Cao tốc Biên Hoà – Vũng Tàu: Vì sao cả 3 dự án thành phần đều vướng mặt bằng?

Cả 3 dự án thành phần … “vướng mặt bằng”

Cao tốc Biên Hoà – Vũng Tàu được khởi công vài 6/2023, theo chỉ đạo của Chính phủ tại Nghị quyết số 90/NQ-CP ngày 25/7/2022. Dự kiến, sau khi hoàn thành tuyến cao tốc này được rút ngắn, chỉ còn khoảng 70 phút thay vì 150 phút như hiện nay.

Dự án cao tốc Biên Hòa - Vũng Tàu giai đoạn 1 dài 53,7 km, tổng vốn đầu tư hơn 19.000 tỷ đồng. Điểm đầu dự án giao với tuyến tránh QL1 qua TP. Biên Hòa, điểm cuối giao với QL56 (Bà Rịa - Vũng Tàu).

Theo Quy hoạch mạng lưới đường bộ Việt Nam thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050, cao tốc Biên Hòa - Vũng Tàu kết nối trực tiếp với các cụm cảng Cái Mép - Thị Vải, sân bay Long Thành và vùng kinh tế trọng điểm phía nam.

Dự án cao tốc Biên Hòa - Vũng Tàu giai đoạn 1 dài 53,7 km, tổng vốn đầu tư hơn 19.000 tỷ đồng. Điểm đầu dự án giao với tuyến tránh QL1 qua TP. Biên Hòa, điểm cuối giao với QL56 (Bà Rịa - Vũng Tàu). Thời gian dự kiến hoàn thành vào cuối năm 2025 và đưa vào khai thác 2026.

Dự án cao tốc Biên Hòa – Vũng Tàu, gồm 3 dự án thành phần: Dự án thành phần 1 dài 16 km đi qua địa phận Đồng Nai do Ủy ban nhân dân tỉnh Đồng Nai làm cơ quan chủ quản nhà nước về đầu tư; dự án thành phần 2 dài 18,2 km đi qua Bà Rịa - Vũng Tàu do Bộ Giao thông vận tải làm chủ đầu tư; và dự án thành phần 3 dai 19,5 km đi qua Vũng Tàu do Ủy ban nhân dân tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu làm chủ đầu tư.

Đáng nói, hiện cả 3 dự án này đều vướng công tác đền bù, GPMB. Song, các nguyên nhân chủ yếu khiến công tác GPMB bị vướng xuất phát từ việc không xác định được chủ đất, hoặc do vướng một số thủ tục, như: đốn cây, thanh lý… nên doanh nghiệp chưa thể bàn giao mặt bằng.

Cụ thể, mới đây Ban Quản lý dự án 85 - Bộ GTVT (chủ đầu tư) đã phải lên tiếng và có văn bản gửi Công ty TNHH MTV Tổng công ty cao su Đồng Nai đề nghị khẩn trương thanh lý, cưa cắt cây cao su, bàn giao mặt bằng để đơn vị triển khai thi công dự án thành phần 2 thuộc dự án đầu tư xây dựng đường cao tốc Biên Hòa - Vũng Tàu giai đoạn 1.

Ban Quản lý dự án 85 - Bộ GTVT, là chủ đầu tư dự án thành phần 2 thuộc dự án đầu tư xây dựng đường cao tốc Biên Hòa - Vũng Tàu giai đoạn 1. Dự án dài 18,2 km, tổng mức đầu tư 6.852 tỉ đồng.

Theo đại diện chủ đầu tư, dự án thành phần 2, dự án đầu tư xây dựng đường cao tốc Biên Hòa - Vũng Tàu giai đoạn 1 được khởi công vào cuối tháng 6/2023. Để thực hiện dự án, UBND huyện Long Thành (Đồng Nai) đã có các quyết định phê duyệt phương án bồi thường, hỗ trợ để thu hồi diện tích đất của Công ty TNHH MTV Tổng công ty cao su Đồng Nai quản lý nhằm thực hiện dự án với khoảng 11,63 ha, gồm: 6,98 ha thuộc dự án thành phần 2 và 4,65 ha thuộc dự án tuyến giao thông T1 và T2 kết nối Cảng hàng không quốc tế Long Thành sẽ bàn giao lại cho dự án thành phần 2.

Đến cuối tháng 10/2023, các đơn vị thi công đã huy động đầy đủ máy móc thiết bị, nhân sự tại công trường để sẵn sàng triển khai thi công. Tuy nhiên, tới thời điểm hiện tại, Công ty TNHH MTV Tổng công ty cao su Đồng Nai vẫn chưa tiến hành cưa cắt cây cao su để bàn giao mặt bằng.

Theo hồ sơ thiết kế kỹ thuật đã được phê duyệt, phạm vi đất cao su do Công ty TNHH MTV Tổng công ty Cao su Đồng Nai quản lý gồm nhiều hạng mục công trình có quy mô lớn, yêu cầu cao về mặt kỹ thuật, cần nhiều thời gian thi công và chiếm 50% tổng giá trị của gói thầu.

