Phiên tòa được mở ra do có 43 trong tổng số 67 bị cáo kháng cáo đề nghị tòa xem xét lại bản án sơ thẩm của TAND TP.HCM. Ngoài ra, vụ án còn có kháng cáo của người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan gồm: Công ty CP phát triển nhà Thủ Đức, Công ty TNHH thương mại quốc tế Hoàng Nam Anh…
Trong ngày làm việc đầu tiên, chủ yếu các bị cáo kháng cáo xin giảm nhẹ hình phạt. Một số bị cáo với vai trò thứ yếu trong vụ án được cấp sơ thẩm tuyên mức án thấp nên có mong muốn được tòa phạt tiền thay vì phạt tù. Các bị cáo đưa ra nhiều tình tiết mới như tích cực hợp tác với cơ quan điều tra, thành khẩn khai báo, ăn năn hối cải, gia đình khó khăn, lao động chính trong gia đình...
Riêng ông Nguyễn Trọng Đại (người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan) kháng cáo đề nghị cấp phúc thẩm xem xét lại bản án sơ thẩm của TAND TP.HCM. Lý do là tại bản án sơ thẩm đã quyết định: "Giao Cục Thi hành án dân sự TP.HCM thực hiện thu hồi hơn 116 tỉ đồng từ ông Lê Trọng Đại chuyển về tài khoản của Cơ quan cảnh sát điều tra Bộ Công an để đảm bảo cho việc xử lý khi bắt được Trịnh Tiến Dũng".
Theo ông Đại, quyết định trên của cấp sơ thẩm không phù hợp với quy định pháp luật, gây ảnh hưởng đến quyền và lợi ích hợp pháp của vợ chồng ông.
Trước đó, từ năm 2016 - 2020, Trịnh Tiến Dũng đã chỉ đạo thành lập nhiều doanh nghiệp ở Việt Nam và nước ngoài để lập hồ sơ xuất nhập khẩu hàng hóa, hoạt động phạm tội. Tại Việt Nam, Dũng chỉ đạo nhiều người thành lập một số doanh nghiệp, trong đó phần lớn là các công ty "ma" (không có hoạt động kinh doanh thực tế), hoặc mua CMND từ nguồn trôi nổi và thuê làm giả thành lập công ty, ký giả chữ ký giám đốc để mở tài khoản ngân hàng, mua bán trong nước và xuất nhập khẩu hàng hóa.
Để chuyển tiền ra vào Việt Nam, lừa đảo chiếm đoạt tiền thuế giá trị gia tăng (GTGT), Dũng đã chỉ đạo cấp dưới chuẩn bị sẵn một số hàng hóa, linh kiện điện tử là hàng giả, hàng nhái, hàng đã qua sử dụng, hàng có giá trị thấp.
Để hợp thức hóa đầu vào, Dũng và Lưu Thị Ngát (Giám đốc Công ty TNHH đầu tư dịch vụ Khánh Hưng) thành lập và sử dụng 17 công ty vỏ bọc xuất hóa đơn GTGT khống để hợp thức hóa đầu vào cho Công ty Sài Gòn Tây Nam, Thuduc House và Công ty Hoàng Nam Anh để các công ty này xuất khẩu và hoàn thuế GTGT.
Sau khi tiền hàng và 10% tiền thuế GTGT (do Công ty Sài Gòn Tây Nam, Thuduc House và Công ty Hoàng Nam Anh ứng trước, sẽ được trả lại khi hoàn thuế) được chuyển về tài khoản của 17 công ty vỏ bọc. Dũng chỉ đạo nhân viên, người quen, lao động tự do rút tiền, chuyển tiền, nộp tiền. Sau đó, nhóm của Dũng làm thủ tục kê khai khống hàng hóa đầu vào để các công ty "ma" được khấu trừ, không phải nộp khoảng 9,9% tiền thuế GTGT. Ngát được Dũng trả phí dịch vụ 0,8%/tổng doanh số.
Từ đó, Trịnh Tiến Dũng và đồng phạm vận chuyển trái phép hàng hóa, tiền tệ qua biên giới gần 1.760 tỉ đồng; lừa đảo chiếm đoạt hơn 537 tỉ đồng thuế GTGT.
Giữa năm 2023, TAND TP.HCM xét xử sơ thẩm phạt Lưu Thị Ngát bị phạt 16 năm tù về tội "lừa đảo chiếm đoạt tài sản"; các bị cáo còn lại bị phạt với 10 tội danh từ phạt tiền đến 30 năm tù. Bị cáo Trịnh Tiến Dũng đã bỏ trốn, đang bị truy nã…
Về trách nhiệm dân sự, tòa buộc Thuduc House phải trả cho Cục Thuế TP.HCM hơn 365 tỉ đồng, số tiền này đã được Thuduc House nộp vào tài khoản của cơ quan điều tra.
Ngày mai (23.4), tòa tiếp tục phần xét hỏi.
Cựu Phó cục trưởng Cục Thuế TP.HCM xin hưởng án treo
Trong vụ án, cựu Phó cục trưởng Cục Thuế TP.HCM Nguyễn Thị Bích Hạnh bị cấp sơ thẩm là TAND TP.HCM phạt 4 năm tù về tội "vi phạm quy định về quản lý tài sản nhà nước gây thất thoát lãng phí" kháng cáo xin được hưởng án treo. Năm 2023, TAND TP.HCM xét xử sơ thẩm cho rằng bị cáo Hạnh đã chỉ đạo, ký các quyết định hoàn thuế cho Thuduc House đối với 15 kỳ (từ tháng 4.2018 - 6.2019) trái quy định.
Theo cựu Phó cục trưởng, mức án 4 năm tù đối với bị cáo là quá nghiêm khắc. Bị cáo không có động cơ vụ lợi, thực hiện nhiệm vụ theo chức trách, hiểu biết pháp luật và hướng dẫn của Bộ Tài Chính và Tổng Cục thuế từng thời kỳ. Hậu quả vụ án đã khắc phục 100%, ngân sách nhà nước không bị thất thoát.
Trong quá trình điều tra, bị cáo Hạnh đã tích cực hợp tác, cung cấp tài liệu, chứng cứ hỗ trợ cơ quan điều tra, thu hồi toàn bộ số tiền hơn 365 tỉ đồng, không gây thất thoát ngân sách Nhà nước. Cũng theo đơn kháng cáo thì bị cáo này có nhiều bệnh và đang phải điều trị tại bệnh viện, có nhiều thành tích trong quá trình công tác ngành thuế…