Báo cáo tại buổi giám sát, Cục trưởng Cục THADS TP.HCM Nguyễn Văn Hòa cho biết 7 tháng công tác 2023 (từ ngày 1.10.2022 đến ngày 30.4.2023), tổng số việc thụ lý mới là hơn 34.000 việc, tổng số tiền thụ lý mới là gần 36.500 tỉ đồng.
Theo ông Hòa, tổng số việc và tiền thi hành của cục này vẫn tiếp tục đứng đầu cả nước, khi tổng số việc phải giải quyết là hơn 78.000 việc, và số tiền là hơn 130.000 tỉ đồng. Trong số có điều kiện thi hành án, cơ quan thi hành án đã tổ chức thi hành xong 25.000 việc, tăng 22,02% so với cùng kỳ năm 2022; về tiền, thi hành xong hơn 31.500/77.400 tỉ đồng số có điều kiện thi hành, tăng 88,13% so với cùng kỳ năm 2022.
Với số liệu thi hành được, ông Hòa cho biết Cục THADS TP.HCM đã vượt chỉ tiêu được giao về tiền và việc trong 7 tháng năm 2023. Trong đó, với số thi hành án được, án tham nhũng kinh tế chiếm tỷ trọng rất lớn (hơn 17.500 tỉ đồng), cho thấy được sự nỗ lực rất lớn của Cục THADS cũng như sự phối hợp của các cơ quan, ban ngành liên quan trong quá trình tổ chức thi hành án.
Lý giải nguyên nhân một số vụ việc thi hành án còn chậm, ông Nguyễn Văn Hòa nêu có nhiều nguyên nhân chủ quan và khách quan, trong đó bao gồm chấp hành viên chưa làm hết trách nhiệm, một số thủ trưởng cơ quan thi hành án chưa quan tâm đúng mức, chưa chú trọng việc đối thoại với đương sự.
“Nhiều vướng mắc trong tổ chức thi hành án hiện chưa có cơ chế chủ động tháo gỡ nên tính bền vững không cao. Hơn nữa, thị trường bất động sản đang lao dốc, đóng băng nên ảnh hưởng đến việc xử lý tài sản khi bán đấu giá, do khi bán không có người mua”, ông Nguyễn Văn Hòa chia sẻ.
Án hành chính không thi hành, chưa xử lý trách nhiệm trường hợp nào
Đối với thi hành án hành chính, theo Cục THADS TP.HCM, hiện còn 198 bản án, quyết định liên quan án hành chính chưa thi hành xong. Trong đó, 52 bản án, quyết định có quyết định buộc thi hành án hành chính; 146 bản án, quyết định có nội dung theo dõi nhưng chưa có quyết định buộc thi hành án hành chính.
Theo lãnh đạo Cục THADS TP.HCM, số lượng bản án hành chính có nội dung theo dõi ngày càng tăng nhưng số vụ việc thi hành xong còn thấp, nhiều bản án kéo dài trên 3 năm chưa thi hành.
Lý do, Cục trưởng Cục THADS TP.HCM nêu thi hành án hành chính là lĩnh vực phức tạp, liên quan đến việc thu hồi đất, bồi thường, hỗ trợ, tái định cư khi nhà nước thu hồi đất, các quyết định giải quyết tranh chấp, giải quyết khiếu nại về đất đai… Trong khi người phải thi hành án lại là UBND, chủ tịch UBND; các sở, ban ngành…
“Việc theo dõi thi hành án hành chính xong hay không xong phụ thuộc nhiều vào sự phối hợp của chính cơ quan là người phải thi hành án và các cơ quan liên quan. Mặc dù luật và các văn bản liên quan đã quy định cơ chế xử lý trách nhiệm đối với người không chấp hành án, bao gồm có truy cứu trách nhiệm hình sự, tuy nhiên thực tế chưa có trường hợp cán bộ, công chức thuộc cơ quan người phải thi hành án bị xử lý trách nhiệm do chậm hoặc không thi hành án”, ông Nguyễn Văn Hòa cho biết.
Tại buổi giám sát, Chủ tịch HĐND TP.HCM Nguyễn Thị Lệ đánh giá cao việc Cục THADS TP.HCM đã rà soát, phân tích nguyên nhân chủ quan, khách quan, kèm giải pháp khắc phục đối với án thi hành chậm, điều này cho thấy tính chủ động của Cục THADS TP.HCM.
Bà Nguyễn Thị Lệ cũng lưu lý Cục THADS TP.HCM tập trung đôn đốc giải quyết những vụ việc tồn đọng kéo dài nhiều năm, nhất là số việc có điều kiện thi hành nhưng chưa thi hành xong từ 3 năm trở lên, gây bức xúc trong nhân dân; tăng cường kiểm tra, giám sát việc thực hiện quy trình thẩm định giá, bán đấu giá tài sản thi hành án đúng quy định của pháp luật; tăng cường đối thoại trực tiếp, hạn chế khiếu nại, tố cáo vượt cấp, kéo dài…