Đáng nói, ngày 19/12/2023, UBND tỉnh Đồng Nai đã có văn bản đề nghị Công ty TNHH MTV Tổng công ty Cao su Đồng Nai khẩn trương cưa cắt cây, bàn giao mặt bằng trong vòng 5 ngày sau khi có quyết định thu hồi đất. Thế nhưng tới nay, Công ty TNHH MTV Tổng công ty Cao su Đồng Nai, vẫn chưa thực hiện đốn hạ cây để bàn giao mặt bằng cho dự án.

Trước những tồn tại trên, Ban Quản lý dự án 85 đã ban hành văn bản đề nghị Công ty TNHH MTV Tổng công ty Cao su Đồng Nai khẩn trương thanh lý, cưa cắt cây, bàn giao mặt bằng trong tháng 1/2024 để triển khai thi công nhằm đảm bảo tiến độ của dự án.

Ban Quản lý dự án 85 đã ban hành văn bản đề nghị Công ty TNHH MTV Tổng công ty Cao su Đồng Nai khẩn trương thanh lý, cưa cắt cây, bàn giao mặt bằng trong tháng 1/2024 để triển khai thi công nhằm đảm bảo tiến độ của dự án.

… áp lực lớn cho cả chủ đầu tư lẫn nhà thầu thi công

Tương tự, Dự án thành phần 1 dài 16 km đi qua địa phận Đồng Nai do Ủy ban nhân dân tỉnh Đồng Nai làm cơ quan chủ quản nhà nước về đầu tư, cũng không mấy sáng sủa.

Trước đó, ông Nguyễn Hồng Quế - Phó giám đốc phụ trách Ban Quản lý dự án bồi thường, giải phóng mặt bằng và hỗ trợ tái định cư Đồng Nai, cho biết cao tốc Biên Hòa - Vũng Tàu qua địa bàn tỉnh dài 34 km, thu hồi gần 290 ha nên khối lượng công việc rất lớn. Trong gần 3.700 nhà phải giải tỏa, có nhiều căn xây trái phép, người dân mua bán bằng giấy tay nên việc xác minh, lập hồ sơ rất phức tạp.

Đến nay cả bốn dự án tái định cư bố trí cho cao tốc Biên Hòa - Vũng Tàu chưa hoàn thiện, trong đó hai dự án ở TP Biên Hòa mới phê duyệt chủ trương đầu tư, dự kiến phải đến năm 2025 mới hoàn thành hạ tầng kỹ thuật. Trong khi đó, dự án tái định cư Long Đức ở huyện Long Thành khởi công tháng 2 năm nay lại không thể thi công do vướng công tác thanh lý cây cao su.

Ông Trương Hồng Quân – Chỉ huy trưởng đơn vị thi công (Tập đoàn Sơn Hải): Hiện đơn vị đã thi công được 8/19,5km. Về công tác giải phóng mặt bằng còn hơn 40 hộ, tuy nhiên, những trường hợp này hiện còn vướng thủ tục pháp lý do chưa xác định được chủ đất nên chưa thể bàn giao.

Ở dự án thành phần 3 dài 19,5 km đi qua Vũng Tàu do Ủy ban nhân dân tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu làm chủ đầu tư, có vẻ sáng sủa hơn.

Theo ông Trương Hồng Quân – Chỉ huy trưởng đơn vị thi công (Tập đoàn Sơn Hải), cho biết: Hiện đơn vị đang thực hiện 3 ca 4 kip và đã thi công được 8/19,5km, theo kế hoạch sẽ hoàn thành trước tiến độ. Về công tác giải phóng mặt bằng đã cơ bản đảm bảo chỉ còn hơn 40 hộ dân. Tuy nhiên, hơn 40 hộ này hiện  còn vướng thủ tục pháp lý do chưa xác định được chủ đất nên chưa thể bàn giao.

Như vậy có thể thấy, cụm cao tốc Biên Hòa - Vũng Tàu sau khi hoàn thành sẽ kết nối các tuyến cao tốc TPHCM - Long Thành - Dầu Giây, cao tốc Bến Lức (đang triển khai), các tuyến đường kết nối vào sân bay Long Thành sẽ hình thành trục giao thông xương sống giải quyết kẹt xe trên QL51.

Song song đó, trục cao tốc này sẽ phát huy tối đa tiềm năng của cảng biển Cái Mép - Thị Vải, sân bay quốc tế Long Thành, thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội của các tỉnh Đồng Nai, Bà Rịa - Vũng Tàu nói riêng và vùng Đông Nam Bộ nói chung.

Dự án thành phần 3 (Km 34+200 - Km 53+700) do UBND tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu làm chủ đầu tư với chiều dài khoảng 19,5 km. Giai đoạn 1, dự án được đầu tư với quy mô 4   làn xe theo từng đoạn tuyến.

Giai đoạn hoàn thiện, tuyến cao tốc sẽ được mở rộng bảo đảm quy mô 6-8 làn xe. Theo kế hoạch, dự án cao tốc Biên Hòa - Vũng Tàu cơ bản hoàn thành năm 2025 và đưa vào khai thác đồng bộ năm 2026. Tuy nhiên, hiện cả 3 dự án thành phần vẫn còn vướng công tác giải phóng mặt bằng, thì việc về đích đúng hẹn sẽ là một áp lực lớn cho cả chủ đầu tư lẫn nhà thầu thi công.