Theo ông Nguyễn Cảnh Tĩnh, Tổng Giám đốc Tổng Công ty Hàng hải Việt Nam (VIMC) cho biết, dự báo năm 2024 tình hình quốc tế, trong nước, thị trường vận tải biển tiếp tục đối mặt với nhiều khó khăn, thách thức khi xung đột tiếp tục căng thẳng, leo thang tại nhiều khu vực. Đứt gãy chuỗi cung ứng toàn cầu, nguồn cung tàu sẽ tiếp tục tăng trưởng mạnh mẽ và số lượng tàu đi phá dỡ thấp, hãng tàu phải cắt giảm mạnh chi phí hoạt động dẫn tới nhiều khó khăn trong quá trình đàm phán giá dịch vụ giữa các cảng và hãng tàu…
Mặt khác, đội tàu VIMC đa phần già, tuổi tàu trung bình là 20 tuổi, tính năng kỹ thuật kém, không đồng bộ, quy mô đội tàu ngày càng thu hẹp do quá trình tái cơ cấu cũng như do vướng mắc trong quy định về thủ tục đầu tư nên nhiều năm nay các doanh nghiệp của VIMC chưa đầu tư phát triển được đội tàu.
Ông Tĩnh cũng thừa nhận khối cảng biển VIMC chịu áp lực ngày càng gay gắt từ khối tư nhân cũng như sự ra đời của nhiều cảng mới tại tất cả các khu vực có lợi thế hơn vị trí cảng của VIMC. Vị trí kho bãi không thuận lợi, cách xa trung tâm khai thác cảng, cơ chế chính sách đối với khách hàng còn thiếu linh hoạt, không còn ưu thế cạnh tranh.
VIMC đặt ra kế hoạch sản xuất kinh doanh với sản lượng vận tải biển 15,8 triệu tấn (đạt 76% ước thực hiện năm 2023, do thanh lý, giảm số lượng tàu); sản lượng khối cảng biển 123,7 triệu tấn (đạt 109% ước thực hiện 2023); doanh thu 17.742 tỷ đồng (đạt 99% so với thực hiện 2023) và lợi nhuận 2.169 tỷ đồng (đạt 104%, cao hơn năm 2023 do thanh lý tàu già hết khấu hao).
Để hiện thực hóa kế hoạch này, ông Tĩnh đánh giá bối cảnh thị trường hàng hải năm 2024 khó khăn, cạnh tranh khốc liệt không khác gì một cuộc chiến khi sức mua của thị trường giảm. Vì vậy, VIMC cần phải quyết tâm giữ vững thị trường, thị phần, khách hàng như giữ… “trận địa".
Để giữ được khách hàng, việc quan trọng là phải luôn ngồi vào vị trí khách hàng và đặt mình vào vị trí đối thủ, tức là luôn suy nghĩ và cấu trúc hoạt động kinh doanh theo hướng mang lại lợi ích cho khách hàng.
Thời gian tới, VIMC phát triển đội tàu container, cảng biển, các dự án chuyển đổi năng lượng, chuyển đổi số và công nghệ; xây dựng hệ thống cảng biển hiện đại đảm bảo đáp ứng với các quy định, tiêu chuẩn, hướng đến mục tiêu tăng trưởng và phát triển bền vững; chú trọng công tác thu hút nhân tài…
Tổng công ty tiếp tục đẩy mạnh công tác tái cơ cấu tổ sản xuất kinh doanh, tài chính, tái cơ cấu đội tàu vận tải biển, triển khai mạnh mẽ chương trình quản lý chi phí hiệu quả nhằm nâng cao năng suất, chất lượng, hiệu quả, sức cạnh tranh của doanh nghiệp thành viên.
Báo cáo của VIMC cho thấy, năm 2023, sản lượng vận tải biển đạt 20,6 triệu tấn (đạt 116% so với kế hoạch 2023); sản lượng hàng thông qua cảng 113,5 triệu tấn (đạt 84% kế hoạch 2023); doanh thu 17.964 tỷ đồng (đạt 91% so với thực hiện năm 2022 và 104% kế hoạch năm 2023); lợi nhuận là 2.084 tỷ đồng (đạt 90% so kế hoạch năm 2023).
Chỉ ra sản lượng cảng biển chỉ bằng 84% so với kế hoạch và bằng 92% so với cùng kỳ, ông Tĩnh nhấn mạnh tổng doanh thu tăng 4% là do các doanh nghiệp đã tích cực thực hiện mở rộng các hoạt động kinh doanh ngoài bốc xếp, hoạt động thương mại.
Trong năm qua, VIMC cũng đối mặt với nhiều khó khăn như vấp phải sự cạnh tranh, chia sẻ thị phần các cảng biển mới ra đời; năng lực đội tàu hàng năm giảm dần về cả số lượng và chất lượng; thị trường vận tải container quốc tế bị ảnh hưởng lớn và vẫn tiếp tục giảm sâu; cước vận tải dầu sản phẩm liên tục tăng, giảm không ổn định...
Tuy nhiên, VIMC tích cực tăng cường hoạt động tìm kiếm nguồn hàng, chủ hàng lớn; chuyển đổi phương thức xuất khẩu hàng hóa từ hàng rời sang container cho khách hàng; phát triển mạnh các dịch vụ giá trị gia tăng, tăng trưởng doanh thu ngoài bốc xếp, doanh thu logistics; xây dựng kế hoạch, lộ trình triển khai các dự án đầu tư cụ thể, rõ ràng… đã góp phần hoàn thành cao nhất các mục tiêu đã đề ra.
Ông Nguyễn Ngọc Cảnh, Phó chủ tịch Ủy ban Quản lý vốn nhà nước tại doanh nghiệp cho rằng trong thời gian tới, VIMC cần tập trung mọi nguồn lực triển khai cá đề án phát triển của doanh nghiệp.
Ông Cảnh lưu ý doanh nghiệp cần mạnh dạn hơn nữa trong quyết định triển khai đầu tư, phát triển đội tàu vận tải biển quốc tế, nâng cao năng lực đội tàu vận tải biển và lưu ý nắm bắt tình hình thị trường để đưa ra những quyết định kịp thời, bảo đảm hiệu quả, tối ưu hóa nguồn vốn đầu tư của Nhà nước.
Cũng theo lãnh đạo Ủy ban Quản lý vốn nhà nước tại doanh nghiệp, tỷ lệ giải ngân của một số dự án của VIMC còn thấp so với kế hoạch, một số dự án giải ngân chưa dứt điểm.
Do đó, doanh nghiệp cần tập trung nguồn lực, bảo đảm có những giải pháp để giải quyết dứt điểm các tồn tại hạn chế. Đồng thời, chú trọng nguồn vốn đầu tư tại các công ty con.
VIMC cũng được yêu cầu bảo đảm triển khai các dự án phát triển, phát triển vận tải biển xanh, đầu tư chuyển đổi số, nâng cao hiệu quả điều hành, dịch vụ, rà soát các khoản đầu tư chưa hiệu quả để có biện pháp kiểm soát chặt chẽ, rà soát sửa đổi điều lệ của doanh nghiệp phù hợp với các quy định hiện hành.