Tại buổi họp báo do Bộ Công an tổ chức chiều 26.12, thiếu tướng Phan Mạnh Trường, Phó cục trưởng C02 (Bộ Công an), thông tin về tiến độ điều tra vụ án xảy ra tại Viện Pháp y tâm thần T.Ư Biên Hòa (tỉnh Đồng Nai).
Theo thiếu tướng Trường, Bộ Công an đã khởi tố vụ án, khởi tố bị can đối với 16 đối tượng về các tội danh đưa hối lộ, nhận hối lộ và môi giới hối lộ, trong đó có 12 người là viện trưởng, nguyên viện trưởng, phó viện trưởng và các giám định viên của Viện Pháp y tâm thần T.Ư Biên Hòa.
"C02 đang tiếp tục điều tra mở rộng, tiến tới sẽ khởi tố 25 đối tượng nữa về 3 hành vi nêu trên, đồng thời còn có thêm hành vi khác như lợi dụng chức vụ, quyền hạn", tướng Trường nói và cho biết, C02 đang phối hợp với VKSND tối cao củng cố tài liệu, sớm ban hành kết luận điều tra để xử lý nghiêm các đối tượng theo quy định.
Vẫn theo thiếu tướng Trường, giám định pháp y là lĩnh vực chuyên sâu. Trong lĩnh vực giám định pháp y, cả nước chỉ có 2 viện và 5 trung tâm giám định pháp y tâm thần với chưa đến 50 giám định viên.
Tuy nhiên, các giám định viên tại Viện Pháp y tâm thần T.Ư Biên Hòa đã thực hiện hành vi vi phạm pháp luật trong một thời gian rất dài. Điều này để lại hậu quả lớn cho xã hội, làm méo mó vấn đề thực thi pháp luật.
"Nhiều đối tượng được đi chữa bệnh bắt buộc sau đó được ra ngoài gây án. Có vụ án ở TP.HCM, đối tượng liên quan án ma túy, bị kết án tử hình cũng được ra ngoài", tướng Trường cho hay.
Liên quan nhiều thế hệ lãnh đạo viện
Quá trình điều tra vụ án xảy ra ở Viện Pháp y tâm thần T.Ư Biên Hòa, C02 nhận thấy có 2 vấn đề. Một là chính sách pháp luật của nhà nước áp dụng đối với đối tượng có bệnh án tâm thần (mất khả năng điều khiển hành vi hoặc hạn chế khả năng điều khiển hành vi) bị lợi dụng.
Khi đó, các đối tượng bị khởi tố, đang trong giai đoạn tố tụng khi có bệnh án tâm thần thì được xem xét giảm nhẹ hình phạt hoặc miễn truy cứu trách nhiệm hình sự. Với các đối tượng đang trong giai đoạn thi hành án phạt tù thì được trừ vào thời gian chấp hành án phạt tù, theo quy định của bộ luật hình sự.
Hai là do chính sách lỏng lẻo trong quản lý, thanh tra, kiểm tra nên các lãnh đạo, nguyên lãnh đạo Viện Pháp y tâm thần T.Ư Biên Hòa đã cho các đối tượng, các bác sĩ, giám định viên kết luận nhiều trường hợp theo ý chủ quan, dẫn đến tình trạng kết luận giám định sai thực tế đối với bệnh tình của bệnh nhân trong suốt thời gian dài.
"Thậm chí, có thể nói, tình trạng này đã diễn ra rất phổ biến. Đôi khi có trường hợp giám định tâm thần chỉ mất vài chục triệu đồng là có thể giám định theo nhu cầu mong muốn của đối tượng", lãnh đạo C02 thông tin thêm.
Đặc biệt, thiếu tướng Trường cho rằng, cơ sở vật chất phục vụ công tác giám sát, khám chữa bệnh và quá trình theo dõi để giám định tại Viện Pháp y tâm thần T.Ư Biên Hòa chưa được trang bị đầy đủ.
"Ví dụ như camera giám sát các bệnh nhân trong bệnh viện chưa đầy đủ nên không đảm bảo tính khách quan. Từ công tác quản lý thanh tra giám sát không hiệu quả nên gây ra hậu quả trong thời gian dài, xảy ra sai phạm rất nhiều, trong nhiều giai đoạn, liên quan nhiều thế hệ của lãnh đạo viện", thiếu tướng Trường nhấn mạnh.