Thời gian qua, người dân ở xã Vĩnh Hà (H.Vĩnh Linh, Quảng Trị) phản ánh dọc suối Rào Trường (thuộc thôn Rào Trường, xã Vĩnh Hà) xuất hiện cá chết hàng loạt. Nhiều người đi ngược dòng suối Rào Trường lên phía thượng nguồn dài nhiều km đã chứng kiến dòng suối này bị "nhuộm" đen, cá chết phơi trắng bụng, nhiều con bắt đầu phân hủy, mùi hôi nồng nặc. Dấu vết màu đen ở những bụi cỏ bị đổ rạp cho thấy từng có một dòng nước rất lớn chảy vào suối Rào Trường.
Đặc biệt, tại một con đập ngăn suối Rào Trường, người dân phát hiện bị đào bới với đường kính khoảng 3 m. Nước phân heo đen ngòm, hôi thối từ thượng nguồn chảy theo kênh đào qua con đập đổ về hạ lưu suối Rào Trường. Theo người dân, các dấu vết cho thấy con đập này từng chứa một lượng nước rất lớn, có màu đen, nghi là nước thải phân heo.
Theo người dân địa phương, nguyên nhân đến từ nước thải ở trang trại chăn nuôi heo công nghệ cao của ông Phạm Ngọc Lợi (đặt ngay đầu nguồn nước) đã xả thải ra môi trường. Được biết, trang trại nuôi heo của ông Lợi hoạt động từ năm 2022, quy mô nuôi hơn 10.000 con/năm.
Ông Lê Ngọc Sơn, người dân thôn Rào Trường, cho hay trại heo của ông Lợi đã nhiều lần xả nước thải ra môi trường và đây là lần nghiêm trọng nhất. Nhiều người cho rằng chính trại heo đã đào con đập để xả nước thải với lưu lượng lớn ra suối Rào Trường và cá ở suối này đã chết hàng loạt. Không chỉ vậy, trang trại heo còn gây mùi hôi thối, ảnh hưởng nặng nề đến dân sinh.
Ông Nguyễn Văn Thao, Chủ tịch UBND xã Vĩnh Hà, cho biết ngay sau khi có phản ánh của người dân, hôm 2.4, Sở TN-MT Quảng Trị đã phối hợp với Phòng TN-MT H.Vĩnh Linh, Công an H.Vĩnh Linh, UBND xã Vĩnh Hà và ban cán sự thôn Rào Trường kiểm tra thực tế dọc khe Rào Trường và tại trại heo của ông Lợi. Qua làm việc với cơ quan chức năng và chính quyền ông Lợi không phủ nhận hành vi xả nước thải phân heo ra môi trường. Tuy nhiên, ông này phân bua việc xả thải xảy ra do bất cẩn, ngoài ý muốn và mới vi phạm lần đầu. Vì vậy, ông Lợi mong muốn được xem xét xử lý vi phạm ở mức thấp nhất.
CẦN MẠNH TAY VỚI TRẠI HEO GÂY Ô NHIỄM
Hôm 11.4, kết quả kiểm nghiệm đã có. Theo bà Đào Thị Huyền, Phó chi cục trưởng Chi cục Bảo vệ môi trường (Sở TN-MT Quảng Trị), thời điểm kiểm tra (2.4), tại hồ tự nhiên trong khuôn viên trại heo (nơi tiếp nhận nước thải sau khi qua hệ thống xử lý của trang trại), cơ quan chức năng phát hiện một rãnh nước được đào xuyên qua đập đất dài khoảng 3 m, rộng 1,5 m; dưới đáy vẫn còn dòng chảy, nước trong hồ đã tháo gần cạn. Ông Lợi thừa nhận hành vi xả nước thải từ hồ chứa trong khuôn viên trại heo ra môi trường.
Đoàn kiểm tra đã lấy mẫu nước thải ở suối Rào Trường và một số vị trí bị ô nhiễm. Kết quả kiểm tra cho thấy nước thải ra môi trường của trại heo ông Lợi có 3 chỉ số vượt quy chuẩn VN. Cụ thể, chỉ tiêu Coliform vượt 40,1 lần; BOD5 vượt 2,2 lần; COD vượt 3,7 lần. Thời điểm kiểm tra đo lưu lượng thải tại kênh thải cho kết quả 8,6 m3/ngày đêm (24 giờ).
Ông Nguyễn Hữu Nam, Phó giám đốc Sở TN-MT Quảng Trị, yêu cầu chủ trại heo Phạm Ngọc Lợi phải giảm công suất nuôi và không được tái đàn cho đến khi hoàn thiện các công trình xử lý chất thải và nước thải đạt quy chuẩn.
Theo ông Nam, chủ trại heo Phạm Ngọc Lợi sẽ bị đề nghị xử phạt hành chính với 2 lỗi. Lỗi thứ nhất là trong quá trình vận hành thử nghiệm công trình xử lý nước thải không báo cáo kịp thời cho cơ quan có thẩm quyền trong trường hợp gây ra sự cố môi trường. Lỗi thứ hai là xả thải ra môi trường vượt quy chuẩn cho phép, gây ô nhiễm môi trường và làm cá chết ở suối Rào Trường. Tổng hai lỗi có mức phạt từ 155 - 250 triệu đồng. Ngoài ra, chủ trại heo phải phối hợp với chính quyền địa phương và người dân khắc phục hậu quả ô nhiễm.
Liên quan nước giếng sinh hoạt của người dân thôn Rào Trường có biểu hiện ô nhiễm, hôi mùi phân heo, ông Nam yêu cầu Trung tâm quan trắc TN-MT sớm có kết quả kiểm tra mẫu nước để thông báo cho người dân biết có sử dụng được hay không.