Bà Lê Thị Loan, Phó trưởng phòng Tổ chức cán bộ, Sở Xây dựng cho biết, đây chỉ là những nội dung đề xuất ban đầu trong dự thảo đề án quản lý và hỗ trợ nhà ở riêng lẻ có mục đích cho thuê trọ (gọi tắt là nhà trọ) trên địa bàn.
Theo khảo sát của Sở Xây dựng, toàn TP.HCM có khoảng 60.500 nhà trọ tư nhân đang kinh doanh với 560.220 phòng trọ, khoảng hơn 1,4 triệu người đang thuê. Nhiều dãy phòng cho thuê độc lập xây dựng sai phép, nhiều nhà ở riêng lẻ chuyển sang cho thuê trọ, tự ngăn chia từng phòng.
Sở Xây dựng nêu thực tế báo động gần đây là sự an toàn của người dân sinh sống trong khu trọ không đảm bảo cả về phòng cháy, chữa cháy, vệ sinh môi trường, nước sạch. Mặt khác, hiện còn khoảng trống trong quản lý nhà nước lĩnh vực phòng cháy, chữa cháy, trật tự xây dựng sau cấp phép, quản lý loại hình kinh doanh nhà cho thuê trọ, quản lý thuế.
Đề án nhằm đưa đối tượng nhà ở riêng lẻ có mục đích cho thuê trọ vào quản lý chặt chẽ, đồng thời đề xuất giải pháp hỗ trợ, bảo vệ sự an toàn của người dân, không làm gián đoạn nguồn cung do tăng giá cho thuê.
Về lộ trình thực hiện, sau khi được UBND TP.HCM thông qua chủ trương, phê duyệt đề cương thì các sở ngành sẽ khẩn trương hoàn thành các sản phẩm, các giải pháp quản lý và hỗ trợ nhà trọ trình UBND TP.HCM chậm nhất tháng 12.2024.
Mục tiêu đề án nhằm xây dựng được quy định tối thiểu đảm bảo an toàn về phòng cháy chữa cháy cho nhà trọ, làm tiền đề để hỗ trợ và quản lý nhà nước tốt hơn trên các phương diện: quản lý kinh tế, xã hội, an toàn phòng chống cháy nổ, an ninh trật tự, thuế.
Hơn nữa, đề án cũng giúp cơ quan quản lý có được dữ liệu nhà trọ an toàn, cung cấp đầy đủ thông tin trên app mobile, hỗ trợ cả người thuê và người cho thuê, đáp ứng cung cầu cho thuê trọ, góp phần hạn chế việc tăng giá cho thuê do thiếu thông tin hoặc thông tin bất cân xứng.
Hỗ trợ lãi suất cải tạo nhà trọ
Về đề xuất cụ thể, Sở Xây dựng đề xuất hẻm xây dựng nhà trọ phải có chiều rộng tối thiểu 3 - 4 m, nếu hẻm không đủ rộng cho xe cứu hỏa tiếp cận thì nhà phải cách mặt đường chính không quá 100 m, mọi phòng ở trong nhà phải đảm bảo có hành lang dẫn ra lối thoát nạn, diện tích tối thiểu 5 m2 sàn/người. Đề án cũng đề xuất hỗ trợ lãi suất cho các nhà trọ không đảm bảo quy định tối thiểu chuyển đổi để đáp ứng điều kiện quy định.
"Với những thảm họa về cháy nổ đã xảy ra trên cả nước của nhà trọ tập trung đông người, Sở Xây dựng nhận thấy quy định tối thiểu áp dụng cho loại hình nhà trọ là hết sức cần thiết", theo đại diện Sở Xây dựng TP.HCM.
Tuy nhiên, đây là các gợi ý, đề xuất ban đầu, chưa phải kết quả cuối cùng. Do vậy, căn cứ tình hình thực tế, kết quả thống kê mà các quận, huyện rà soát sẽ đề xuất cụ thể hơn.
Về cách làm, Sở Xây dựng phối hợp các sở ngành, Cảnh sát PCCC để thống nhất, lấy ý kiến các chuyên gia trong nhiều lĩnh vực, đánh giá toàn diện trước khi trình UBND TP.HCM ban hành quyết định chính thức.
Đề án cũng dự kiến lấy ý kiến phản biện xã hội trước khi trình HĐND TP.HCM thông qua trước khi ban hành chính sách để ít ảnh hưởng nhất đến người dân, đảm bảo mục tiêu vừa quản lý chặt chẽ vừa có giải pháp hỗ trợ, bảo vệ sự an toàn của người dân mà không làm gián đoạn nguồn cung do tăng giá cho thuê.
Theo khảo sát sơ bộ của Sở Xây dựng, dự kiến khoảng 12.800 công trình (chiếm tỷ lệ 21%) không đủ điều kiện an toàn, cần phải thực hiện chuyển đổi, cải tạo để tiếp tục hoạt động.