Có nên tổ chức lễ hội Halloween trong trường học?

ẢNH: Đ.B.L

Những ngày cuối tháng 10, theo văn hóa nhiều nơi trên thế giới, nhất là ở các nước phương Tây sẽ diễn ra lễ hội hóa trang Halloween. Tại Việt Nam, lễ hội này cũng du nhập và được một số trường học tổ chức nhiều năm qua. Năm nay, trên các diễn đàn, từ học sinh, phụ huynh cho đến giáo viên đang diễn ra tranh luận nên hay không tổ chức lễ hội Halloween trong trường học?

Người nói "cấm", người đề xuất "tổ chức nhẹ nhàng"

Diễn đàn Giáo viên Việt Nam với gần 300.000 thành viên đang diễn ra tranh luận xung quanh chủ đề "Đề nghị cấm tổ chức Halloween trong trường học. Một trào lưu ngoại lai không mang tính giáo dục".

Thành viên Đ.R bày tỏ sự ủng hộ: "Rất đồng ý. Học sinh mầm non, tiểu học thì sợ mất hồn, học sinh trung học thì hiểu lệch lạc, hình thành ý nghĩ ma quỷ, tâm hồn sẽ vẩn đục…".

Cũng trên diễn đàn này, giáo viên Lê Trúc Minh nhẹ nhàng chia sẻ: "Thật ra không có quyền cấm. Nhưng trong trường vẫn có quyền không tổ chức và thật sự là không nên tổ chức. Tuy nhiên thay vì dùng từ cấm chúng ta có thể giải thích với học sinh vì sao không nên tổ chức lễ hội này".

Trong khi đó, giáo viên Phạm Lê Thanh, Trường THPT Nguyễn Hiền (TP.HCM), quan niệm các ngày lễ không phải của Việt Nam thì học sinh chỉ cần biết và tìm hiểu thêm chứ không nhất thiết phải tổ chức rầm rộ trong trường học. "Lễ hội Halloween, các trường tổ chức các hoạt động đơn giản cho học sinh hóa trang nhẹ nhàng, vui vẻ thì hoàn toàn là tích cực, tạo sân chơi cho các em", thầy Phạm Lê Thanh chia sẻ.

Ở góc độ phụ huynh học sinh, chị Nguyễn Hạ Long, có con học tiểu học tại Q.1 (TP.HCM) thẳng thắn đề nghị không nên tổ chức lễ hội này trong trường học, đặc biệt là trường công lập. Chị Hạ Long nói rằng, đây là lễ hội văn hóa truyền thống của các nước phương Tây, chúng ta, nếu không có sự am hiểu cũng như chuẩn bị cẩn thận và quản lý giám sát dễ dẫn đến các hoạt động phản cảm gây cảm giác ghê rợn, không phù hợp với học sinh Việt nam, đặc biệt với trẻ mầm non và tiểu học.

Còn Dương Nguyễn Khôi Nhi, học sinh lớp 10 TH1, Trường THCS-THPT Trần Đại Nghĩa (quận 1, TP.HCM), nêu ý kiến việc học sinh có cơ hội tìm hiểu, trải nghiệm các hoạt động văn hóa của đa dạng các nền văn hóa trên thế giới là điều cần thiết. "Tuy nhiên, riêng với lễ hội Halloween, trong môi trường giáo dục chỉ nên dừng đơn giản ở hoạt động hóa trang cosplay là phù hợp việc vừa tìm hiểu cũng như tham gia hoạt động ngoại khóa. Còn lại nếu làm 'mạnh tay' với trang trí mang tính 'ghê rợn' hay sử dụng nhiều các đồ dùng, vật dụng trang trí mắc tiền thì không nên", Khôi Nhi đề xuất.

ẢNH: THỦY NGUYỄN

Nên tổ chức Halloween trong trường học thế nào?

