "nghĩa địa ô tô điện" với hàng trăm ngàn chiếc xe “dầm mưa dãi nắng”, do sản xuất ra mà không tiêu thụ được, có thể tận dụng để xuất khẩu dưới nhiều hình thức.

Vấn đề của Thái Lan cho thấy tác hại khi ngành công nghiệp ô tô phụ thuộc vào nước ngoài. Thái Lan là quốc gia có ngành công nghiệp ô tô khá phát triển. Tổng giá trị ngành công nghiệp ô tô mang lại cho Thái Lan hàng trăm tỷ USD mỗi năm. Hiện Thái Lan có gần 600 nhà cung cấp cấp 1 và 1.700 nhà cung cấp 2, cấp 3 cho sản xuất lắp ráp ô tô. Tuy nhiên, tỉ lệ các doanh nghiêp nội địa thuần Thái Lan hoặc doanh nghiệp do Thái Lan làm chủ chỉ chiếm 20% tổng giá trị ngành công nghiêp ô tô nước này. Dù thành công trong việc tạo ra cung chuỗi cung ứng ô tô nhưng tỉ lệ doanh nghiệp nội địa Thái Lan tham gia không cao. Lệ thuộc nhiều vào doanh nghiệp nước ngoài sẽ không bền vững.