PV Báo Thanh Niên ghi lại những ý kiến của thạc sĩ, bác sĩ Phạm Văn Giào, Viện trưởng Viện Ứng dụng khoa học tâm lý - giáo dục, về vấn đề này:
Vì sao học sinh tò mò với truyện, phim 18+?
Sẽ có nhiều cảm xúc của các bậc làm cha mẹ nếu một ngày họ bắt gặp con em mình - còn đang trong độ tuổi học sinh - đang xem lén truyện, phim nhạy cảm. Cha mẹ có thể lo lắng rằng việc xem phim hay đọc truyện chứa yếu tố nhạy cảm sẽ gây tác động tiêu cực đến con, như làm mất đi sự trong sáng hoặc ảnh hưởng xấu đến tư duy và đạo đức của con. Cha mẹ có thể cho rằng những phim, truyện liên quan đến đề tài nhạy cảm không phù hợp với giá trị và quan điểm đạo đức mà gia đình đang khuyến khích.
Cũng có nhiều cha mẹ có thể rơi vào trạng thái tức giận, than trách. Điều này phản ánh sự lo lắng và bất ngờ của cha mẹ trước sự tiếp xúc của con cái với những nội dung không phù hợp. Sự tức giận của cha mẹ có thể thể hiện qua sự căng thẳng, lớn giọng với con cái, chỉ trích hay than trách con vì con không đúng mực, không biết suy nghĩ, không biết cách lựa chọn nội dung xem và đọc.
Có nhiều nguyên nhân khác nhau khiến con trẻ có thể đọc truyện hoặc xem phim 18+; phim có yếu tố nhạy cảm. Một trong những nguyên nhân có thể là do con có sự tò mò và khám phá vì con muốn hiểu rõ hơn về những khía cạnh đời sống và xã hội mà con chưa được tiếp xúc.
Sự tác động của dậy thì sớm hình thành nên tính tò mò của con, kích thích con tìm đến những nội dung có tính nhạy cảm. Bạn bè và thần tượng cũng có thể là nguyên nhân dẫn đến sự việc, họ có thể là người giới thiệu những phim và truyện có nội dung nhạy cảm cho con. Ngoài ra, xã hội ngày nay đầy đủ các phương tiện truyền thông, từ sách, tạp chí, truyền hình, phim ảnh trên internet. Việc con tiếp xúc với những nội dung nhạy cảm có thể do sự phổ biến và dễ dàng tiếp cận với các nền văn hóa và nghệ thuật khác nhau.
Hãy bình tĩnh và không phản ứng quá mức
Khi cha mẹ bắt gặp con ở độ tuổi vị thành niên đang đọc truyện, xem phim có yếu tố nhạy cảm, điều quan trọng nhất là cha mẹ phải duy trì sự bình tĩnh và không phản ứng quá mức bằng cách trách móc hay đổ lỗi cho con. Thay vào đó, cha mẹ nên cố gắng hiểu, đánh giá tình huống một cách khách quan trước khi hành động. Cha mẹ hiểu rằng thời đại của con có sự khác biệt về văn hóa, gia đình và nhiều khía cạnh khác, mọi thứ đều khác nhau nên sẽ không cố gắng ép buộc con em phải tuân thủ hoặc chấp nhận các giá trị và quan niệm của mình.
Khi cha mẹ phát hiện rằng con em đang xem những phim nhạy cảm, việc đi tìm nguyên nhân và động cơ đằng sau hành động này là rất quan trọng. Có thể con chưa nhận được sự hướng dẫn và giám sát của cha mẹ nên có thể tự do tiếp cận với nội dung mà không nhận thức được tính phù hợp hoặc tiềm ẩn những yếu tố nhạy cảm. Thông qua việc hiểu rõ nguyên nhân, cha mẹ có thể xây dựng một cách tiếp cận hiệu quả để hỗ trợ và giáo dục con em.
Cha mẹ có thể mở ra một cuộc trò chuyện thẳng thắn với con về nội dung mà con đã tiếp cận, để lắng nghe quan điểm của con và hiểu góc nhìn của con về vấn đề đó. Khi cha mẹ giữ bình tĩnh và trò chuyện gần gũi, con sẽ cảm thấy cha mẹ lắng nghe và hiểu mình, từ đó tạo một môi trường an toàn và thân thiện để con có thể chia sẻ suy nghĩ và cảm xúc của con.
Từ vấn đề này, cha mẹ có thể thiết lập các quy định rõ ràng về nội dung nhạy cảm với con, cha mẹ giải thích cho con về lý do tại sao các quy định này được thiết lập và nhấn mạnh tầm quan trọng của việc tuân thủ các quy định. Ngoài ra, việc giảng giải cho con hiểu các vấn đề về yếu tố nhạy cảm mà con đang tiếp cận là vô cùng cần thiết. Cha mẹ cũng có thể sử dụng cơ hội này để chia sẻ với con về các giá trị gia đình, quan điểm đạo đức và các giá trị đúng sai.
Cha mẹ tuyệt đối không nên la mắng, chỉ trích con ngay lập tức hay sử dụng những hình phạt nặng như sử dụng đòn roi mà hãy thiết lập môi trường an toàn để dìu dắt cho con nhận thức đúng về vấn đề nhạy cảm mà con được tiếp cận.
Đồng thời, cha mẹ cần tìm hiểu nguyên nhân và động cơ đằng sau hành động của con. Cha mẹ nên giáo dục giới tính cho con, cung cấp cho con kiến thức và công cụ cần thiết để hiểu về sự phát triển của cơ thể, quan hệ tình dục, quyền và trách nhiệm cá nhân. Từ đó, hỗ trợ trong việc xây dựng mối quan hệ lành mạnh, tôn trọng và công bằng giữa các giới.