Lầu Bảo Đại hơn 100 năm tuổi ở Nha Trang khi nào sẽ mở cửa đón khách?

Ngày 3.7, ông Nguyễn Văn Nhuận, Giám đốc Sở VH-TT Khánh Hòa, cho biết sở đang lên phương án lập hồ sơ, thủ tục trình cấp trên để thông qua việc cải tạo, trùng tu khu biệt thự Cầu Đá ở P.Vĩnh Nguyên, TP.Nha Trang, sau khi UBND tỉnh đã có quyết định về việc xếp hạng di tích cấp tỉnh đối với 5 căn biệt thự tại đây.

T.Q

Theo ông Nhuận, do không được duy tu, bảo dưỡng trong một khoảng thời gian dài nên 5 căn biệt thự đã bị xuống cấp, chưa thể mở cửa để đón khách đến tham quan. Sau khi được cấp trên thông qua về vấn đề chủ trương, kinh phí thì việc cải tạo, trùng tu sẽ được tiến hành, sau đó sẽ mở cửa đón du khách.

Trước đó, vào cuối tháng 6.2024, UBND tỉnh Khánh Hòa có quyết định về việc xếp hạng di tích kiến trúc nghệ thuật cấp tỉnh đối với biệt thự Cầu Đá.

UBND tỉnh giao Sở VH-TT, UBND TP.Nha Trang, Trung tâm Bảo tồn di tích tỉnh, UBND P.Vĩnh Nguyên trong phạm vi nhiệm vụ và quyền hạn thực hiện việc quản lý nhà nước đối với di tích biệt thự Cầu Đá theo quy định của pháp luật về di sản văn hóa, cũng như các quy định liên quan khác. Đồng thời, yêu cầu Công ty CP đầu tư Khánh Hà có trách nhiệm phối hợp với các cơ quan, đơn vị, địa phương liên quan trong việc thực hiện bảo tồn và phát huy giá trị di tích biệt thự Cầu Đá theo quy định.

Lãng phí di tích lầu Bảo Đại

Di tích kiến trúc nghệ thuật biệt thự Cầu Đá gồm 5 căn biệt thự, được người Pháp đặt tên theo các loài cây, loài hoa trồng xung quanh mỗi biệt thự. Thứ tự các biệt thự từ phía đông vào lần lượt là: Xương Rồng, Bông Sứ, Phượng Vĩ, Bông Giấy, Cây Bàng.

Năm 1923, tiến sĩ Armand Krempt - nhà nghiên cứu sinh học, Giám đốc Sở Hải dương học nghề cá Đông Dương (nay là Viện Hải dương học Nha Trang) đã cho xây dựng 5 căn biệt thự này để dùng làm nơi ăn ở, nghỉ dưỡng cho các nhà khoa học.

Sau khi vua Bảo Đại lên ngôi, người Pháp đã giao cho ông sử dụng 2 căn biệt thự có tên Xương Rồng và Bông Sứ để làm nơi ở của vua và hoàng hậu Nam Phương mỗi lần đến Nha Trang nghỉ dưỡng. Chính vì thế, người dân địa phương quen gọi là lầu Bảo Đại.

V.K

3 biệt thự Cây Bàng, Phượng Vĩ và Bông Giấy vẫn được Sở Hải dương học nghề cá Đông Dương sử dụng cho đến năm 1975. Sau năm 1975, các căn biệt thự này được sử dụng thành khu nghỉ mát cho du khách.

Từ năm 2002, biệt thự Cầu Đá do Tổng Công ty Khánh Việt (Khánh Hòa) quản lý và sử dụng. Sau đó, Tổng Công ty Khánh Việt liên doanh với Tập đoàn Hà Đô (Hà Nội) thành lập Công ty CP đầu tư Khánh Hà để thực hiện dự án Khu nghỉ dưỡng cao cấp Bảo Đại.

Theo giấy chứng nhận đầu tư do UBND tỉnh Khánh Hòa cấp vào năm 2013, Công ty CP đầu tư Khánh Hà được sử dụng trên 8,9 ha đất và 4,7 ha mặt nước ở khu vực đồi Cảnh Long để xây dựng mới 45 biệt thự và khách sạn 5 sao, 108 phòng. Mục tiêu dự án lúc đó là xây dựng nơi này thành khu biệt thự, khách sạn 5 sao, khách sạn cho thuê, các biệt thự cho thuê dài hạn hoặc bán.

Còn 5 biệt thự cổ trên cũng thuộc sở hữu của dự án Bảo Đại resort Nha Trang và doanh nghiệp sẽ cải tạo để cho thuê, phục vụ kinh doanh du lịch.

Tuy nhiên, hơn 10 năm qua, dự án này vẫn "giậm chân tại chỗ". Một số công trình xây được phần thô rồi dừng thi công. Ngoài ra, quá trình triển khai tại dự án xảy ra vi phạm, bị cơ quan chức năng xử phạt và đình chỉ thi công từ năm 2017.

Đến năm 2023, UBND tỉnh Khánh Hòa mới có quyết định về việc thu hồi 5 căn biệt thự tại dự án Khu nghỉ dưỡng cao cấp Bảo Đại và được doanh nghiệp đồng ý. Song, đến nay các căn biệt thự ở đây vẫn đóng cửa vì nằm trong khuôn viên dự án của doanh nghiệp, người dân, du khách muốn đến tham quan cũng không thể tiếp cận.

Đại diện một doanh nghiệp du lịch tại TP.Nha Trang cho biết, các công trình tại biệt thự Cầu Đá mang phong cách của kiến trúc Pháp độc đáo, sở hữu bãi tắm riêng và có tầm nhìn hướng ra biển. Không chỉ vậy, du khách sẽ có thêm nhiều kiến thức và hiểu biết sâu hơn về vua Bảo Đại - vị hoàng đế cuối cùng của triều Nguyễn cùng Nam Phương Hoàng hậu. Tuy nhiên, việc biệt thự Cầu Đá đóng cửa suốt nhiều năm qua đã gây ra sự lãng phí của một điểm đến rất hấp dẫn tại phố biển Nha Trang.

"Tôi hy vọng tỉnh Khánh Hòa sẽ sớm cải tạo, trùng tu các căn biệt thự cổ độc đáo tại khu di tích này để người dân, du khách có thể tới tham quan, tìm hiểu thêm về lịch sử vua Bảo Đại và tận hưởng bầu không khí trong lành, yên bình ở nơi này", vị này nói.