Theo đó, Phó chủ tịch UBND TP.Hải Phòng Lê Khắc Nam đã giao UBND Q.Đồ Sơn chủ trì cùng Sở Y tế và các đơn vị liên quan khẩn trương, kiểm tra làm rõ nội dung báo chí phản ánh nêu trên, có biện pháp xử lý nghiêm vi phạm (nếu có), báo cáo UBND thành phố kết quả trong tháng 8.2023.
Cùng ngày, Sở Y tế Hải Phòng có thông cáo báo chí về hoạt động của nhóm này.
Theo nội dung thông cáo, sau khi nhận được thông tin liên quan đến hoạt động xét nghiệm HIV tại cộng đồng của nhóm Bông Hồng Đen – Cầu Vồng Đen tại Q.Đồ Sơn như báo chí đã nêu, Sở Y tế Hải Phòng đã phối hợp cùng các cơ quan, địa phương liên quan rà soát sự việc.
Ngày 19.8, Sở Y tế đã cử Trung tâm Kiểm soát bệnh tật (CDC) TP.Hải Phòng làm việc cùng Trung tâm Hỗ trợ Sáng kiến Phát triển Cộng đồng (SCDI) là đơn vị quản lý nhóm Bông Hồng Đen – Cầu Vồng Đen.
SCDI do Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam thành lập tại Quyết định số 28/QĐ-LHH ngày 20.1.2010. Theo đó, SCDI triển khai Dự án “Bảo vệ tương lai – Tăng cường các can thiệp mới dựa vào cộng đồng nhằm kiểm soát lây nhiễm HIV trong nhóm thanh niên sử dụng ma túy tại Việt Nam” theo Quyết định số 1379/QĐ-LHHVN ngày 16.12.2020 của Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam về việc phê duyệt việc tiếp nhận nguồn vốn viện trợ phi chính phủ nước ngoài để thực hiện dự án của SCDI.
SCDI đã hợp tác với 6 nhóm cộng đồng, trong đó có nhóm Bông Hồng Đen – Cầu Vồng Đen để triển khai hoạt động dự án trong nhóm người trẻ sử dụng ma túy ở độ tuổi từ 16 – 24, triển khai từ tháng 1 – 12.2023.
Theo đó, nhóm thực hiện truyền thông phòng, chống HIV/AIDS, tư vấn và xét nghiệm sàng lọc HIV tại cộng đồng. Toàn bộ kinh phí triển khai hoạt động đều từ nguồn Dự án “Bảo vệ tương lai – Tăng cường các can thiệp mới dựa vào cộng đồng nhằm kiểm soát lây nhiễm HIV trong nhóm thanh niên sử dụng ma túy tại Việt Nam.
Dùng bộ test nhanh sử dụng một lần để xét nghiệm HIV, không lấy máu xét nghiệm
Cũng theo thông tin từ Sở Y tế Hải Phòng, nhóm Bông Hồng Đen – Cầu Vồng Đen dùng xét nghiệm sàng lọc HIV bằng bộ test nhanh (không phải lấy máu xét nghiệm HIV bằng kim tiêm tại các cơ sở y tế), bộ test nhanh này chỉ sử dụng một lần duy nhất, không có nguy cơ lây nhiễm. Cụ thể, việc lấy máu xét nghiệm bằng bộ test nhanh dùng đầu kim rất nhỏ, bấm vào đầu ngón tay người làm xét nghiệm để xét nghiệm. Không có văn bản quy định đối tượng không được lấy máu xét nghiệm sàng lọc HIV tại cộng đồng, vì vậy nhóm Bông Hồng Đen – Cầu Vồng Đen hay các nhóm cộng đồng khác hoàn toàn có thể thực hiện được.
Về việc nhóm này hỗ trợ 100.000 đồng cho một người làm xét nghiệm đến xét nghiệm HIV, 25.000 đồng nếu giới thiệu người khác đến làm xét nghiệm, theo Sở Y tế đây là vấn đề không mới. Trong hoạt động của các dự án phòng chống HIV/AIDS có hỗ trợ những đối tượng có nguy cơ đến tham gia phỏng vấn, tư vấn xét nghiệm HIV và khi giới thiệu người khác theo dây chuyền và có kiểm soát (theo quy định và hướng dẫn của từng dự án).
Sở này trích dẫn, tại Điều 21 khoản 2 và khoản 3 của Luật 71/2020/QH14 Luật sửa đổi bổ sung một số điều của Luật Phòng, chống nhiễm vi rút gây ra hội chứng suy giảm miễn dịch mắc phải ở người (HIV/AIDS) quy định: “Người từ đủ 15 tuổi trở lên và có năng lực hành vi dân sự được tự nguyện yêu cầu xét nghiệm HIV; Việc xét nghiệm HIV đối với người dưới 15 tuổi, người mất năng lực hành vi dân sự, người khó khăn trong nhận thức, làm chủ hành vi và người bị hạn chế năng lực hành vi dân sự chỉ được thực hiện khi có sự đồng ý bằng văn bản của cha, mẹ hoặc người giám hộ, người đại diện của người đó”.
Theo nội dung biên bản làm việc giữa CDC Hải Phòng và Trung tâm Hỗ trợ Sáng kiến Phát triển Cộng đồng, từ ngày 1.1 – 18.8.2023, nhóm Bông Hồng Đen – Cầu Vồng Đen đã tư vấn xét nghiệm sàng lọc HIV cho 204 người, kết quả: 204/204 mẫu không phản ứng.
Trong quá trình triển khai dự án, SCDI và nhóm Bông Hồng Đen – Cầu Vồng Đen chưa báo cáo với các cơ quan chức năng của TP.Hải Phòng.
Cũng trong thông cáo báo chí, Sở Y tế Hải Phòng cho biết vẫn đang thực hiện các công việc tiếp theo và sẽ cung cấp thông tin khi có kết quả.
Trước đó, ngày 18.8, một số phụ huynh ở Q.Đồ Sơn phản ánh nhóm “Tự lực Bông Hồng Đen” (nhóm Bông Hồng Đen – Cầu Vồng Đen) cho tiền để lôi kéo con em họ đang là học sinh đến địa chỉ số 44 Nguyễn Hữu Cầu, P.Hải Sơn (Q,Đồ Sơn) để lấy máu xét nghiệm.
Sự việc ngay sau đó đã được nhà chức trách P.Hải Sơn vào cuộc, lập biên bản đối với hoạt động lấy mẫu máu các em học sinh của nhóm Bông Hồng Đen – Cầu Vồng Đen; báo cáo UBND Q.Đồ Sơn.
Để làm rõ nội dung trên, Q.Đồ Sơn đã giao công an quận vào cuộc xác minh, làm rõ.