Ngân hàng Thế giới vừa phê duyệt khoản tín dụng trị giá 107 triệu USD cho dự án Phát triển các hành lang đường thủy và logistics khu vực phía Nam nhằm nâng cao năng lực, tính hiệu quả, sự an toàn của các tuyến đường thủy nội địa tại khu vực này; đồng thời hướng đến mục tiêu cắt giảm phát thải khí nhà kính trong ngành giao thông vận tải.
Đồng bằng sông Cửu Long là vùng dẫn đầu trong sản xuất nông nghiệp và nuôi trồng thủy sản của Việt Nam, đáp ứng nhu cầu tiêu dùng trong nước và xuất khẩu. Tuy nhiên, biến đổi khí hậu mang một số rủi ro nội tại như sụt lún đang trở thành vấn đề cần quan tâm tại đây. Vì thế, trong chiến lược giao thông tại đồng bằng sông Cửu Long, chủ yếu dựa trên lợi thế thuận thiên là hệ thống sông nước, cần quan tâm đến hệ thống đường thuỷ nội địa.
Dự án Phát triển các hành lang đường thủy và logistics khu vực phía Nam góp phần tăng lưu lượng hàng hóa và giảm thời gian lưu thông trên các hành lang vận tải huyết mạch Đông - Tây và Bắc - Nam. Dự án cũng sẽ kết nối các trung tâm sản xuất quan trọng với cảng nước sâu chính của Việt Nam, bao gồm cụm cảng nước sâu Cái Mép - Thị Vải cách TP Hồ Chí Minh khoảng 2 giờ đồng hồ đường bộ, giúp nâng cao năng lực cạnh tranh trong hoạt động xuất khẩu.
Bà Mariam Sherman - Giám đốc quốc gia Ngân hàng Thế giới tại Việt Nam, Campuchia và Lào cho biết: Các tuyến đường thủy khu vực phía Nam của Việt Nam có tiềm năng to lớn là phương thức vận tải rẻ hơn, xanh hơn và an toàn hơn. Dự án này trực tiếp hỗ trợ những mục tiêu đầy tham vọng của Việt Nam là thúc đẩy tính cạnh tranh của giao thông đường thủy nội địa, giảm phát thải các-bon trong ngành giao thông vận tải, qua đó thúc đẩy tính cạnh tranh thương mại của đất nước.
Theo Ngân hàng Thế giới, nâng cấp hành lang vận tải Đông - Tây sẽ giúp giảm 30% khoảng cách vận chuyển giữa cảng lớn nhất vùng đồng bằng sông Cửu Long tại Cần Thơ và cảng có lưu lượng lớn nhất Việt Nam tại TP Hồ Chí Minh. Cải tạo hành lang vận tải Bắc - Nam sẽ trực tiếp kết nối vùng đồng bằng sông Cửu Long và vùng nội địa với cảng nước sâu chính của Việt Nam để phục vụ hoạt động thương mại quốc tế, giảm phát thải và chi phí logistics.
Chuyển sang vận tải hàng hóa bằng đường thủy nội địa có ý nghĩa rất quan trọng để giảm phát thải các-bon trong ngành giao thông vận tải của Việt Nam. Báo cáo Quốc gia về khí hậu và phát triển cho Việt Nam của Ngân hàng Thế giới vào năm 2022 coi việc đẩy mạnh vận tải đường thủy nội địa là một trong những biện pháp mang lại nhiều tác động nhất, nhằm giảm phát thải khí nhà kính trong ngành giao thông vận tải của Việt Nam.
Vận tải hàng hóa bằng đường bộ, theo tính toán có thể gây ra khoảng 80% lượng phát thải khí nhà kính trong ngành giao thông, thải ra lượng các-bon nhiều hơn gấp 6 lần so với vận tải đường thủy. Dự án cũng hỗ trợ hệ thống phao tiêu báo hiệu và cải tạo các khúc cua gấp trên tuyến đường thủy, giúp cải thiện an toàn.
Không chỉ mang lại lợi ích cho các hộ sản xuất nông nghiệp, doanh nghiệp và người lao động, các đơn vị khai thác tàu bè cũng như toàn bộ người dân ở khu vực phía Nam, dự án còn được đánh giá phù hợp với mục tiêu của Ngân hàng Thế giới: thúc đẩy thịnh vượng chung trên một hành tinh đáng sống.