Phú Yên có bảo vật quốc gia đầu tiên

Thừa ủy nhiệm của Thủ tướng Chính Phủ, Phó chủ tịch UBND tỉnh Phú Yên Đào Mỹ trao quyết định công nhận bảo vật quốc gia phù điêu Kala núi Bà cho lãnh đạo Sở VH-TT-DL và Bảo tàng tỉnh Phú Yên.

"Việc công nhận phù điêu Kala núi Bà là bảo vật quốc gia không chỉ là niềm tự hào của Phú Yên mà còn là cơ hội để địa phương thúc đẩy công tác bảo tồn và quảng bá di sản văn hóa Champa. Chúng tôi cam kết sẽ tiếp tục gìn giữ và phát huy giá trị của bảo vật, gắn với phát triển du lịch và giáo dục cộng đồng", ông Đào Mỹ cho biết.

Phù điêu Kala là bảo vật quốc gia đầu tiên của tỉnh Phú Yên. Phù điêu này được phát hiện trong hố khai quật di tích núi Bà (thôn Mỹ Thạnh Đông, xã Hòa Phong, H.Tây Hòa), đưa về Bảo tàng tỉnh Phú Yên năm 1993. Đây là tác phẩm điêu khắc đá Champa, cao 60 cm, đế rộng 44 cm, dày 17 cm, trọng lượng 105,5 kg.

Phù điêu Kala núi Bà được tạo tác trên một khối đá hình lá nhĩ, đế bằng, đỉnh nhọn. Mặt chính thể hiện khuôn mặt Kala, một biểu tượng quan trọng trong Hindu giáo. Kala có miệng rộng, 8 chiếc răng lớn lộ rõ, trong đó 2 răng nanh dài hơn, sắc nhọn, còn lại 6 răng cửa. Môi trên cong, râu xung quanh miệng dày, xếp thành từng đường thẳng. Hai bên miệng mỗi bên có 3 sừng ngắn mọc từ dưới lên. Mũi Kala to tròn, sống mũi ngắn và gãy. Hai mắt to tròn, lồi ra phía trước, đuôi mắt xếch ngược lên phía trên. Lông mi quanh mắt rậm, đuôi lông mi xoắn lại hình ốc. Trán dô, trên trán có chuỗi hạt hình tròn. Bờm dày tạo thành 4 lớp.

Theo PGS-TS Bùi Chí Hoàng, nguyên Phó viện trưởng Viện Khoa học xã hội vùng Nam bộ, Ủy viên Hội đồng Di sản Văn hóa quốc gia, phù điêu Kala núi Bà là một tác phẩm điêu khắc thể hiện rõ nét nghệ thuật và tín ngưỡng Champa, có niên đại từ thế kỷ 14. Hình tượng Kala mang ý nghĩa sâu sắc trong triết lý Hindu giáo. Kala tượng trưng cho sức mạnh thần thánh, sự bảo hộ.