Trong vụ án này, Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an tỉnh Lào Cai đã khởi tố 17 bị can. Trong đó, có cựu Bí thư Tỉnh ủy Lào Cai Nguyễn Văn Vịnh và cựu Chủ tịch UBND tỉnh Lào Cai Doãn Văn Hưởng. 15 bị can khác, gồm 5 cán bộ lãnh đạo tại các sở, ngành và 10 bị can là lãnh đạo, cán bộ quản lý các doanh nghiệp liên quan đến vụ án.
Thông báo từ Tòa án nhân dân tỉnh Lào Cai, phiên tòa diễn ra từ ngày 20.5, dự kiến kết thúc ngày 29.5. Trong ngày đầu tiên xét xử vụ án, Viện Kiểm sát nhân dân tỉnh Lào Cai đọc cáo trạng liên quan đến hành vi phạm tội của các bị can.
Theo cáo trạng của Viện Kiểm sát nhân dân tỉnh Lào Cai, 17 bị can trong vụ án khai thác quặng apatit trái phép bị truy tố về các tội rửa tiền, vi phạm quy định về nghiên cứu, thăm dò, khai thác tài nguyên và lợi dụng chức vụ và quyền hạn trong khi thi hành công vụ.
Trong đó, nhóm bị cáo là cựu lãnh đạo tỉnh, lãnh đạo một số sở, ngành liên quan bị Viện Kiểm sát nhân dân tỉnh Lào Cai truy tố về tội lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ theo khoản 3 điều 281 bộ luật Hình sự năm 1999.
Bị cáo Nguyễn Mạnh Thừa, nguyên Giám đốc Công ty TNHH xây dựng thương mại Lilama, bị truy tố về tội vi phạm quy định về nghiên cứu, thăm dò, khai thác tài nguyên theo khoản 2 điều 227 bộ Luật Hình sự năm 2015 và tội rửa tiền theo khoản 3 điều 251 bộ luật Hình sự năm 1999 được sửa đổi, bổ sung năm 2009.
Các bị cáo còn lại bị Viện Kiểm sát nhân dân tỉnh Lào Cai truy tố về tội vi phạm quy định về nghiên cứu, thăm dò, khai thác tài nguyên theo khoản 2 điều 227 bộ luật Hình sự năm 2015.
Trên cương vị là lãnh đạo tỉnh Lào Cai, ông Nguyễn Văn Vịnh trực tiếp ký, chỉ đạo ký nhiều văn bản tạo điều kiện cho Công ty Lilama và Công ty Apatit Việt Nam khai thác, tiêu thụ trái phép gần 1 triệu tấn quặng apatit.
Quá trình điều tra, ông Nguyễn Mạnh Thừa và ông Nguyễn Văn Vịnh đều khai nhận, giáp tết Nguyên đán năm 2015, khi ông Nguyễn Văn Vịnh làm Bí thư Tỉnh ủy Lào Cai và sau khi Công ty Lilama đã san gạt xong mặt bằng dự án, khai thác và tiêu thụ trái phép xong quặng apaptit, bị can Thừa đã mang 5 tỉ đồng đến nhà ông Vịnh tặng "quà tết". Sau khi nhận 5 tỉ đồng, ông Nguyễn Văn Vịnh đã chi tiêu hết số tiền này cho mục đích cá nhân.
Trước đó, ngày 15.5, Văn phòng T.Ư Đảng có thông báo, tại hội nghị lần thứ 7 Ban Chấp hành T.Ư Đảng đã quyết định thi hành kỷ luật khai trừ ra khỏi Đảng đối với ông Nguyễn Văn Vịnh, cựu ủy viên T.Ư Đảng, cựu Bí thư Tỉnh ủy, cựu Chủ tịch UBND tỉnh Lào Cai.