Chân dung tân CEO của Alibaba

Mối quan hệ đặc biệt

“Jack Ma và Eddie Wu có mối quan hệ thân thiết và đáng tin cậy”, Financial Times dẫn lời một cựu giám đốc điều hành của Alibaba cho biết. Khi thành lập quỹ đầu tư riêng, Eddie Wu cũng chọn Hàng Châu, quê hương của Jack Ma để đặt trụ sở.

Gần hai thập kỷ sau khi Jack Ma và 17 người khác trong đó Eddie Wu sáng lập ra Alibaba, cựu cử nhân về khoa học máy tính chính thức đảm nhận chiếc ghế nóng CEO tại Alibaba.

Trong khi “cánh tay phải” của Jack Ma, Joe Tsai sẽ đảm nhận vị trí Chủ tịch thay người tiền nhiệm Daniel Zhang. Quyết định thay tướng này chính thức có hiệu lực từ ngày 10/9.

Eddie Wu là một người khá kín tiếng ở Alibaba

Một nhân viên lâu năm của Alibaba cho biết: “Eddie và thầy Jack Ma có mối quan hệ rất đặc biệt. Eddie ngưỡng mộ thầy Jack Ma. Những ý tưởng và triết lý của thầy được Eddie kế thừa và ông sẽ thực hiện xuất sắc tầm nhìn của thầy mình”.

Eddie Wu gia nhập công ty khởi nghiệp China Pages của Jack Ma sau khi tốt nghiệp đại học năm 1996.

“Jack Ma kể cho tôi nghe về công việc kinh doanh và tầm nhìn của ông ấy. Tôi thấy ông ấy hóm hỉnh và đầy cảm hứng”, Eddie Wu nói trong một cuộc phỏng vấn tại Đại học Thanh Hoa.

Chẳng bao lâu sau, China Pages tách ra và Jack Ma đưa một số người trong nhóm lên Bắc Kinh để điều hành một trang web cho Bộ Thương mại Trung Quốc.

He Yibing, đồng sáng lập China Pages, nhớ lại trong một cuộc phỏng vấn với Financial Times: “Chúng tôi đã chọn các thành viên trong nhóm và Eddie Wu đi cùng Jack”.

Theo nhiều người, Eddie Wu và Jack Ma có mối quan hệ rất đặc biệt

“Wu rất chăm chỉ”, ông nói thêm. “Có thời điểm chúng tôi nhập một số máy trạm và máy chủ có sách hướng dẫn toàn bằng tiếng Anh. Tiếng Anh của cậu ấy không tốt lắm, nhưng cậu ấy vẫn nghiên cứu kỹ những cuốn sách hướng dẫn đó, kiểm tra từng từ trong từ điển để có thể ghép các máy lại với nhau”.

Eddie Wu là một trong 18 người đồng sáng lập có mặt tại căn hộ ở Hàng Châu của Jack Ma vào năm 1999 để thành lập “một đế chế thương mại điện tử” hơn 1 thập kỷ sau đó – Alibaba.

“Eddie là một chàng trai trẻ tài năng, người tin tưởng vào Jack Ma và Jack Ma tin tưởng vào cậu ấy. Vài năm sau, Jack Ma giao cho cậu ấy phụ trách xây dựng Alimama, công cụ quảng cáo kiếm tiền cho hoạt động kinh doanh thương mại điện tử của công ty. Một số nhân viên cho biết thời gian đó Eddie Wu biệt danh nội bộ là Mama Wu. Một cựu thành viên nhóm Alimama cho biết, biệt danh này một phần xuất phát từ tên dự án là Alimama, nhưng cũng là do Mama Wu luôn chăm sóc chúng tôi, sửa lỗi hay xây những kiến trúc mới”.

Sau đó, Eddie Wu đứng đầu việc xây dựng Taobao, ứng dụng mua sắm nhanh chóng phát triển thành một phần quan trọng trong thói quen mua sắm hàng ngày của người tiêu dùng Trung Quốc.

