Hạ viện Mỹ “quay xe” phút chót, chính phủ liên bang thoát nguy cơ đóng cửa

Đáng chú ý, bước ngoặt “quay xe” quan trọng này tại Hạ viện Mỹ diễn ra sau khi các nhà lập pháp quyết định bỏ điểm gây tranh cãi nhất ra khỏi dự luật là khoản hỗ trợ bổ sung cho Ukraine. 

Quốc hội Mỹ. Ảnh: Getty.

Dự luật do Chủ tịch Hạ viện Kevin McCarthy đề xuất nhằm cấp ngân sách cho chính phủ trong vòng 45 ngày, bao gồm 16 tỷ đô la hỗ trợ các nạn nhân thảm họa thiên tai nhưng không bao gồm khoản hỗ trợ bổ sung cho Ukraine. Dự luật đã được thông qua với 335 phiếu ủng hộ và 91 phiếu chống tại Hạ viện và 88 phiếu ủng hộ so với 9 phiếu chống tại Thượng viện. 

Sau khi cố gắng thông qua một biện pháp của Đảng Cộng hoà nhằm cắt giảm chi tiêu phi quốc phòng và ban hành các chính sách nhập cư nghiêm ngặt nhưng không thành công, Chủ tịch Hạ viện Kevin McCarthy thuộc đảng Cộng hoà sáng qua đã đảo ngược hướng đi và đưa ra một dự luật tài trợ tạm thời tương tự phiên bản lưỡng đảng của Thượng viện, trong đó không bao gồm 6 tỷ đôla viện trợ cho Ukraine. Điều này đảm bảo quân đội và nhân viên Bộ Quốc phòng sẽ tiếp tục nhận được tiền lương của họ và tránh cho hàng trăm nghìn nhân viên dân sự của bộ này phải nghỉ việc tạm thời. 

Lãnh đạo phe Dân chủ tại Hạ viện Hakeem Jeffries đã gọi đây là “một chiến thắng cho người dân Mỹ”: “Đây là một chiến thắng cho người dân Mỹ. Chúng ta đã thoát khỏi nguy cơ những đợt cắt giảm tài chính nghiêm trọng có thể ảnh hưởng đến sức khoẻ,  sự an toàn và kinh tế của người dân Mỹ với một thoả thuận chi tiêu đáp ứng được nhu cầu của người dân Mỹ về mọi mặt. Trong tương lai, chúng tôi sẽ tiếp tục làm việc theo phương thức lưỡng đảng để thảo luận về một thoả thuận chi tiêu cuối năm phù hợp với các giá trị của chúng ta,  đáp ứng được nhu cầu của người dân Mỹ, thay mặt họ gải quyết các vấn đề và đặt người dân lên trên các lợi ích chính trị.”

Trong khi đó Nghị sĩ đảng Cộng hoà Mike Lawler nhấn mạnh: “Việc đóng cửa chính phủ sẽ là thảm họa đối với người dân Mỹ, quân đội và nền kinh tế của chúng ta. Đã đến lúc mọi người đặt lợi ích của người dân Mỹ lên trên hết và tiếp tục thực hiện công việc của mình với tư cách là những nhà lập pháp có trách nhiệm, hợp lý và nghiêm túc.”

Mặc dù việc đóng cửa có thể là trường hợp xấu nhất đối với Bộ Quốc phòng, nhưng các dự luật tài trợ ngắn hạn vẫn đặt ra những hạn chế đáng kể. Trong phiên điều trần trước Quốc hội hồi tháng 9 vừa qua, Đô đốc Hải quân Mỹ Lisa Franchetti cho rằng Hải quân sẽ không thể tiến hành mua sắm 4 trong số 9 chương trình đóng tàu của mình cho đến khi Quốc hội thông qua dự luật chi tiêu quốc phòng đầy đủ cho năm tài chính 2024.

Gần một năm trước cuộc bầu cử tổng thống, cả hai đảng Cộng hoà và Dân chủ đều đổ lỗi cho nhau về tình trạng bế tắc tại Quốc hội và điều này rất không được lòng người dân Mỹ. Cuộc khủng hoảng ngân sách này sẽ có tác động trực tiếp đến cuộc xung đột ở Ukraine. Trong tuyên bố ngay sau khi dự luật được Quốc hội thông qua, Tổng thống Mỹ Joe Biden đã ghi nhận nỗ lực của Quốc hội nhằm giúp chính phủ không phải đóng cửa. Tuy nhiên, Nhà lãnh đạo Mỹ cũng bày tỏ hy vọng khoản viện trợ bổ sung cho Ukraine sẽ sớm được thông qua.

Dưới thời Tổng thống Donald Trump, chính phủ Mỹ đã trải qua đợt đóng cửa lâu nhất, vào mùa đông 2018/2019. Theo một số ước tính, GDP của nước này khi đó đã bị cắt giảm hơn 3 tỷ USD. Trong khi đó các nhà kinh tế tại Goldman Sachs lưu ý, mỗi tuần ngừng hoạt động cũng có thể khiến GDP của Mỹ mất đi 0,2 điểm tăng trưởng trong quý 4.

Nguồn: vov.vn