6 tiếng phẫu thuật cứu bé 1 tháng tuổi dị tật tim bẩm sinh phức tạp

Mới đây, bệnh nhi bị viêm hô hấp, vào bệnh viện địa phương được bác sĩ phát hiện bé tím, độ bão hòa oxy chỉ ở mức 80-85% (bình thường từ 95-99%). Nghi ngờ bệnh nhi có bệnh tim bẩm sinh, bệnh viện tuyến dưới đã chuyển bệnh nhi đến Bệnh viện Nhi đồng 2 (TP Hồ Chí Minh) tiếp tục điều trị.

Tại Khoa Cấp cứu, bệnh nhi được hội chẩn với các bác sĩ cấp cứu và nội tim mạch nhi. Qua siêu âm phát hiện bệnh nhi mắc dị tật tim bẩm sinh chuyển vị đại động mạch, kèm thông liên thất, theo dõi bất thường động mạch vành. Tiếp tục được hội chẩn và khảo sát các bất thường về giải phẫu, điều trị ổn định nội khoa tích cực.

Nhận thấy tổng trạng bệnh nhi cho phép chịu đựng ca mổ kéo dài và rất phức tạp, bệnh nhi được ekip tiến hành phẫu thuật sửa chữa hoàn toàn, đóng thông liên thất, đảo gốc động mạch, cắm lại động mạch vành.

ThS.BS Nguyễn Trần Việt Tánh, Khoa Phẫu thuật Hồi sức tích cực Tim mạch – Lồng ngực là phẫu thuật viên chính của bé. Theo bác sĩ Tánh, bệnh nhi có bất thường động mạch vành trái, trong quá trình phẫu thuật phát hiện đường đi của động mạch vành trái chạy trong thành động mạch chủ.

Nhận định đây là bất thường rất khó sửa chữa, có thể gây khó khăn cả ở các bác sĩ nhiều kinh nghiệm phẫu thuật tim trẻ em. Bác sĩ Tánh đã rất cẩn thận, phẫu tích thật chính xác, tỉ mỉ, không để xảy ra bất kỳ sai lệch nào.

Sau 6 giờ nỗ lực, ekip đã thực hiện thành công ca phẫu thuật. Sửa chữa hoàn chỉnh các dị tật của tim và mạch máu lớn cho bệnh nhi, tim đập lại tự nhiên với vận mạch liều thấp, chức năng co bóp cơ tim bảo tồn, không rối loạn nhịp.

Đại diện kíp mổ, bác sĩ Tánh cho biết thêm, bệnh nhi được điều chỉnh các rối loạn nội môi, ổn định chức năng của các tạng vốn bị ảnh hưởng trong quá trình chạy tuần hoàn ngoài cơ thể khi phẫu thuật trong thời gian dài. Đặc biệt chống nhiễm trùng, bởi đây là yếu tố quyết định đến thành công hay thất bại của phẫu thuật.

Chuyển vị đại động mạch được xem là một trong những dị tật tim bẩm sinh khó nhất. Trong đó, hai vòng tuần hoàn hệ thống và phổi hoạt động song song và độc lập với nhau.

Trẻ sinh ra chỉ có thể sống sót nếu có thông nối ở tầng động mạch (ống động mạch), tầng nhĩ (thông liên nhĩ) hay tầng thất (thông liên thất). Vì vậy ngay sau sinh, trẻ cần được can thiệp khẩn để tạo các thông nối trong tim, cho phép máu oxy hóa và không oxy hóa được trộn lẫn nhau. Thời điểm vàng phẫu thuật là trong một tháng đầu đời, nhất là trong tuần đầu tiên.

Chuyển vị đại động mạch được gọi là phức tạp khi có kèm dị tật khác như thông liên thất hay có bất thường động mạch vành. Bác sĩ phẫu thuật cần có hiểu biết rất rõ về giải phẫu động mạch vành để có thể xử lý tốt những trường hợp có bất thường này. Đặc biệt những trường hợp động mạch vành đi trong thành động mạch chủ là khó nhất. Nguy cơ của phẫu thuật sẽ cao hơn nhiều so với những trường hợp chuyển vị đại động mạch đơn thuần.