Eddie Wu, tân CEO, Daniel Zhang, cựu CEO và Chủ tịch Joe Tsai (Ảnh: Bloomberg)

Những người thân thiết với cả hai người cho biết, sau khi Alibaba niêm yết tại New York, Eddie Wi trở thành trợ lý đặc biệt của Ma.

Vào năm 2015, Eddie Wu rút lui khỏi Alibaba, đảm nhiệm vị trí chủ tịch bộ phận chăm sóc sức khỏe đồng thời thành lập Vision Plus Capital, công ty đầu tư mạo hiểm có trụ bên cạnh văn phòng cá nhân của Jack Ma ở Hàng Châu.

Tập đoàn này đã hỗ trợ một số nhân viên của Alibaba tự mình khởi nghiệp như Qiang Hui của công ty chăm sóc sức khỏe kỹ thuật số Come-Future hay Jerry Wang của Tuya.

Theo hồ sơ gửi lên Ủy ban Chứng khoán và Giao dịch Hoa Kỳ, công ty hiện quản lý hơn 1 tỷ USD tài sản. Một số nhân viên của Alibaba cho rằng kinh nghiệm đầu tư của Eddie Wu sẽ có lợi cho tập đoàn sau kế hoạch cơ cấu được công bố vào đầu năm nay.

Jack Ma đóng vai kiến trúc sư?

Tháng 3 năm nay, Alibaba thông báo tổ chức lại tập đoàn theo mô hình tập đoàn mẹ và các công ty con, trong đó các mảng kinh doanh chính được tách thành 6 doanh nghiệp với ban lãnh đạo và CEO riêng biệt với nhau.

6 mảng kinh doanh trở thành các công ty con của Alibaba gồm: Cloud Intelligence Group, Taobao-Tmall, Cainiao Smart Logistics, Local Services, Global Digital Business và Digital Media & Entertainment.

Lần thay tướng cùng lúc 2 tên tuổi “mới mà cũ” Eddie Wu ngồi ở vị trí CEO và Joe Tsai ở ghế Chủ tịch, được xem là quyết tâm làm mới mình để vượt qua quá trình “đại tu” chông gai của Alibaba.

Theo những người thân cận với Alibaba, Jack Ma sẽ vẫn không có vị trí chính thức tại Alibaba nhưng tỷ phú này kế hoạch tham gia sâu hơn. Vào tháng 6, bức ảnh chụp Jack Ma uống cà phê chia tay tại trụ sở của Alibaba với giám đốc điều hành mãn nhiệm Daniel Zhang đã tràn ngập mạng Internet Trung Quốc.

Alibaba đang đứng trước nhiều khó khăn

Thời điểm đó, Jack Ma phải đối mặt với nhiệm vụ tế nhị là sắp xếp lại sự thay đổi của Alibaba mà không gây quá nhiều xáo trộn hay ồn ào.

Nhiều nguồn tin cho hay, Jack Ma không có hứng thú quay lại điều hành công việc kinh doanh hàng ngày. “Jack Ma đang đóng vai kiến trúc sư”, nguồn tin này nói.

“Điều ông ấy Jack Ma biết rõ nhất là con người và cách kết hợp họ với nhau. Jack đang cố gắng đưa Alibaba trở lại cội nguồn. Khi tập đoàn lớn hơn, văn hóa trở nên loãng đi”, Financial Times dẫn lời một cựu giám đốc điều hành của Alibaba cho biết.

Theo các chuyên gia, Alibaba đang đặt cược cho việc giảm bớt những mảng kinh doanh không cốt lõi, để quay trở lại với nguồn gốc của mình để thương mại điện tử.

Bên cạnh đó, việc phân cấp cũng giúp các công ty con của Alibaba có thể thực hiện các đợt IPO mới, đồng thời tìm kiếm thêm các nguồn tài trợ bên ngoài, nhằm thúc đẩy tính độc lập của mỗi công ty, vì Alibaba từ lâu đã bị cho là phụ thuộc rất nhiều vào hoạt động kinh doanh mua sắm trực tuyến trong nước để kiếm lợi nhuận.