Ông Huỳnh Thanh Phú, Hiệu trưởng Trường THPT Bùi Thị Xuân (Q.1, TP.HCM), cho rằng tổ chức Halloween cho học sinh tại Việt Nam có thể là một ý tưởng thú vị. Vì nó tạo cơ hội cho các em khám phá văn hóa mới, phát triển khả năng sáng tạo và tham gia vào các hoạt động vui chơi lành mạnh. Halloween không chỉ là một ngày lễ để hóa trang, mà còn là dịp để học sinh rèn luyện kỹ năng tổ chức, hợp tác và thậm chí là giao tiếp ngoại ngữ nếu kết hợp với các hoạt động giới thiệu nguồn gốc ngày lễ này.

Tuy nhiên, việc tổ chức Halloween cũng có thể gây tranh cãi vì đây là lễ hội có nguồn gốc phương Tây, có thể không phù hợp với một số gia đình hoặc văn hóa địa phương. Để tránh những phản ứng tiêu cực, trường học có thể thiết kế chương trình lễ hội Halloween phù hợp với lứa tuổi, nhấn mạnh vào sự sáng tạo và học hỏi và giảm bớt các yếu tố "kinh dị" không phù hợp với văn hóa Việt Nam...

Theo ông Phú, tổ chức lễ hội Halloween cho học sinh sẽ phù hợp nếu được điều chỉnh với bối cảnh văn hóa và mục tiêu giáo dục của nhà trường, đặc biệt trong bối cảnh đặt mục tiêu tiếng Anh là ngôn ngữ 2 và Chương trình GDPT 2018 hướng đến phát triển kỹ năng hình thành phẩm chất.

Đề cập đến tác động của lễ hội này, PGS-TS Trần Thành Nam, Trường ĐH Giáo dục, ĐH Quốc gia Hà Nội, nhấn mạnh, bản thân tất cả lễ hội của nước ngoài khi áp dụng vào nền văn hóa của Việt Nam thì chúng ta nên hiểu được ý nghĩa của nó chứ không chỉ là áp dụng một cách hình thức.

Các dân tộc đều có những lễ hội để tưởng nhớ những người đã mất, ở Việt Nam cũng có rằm tháng 7 âm lịch. Đây là cơ hội để chúng ta giáo dục cho giới trẻ hiểu về những điều mà có thể khó nói trong cuộc sống hằng ngày, về thế giới bên kia, về ông bà tổ tiên. Thậm chí, đây cũng là cơ hội để cho thấy ngay trong con người chúng ta cũng có những phần thiện - phần ác và chúng ta sẽ phải đối xử với phần ác ra làm sao?

Tuy vậy TS Thành Nam lưu ý: "Khi nói những câu chuyện này thì không phải để cho trẻ con sợ hãi mà giúp con trẻ rút ra được những bài học cuộc sống, tạo cơ hội trải nghiệm những nét văn hóa của các dân tộc trên thế giới". Tuy nhiên, ông Nam cũng cho rằng trong thực tế nhiều người đã quên đi triết lý, bài học đằng sau đó mà chỉ làm một cách hình thức, thậm chí biến nó trở nên giật gân. Từ đó, ông Nam nhắc nhở: "Chúng ta phải quan tâm đến lứa tuổi của trẻ. Một số nghiên cứu cũng chỉ ra rằng sau Halloween thì tỷ lệ gặp ác mộng tăng lên rất nhiều, đặc biệt ở trẻ em và phụ nữ".

PGS-TS Trần Thành Nam nhấn mạnh: "Những lễ hội quốc tế có thể khuyến khích trẻ con khám phá nhưng đừng làm theo kiểu bắt chước, hình thức, giật gân mà phải hiểu được bài học ý nghĩa đằng sau mỗi câu chuyện, phong tục tập quán, lễ hội đó như thế nào".

Tiến sĩ Nguyễn Thị Thu Huyền, chuyên gia tư vấn giáo dục các mô hình trường quốc tế tại Việt Nam, cho rằng thực ra lễ hội Halloween vẫn có ý nghĩ về mặt giáo dục và khuyến khích sự hiểu biết về đa văn hóa đặc biệt trong các trường quốc tế, song ngữ từ mầm non trở lên.

Còn một số trường học khác, không quá đặt nặng sự hiểu biết về đa văn hóa thì lễ hội Halloween không phải là hoạt động ưu tiên. Tóm lại tổ chức hay không thì nó phải gắn với mục tiêu giáo dục của nhà trường, theo tiến sĩ Huyền.