Nhận biết, xử trí và phòng tránh bệnh sởi

Nhằm khuyến cáo cách nhận biết, xử trí và phòng tránh bệnh sởi, BSCKII. Đỗ Châu Việt – Trưởng Khoa Hồi sức tích cực Nhiễm và COVID-19, Bệnh viện Nhi đồng 2 (TP Hồ Chí Minh) đã có những chia sẻ về căn bệnh này.

Theo đó, siêu vi sởi lây qua dịch tiết đường hô hấp khi người bệnh ho, hắt hơi hoặc do tiếp xúc với nước bọt. Bệnh có thể gặp ở mọi lứa tuổi, chủ yếu ở trẻ dưới 5 tuổi. Là bệnh do siêu vi nên sởi có thể tự khỏi nếu không có biến chứng. Hiện nay, bệnh sởi đã xuất hiện nhiều nơi tại TP Hồ Chí Minh và các tỉnh, thành.

Sau khi tiếp xúc với người mắc bệnh sởi khoảng 7 – 10 ngày, trẻ bắt đầu có triệu chứng sốt cao, sổ mũi, ho khan, khàn tiếng, mắt đỏ, nhiều ghèn, mắt mũi lèm nhèm, lừ đừ, khó chịu, mệt mỏi… Sau khi sốt 3 – 4 ngày, trẻ phát ban lan từ trên xuống dưới. Ban khởi đầu từ sau tai, sau gáy, trán, mặt, cổ dần lan đến thân mình và tứ chi, cả ở lòng bàn tay và gan bàn chân. Ban sẽ nhạt dần theo thời gian, bong vẩy, tạo thành các vết thâm trên da (vết vằn da hổ). 

Nếu không có biến chứng thì bệnh sẽ giảm dần và tự khỏi. Trẻ cần được thăm khám khi bắt đầu có biểu hiện sốt để được bác sĩ xác định chẩn đoán, xử trí và hướng dẫn cách theo dõi, chăm sóc tại nhà. Cách ly để tránh phát tán mầm bệnh, tránh lây lan. Trong quá trình bệnh, trẻ cần được tăng cường dinh dưỡng: thức ăn mềm, dễ tiêu hoá, đủ dưỡng chất. Tắm và vệ sinh cá nhân sạch sẽ phòng ngừa bội nhiễm.

Bệnh sởi có thể gặp các biến chứng nguy hiểm như: viêm phổi, viêm tai giữa, viêm não tuỷ, viêm tim, viêm loét giác mạc, tiêu chảy, … Nếu trẻ có các biến chứng nặng hoặc có bệnh nền (bệnh tim, thận, gan, ung thư, suy giảm miễm dịch,…) thì nên nhập viện điều trị theo chỉ định của bác sĩ.

Các dấu hiệu cần đến khám ngay:

– Sốt liên tục không đáp ứng thuốc hạ sốt.

– Có dấu hiệu thần kinh: co giật, rối loạn tri giác, bứt rứt, li bì.

– Có dấu hiệu mất nước, nôn ói nhiều.

Bệnh sởi lây rất nhanh, lây trước khi phát ban 4 ngày và sau khi phát ban 4 ngày mới giảm khả năng lây bệnh. Vì vậy, rất khó xác định trẻ bị lây khi nào và ai lây cho trẻ. Trẻ nên hạn chế ra khu vực công cộng, cần đeo khẩu trang và rửa tay thường xuyên. Người lớn cũng cần tuân thủ các nguyên tắc phòng ngừa để không là nguồn lây cho trẻ.

Sởi có vaccine tiêm ngừa, do đó, phụ huynh cần tuân thủ lịch tiêm ngừa cho trẻ: mũi thứ nhất lúc 9 tháng tuổi và mũi thứ hai sẽ theo hướng dẫn của ngành Y tế tuỳ tình hình thực tế.