Vòng đàm phán thứ tư của Liên Hợp Quốc hướng tới hiệp ước toàn cầu đầu tiên về tình trạng ô nhiễm nhựa sẽ khai mạc vào ngày 23/4 tới tại thành phố Ottawa, Canada. Vòng đàm phán lần này được dự báo sẽ vô cùng căng thẳng khi mà các bên tham gia đàm phán vẫn còn nhiều khác biệt về phạm vi và quy mô của thỏa thuận.
Theo Chương trình Môi trường Liên Hợp Quốc (UNEP), thế giới hiện đang thải ra khoảng 400 triệu tấn rác thải nhựa mỗi năm song chưa đến 10% trong số rác thải nhựa này được đem đi tái chế. Số lượng rác thải nhựa được đem đi tái chế quá ít trong khi số lượng nhựa được sản xuất ra và vứt bỏ không ngừng tăng theo thời gian, đặt ra những thách thức không nhỏ đối với môi trường và sức khỏe con người.
Bác cáo của Chương trình Môi trường Liên Hợp Quốc công bố hồi tháng 3 vừa qua cho thấy, có khoảng 13.000 hóa chất có trong nhựa và một phần tư trong số đó được cho là có hại cho sức khỏe con người và môi trường.
Bà Phaedra Pezzullo – giáo sư đại học Colorado, Mỹ nhận xét: “Theo ước tính, mỗi người chúng ta đang tiêu thụ khoảng một thẻ tín dụng nhựa mỗi tuần. Các nghiên cứu đã phát hiện ra nhựa, vi nhựa trong phổi của mọi người, nhau thai trong máu ở mọi nơi trên trái đất. Nhựa hiện đã trở thành một vấn đề mang tính toàn cầu và chúng ta cần một giải pháp ngoại giao mang tính toàn cầu để giải quyết vấn đề này”.
Liên minh Châu Âu và hàng chục quốc gia, bao gồm Nhật Bản, Canada và Kenya đang kêu gọi một hiệp ước toàn cầu mạnh mẽ với các điều khoản ràng buộc nhằm giảm việc sản xuất và sử dụng các polyme nhựa nguyên chất có nguồn gốc từ hóa dầu và để loại bỏ hoặc hạn chế các loại nhựa có vấn đề, chẳng hạn như PVC. và những loại khác có chứa thành phần độc hại. Các nhà vận động môi trường và một số chính phủ thậm chí còn nói rằng, phải xóa bỏ ngành công nghiệp sản xuất nhựa.
Tuy nhiên, quan điểm này đang bị ngành công nghiệp nhựa cũng như các nhà xuất khẩu dầu và hóa dầu lớn trên thế giới, trong đó đi đầu là Saudi Arabia phản đối. Theo quan điểm của những người muốn thấy việc sử dụng nhựa vẫn diễn ra, hiệp ước về tình trạng ô nhiễm nhựa nên tập trung vào việc tái chế và tái sử dụng nhựa.
Trước thềm cuộc đàm phán hôm qua một nhóm gồm 160 công ty tài chính đã kêu gọi các chính phủ đạt được nhất trí về một hiệp ước chấm dứt ô nhiễm nhựa nhằm giúp thúc đẩy hành động của khu vực tư nhân. Để giải quyết ô nhiễm nhựa, các công ty tài chính, trong đó có nhà đầu tư lớn nhất nước Anh Legal & General Investment Management và quỹ hưu trí lớn thứ hai ở Canada cũng đã kêu gọi đưa ra một khung chính sách được xây dựng với các quy tắc mang tính ràng buộc.
Các công ty kêu gọi hiệp ước đặt ra mục tiêu cho tất cả khu vực tài chính công và tư nhân, phù hợp với mục tiêu loại bỏ ô nhiễm nhựa, tương tự như mục tiêu của Hiệp định Paris về biến đổi khí hậu và Khuôn khổ Đa dạng sinh học toàn cầu Côn Minh-Montreal. Nhóm này cũng kêu gọi các công ty đánh giá và công bố những rủi ro và cơ hội liên quan đến sản xuất nhựa; các chính phủ ban hành những chính sách và đặt ra mục tiêu rõ ràng hơn trong các lĩnh vực như tái chế rác thải; và khuyến khích đầu tư tư nhân hướng tới việc chấm dứt ô nhiễm nhựa.
Dự kiến, vòng đàm phán sẽ diễn ra trong 1 tuần, đến ngày 1 tháng 5, với mục tiêu hoàn tất hiệp ước để phê chuẩn vào tháng 12 tới tại thành phố Busan của Hàn Quốc. Nếu được thông qua, đây sẽ là thỏa thuận môi trường quan trọng thứ 2 trên thế giới, chỉ sau thỏa thuận Paris về khí hậu năm 2015.
Cuộc đàm phán diễn ra ngay sau ngày Quốc tế Trái đất 2024, với chủ đề Trái đất và nhựa nhằm kêu gọi các quốc gia giảm 60% sản lượng tất cả các loại nhựa vào năm 2040, hướng đến chấm dứt việc sử dụng nhựa vì sức khỏe của con người và Trái đất.
Nguồn: vov.vn