Tuy xuất hiện sau nhưng nền tảng TikTok đang cho thấy sự chuyển mình vượt trội khi chiếm thị phần lớn trong mảng kinh doanh sách. Tại buổi tọa đàm "Chuyển đổi số - Cơ hội, thách thức của hoạt động xuất bản hiện nay" do Sở TT-TT TP.HCM tổ chức hồi đầu tháng 10, ông Nguyễn Nguyên, Cục trưởng Cục Xuất bản, in và phát hành, cho biết trong 6 tháng đầu năm nay, doanh thu ngành sách trên TikTok đạt hơn 600 tỉ đồng, vượt hơn 100 tỉ đồng so với năm 2023. TikTok là mạng xã hội có số lượng lớn người trẻ tham gia.
Nhận thấy tiềm năng này, các thương hiệu sách rất tích cực truyền thông, tổ chức phiên live (livestream) để giới thiệu sách. Theo đó, một ngày đa phần có nhiều phiên live, chủ yếu tập trung vào giờ nghỉ trưa và buổi tối vì khung giờ này có đông người xem. Ngoài ra, vào các ngày đặc biệt như "ngày đôi" (11.11, 12.12...), giữa tháng, cuối tháng... kết hợp với khuyến mãi của nền tảng thương mại, những phiên bán sách cũng diễn ra xuyên đêm, phù hợp với lối sống và thói quen của đông đảo người trẻ.
Chia sẻ với Thanh Niên, đại diện thương hiệu 1980 Books cho biết trong phiên live "Ai cũng có tiền - Làm sao để kiếm tiền từ sức lao động, chất xám và sáng tạo" kéo dài 2 tiếng rưỡi vừa qua, tổng doanh thu sau phiên livestream là 264 triệu đồng với 106.000 lượt xem, 89.000 người xem và bán tổng cộng 1.400 đơn hàng. Đây là phiên live các tựa sách nổi bật có liên quan đến tiền bạc, quản lý tài chính cá nhân cũng như các sách tâm lý, kỹ năng, công nghệ... Đại diện 1980 Books cho biết: "Livestream bán hàng hiện nay là một phương thức kết hợp hoàn hảo giữa công nghệ và yếu tố cá nhân hóa, không chỉ mang lại doanh thu mà còn tạo dựng lòng tin và sự gắn kết lâu dài giữa thương hiệu và khách hàng".
Nhiều phiên live còn có sự tham gia của những người có sức ảnh hưởng (KOL). Những người này giúp làm tăng tương tác với khách hàng, tạo sự tin cậy và từ đó khách hàng nhanh chóng "chốt đơn" hơn. Bên cạnh đó, có những ưu đãi chỉ xuất hiện trong thời gian diễn ra livestream cũng thúc đẩy khách hàng quyết định mua ngay lập tức.
Yếu tố đưa đến thành công
Để có những phiên live thu hút đông đảo người xem thì yếu tố cần có là chọn KOL phù hợp, nội dung kịch bản thu hút và phải có nhiều ưu đãi hấp dẫn. Các host (chủ phiên live) phải thật linh hoạt để có thể duy trì sự hứng thú của người xem trực tiếp. Với một mặt hàng đặc thù như sách, những người này không chỉ phải thật sự trải nghiệm tác phẩm mà còn cần phải có phương pháp truyền tải sao cho thu hút.
Thương hiệu sách 1980 Books cho biết: "Việc lựa chọn KOL có tầm ảnh hưởng và phong cách chia sẻ gần gũi đã giúp chúng tôi thu hút người xem, giữ chân họ lâu hơn và chuyển đổi họ trở thành khách hàng. Chẳng hạn trong phiên live vừa qua đã có khách hàng sẵn sàng mua hơn 100 sản phẩm để có thể được gặp và ăn tối với KOL".
Đến nay có nhiều người nổi tiếng như NSƯT Chí Trung, NSND Trần Lực, MC Thanh Bạch, nhà văn Hoàng Anh Tú, ông Hoàng Nam Tiến - Phó chủ tịch Hội đồng trường Trường Đại học FPT... tham gia các phiên live bán sách của các công ty sách Alpha Books, Thái Hà Books… Doanh thu các phiên live này đều khá cao.
Một thương hiệu sách (xin giấu tên) cho biết: "Chi phí vận hành và thuê KOL cho một phiên live ở công ty chúng tôi chiếm khoảng vài chục phần trăm trên tổng doanh thu đạt được. Tuy chiếm tỷ lệ lớn nhưng kết quả đạt được là hợp lý về mặt doanh thu cũng như truyền thông mà chúng tôi đề ra".
Ngoài KOL thì chất lượng nội dung của phiên live phải làm sao để thật thu hút cũng là yếu tố tối quan trọng. Theo đó, mọi chi tiết vận hành từ kịch bản, hình ảnh sản phẩm đến các câu hỏi gợi mở đều phải được chuẩn bị kỹ nhằm tạo sự tương tác và giữ người xem quan tâm đến cuối phiên live. Điều này bao gồm việc giải đáp thắc mắc của khán giả ngay lập tức, chia sẻ câu chuyện sản phẩm…, qua đó giúp khách hàng cảm thấy gần gũi và nắm bắt được lợi ích của sản phẩm.
Không dừng ở đó, các công ty sách và nhà xuất bản cũng đã không ngừng nâng cao chất lượng phiên live để thu hút độc giả. Chẳng hạn, để có được sự thu hút thì nhiều phiên live cũng đã bắt trend túi mù vốn đang rầm rộ trong giới trẻ. Ngoài ra, các voucher giảm giá hay quà tặng kèm liên tục được tung ra... khiến khi theo dõi livestream và mua hàng trực tiếp trong thời gian này, độc giả sẽ hưởng được nhiều ưu đãi hơn nếu so với mua hàng truyền thống hoặc thông qua các sàn thương mại điện tử...
Với những lợi ích như trên, livestream đang là hình thức bán hàng tiềm năng trong kỷ nguyên số và hứa hẹn là giải pháp chính yếu thúc đẩy doanh số bán sách trong tương lai gần.