Trong khuôn khổ chuyến thăm cấp nhà nước tới Việt Nam của Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Trung Quốc Tập Cận Bình, Bộ NN&PTNT Việt Nam và Tổng cục Hải quan Trung Quốc vừa ký kết Nghị định thư về yêu cầu kiểm dịch thực vật đối với quả dưa hấu tươi xuất khẩu từ Việt Nam sang Trung Quốc.
Cục Bảo vệ thực vật, Bộ NN&PTNT cho biết việc ký kết Nghị định thư về xuất khẩu dưa hấu một bước quan trọng trong việc thúc đẩy xuất khẩu chính ngạch sản phẩm nông nghiệp truyền thống của Việt Nam và chuẩn hóa các quy định về xuất khẩu nông sản giữa hai nước.
Nghị định thư xác định rõ các yêu cầu nhập khẩu từ phía Trung Quốc nhằm đảm bảo quả dưa hấu tươi của Việt Nam tuân thủ các Luật, quy định và tiêu chuẩn liên quan đến vệ sinh an toàn thực phẩm của Trung Quốc cũng như yêu cầu về kiểm dịch thực vật, từ đó tạo cơ sở cho việc tuân thủ của các đơn vị sản xuất, đóng gói và xuất khẩu của Việt Nam.
Theo Nghị định này, quả dưa hấu tươi của Việt Nam không được nhiễm 5 loài đối tượng kiểm dịch thực vật còn sống mà Trung Quốc quan tâm bao gồm các loại ruồi đục quả Bactrocera correcta, Bactrocera zonata, Bactrocera latifrons, rệp Phenacoccus solenopsi và vi khuẩn Acidovorax avenae subsp. citrulli; lá hoặc đất.
Tất cả vùng trồng và cơ sở đóng gói dưa hấu xuất khẩu sang Trung Quốc phải đăng ký và được cả Bộ NN&PTNT và Tổng Cục Hải quan Trung Quốc phê duyệt.
Vườn trồng phải áp dụng thực hành nông nghiệp tốt (GAP), phải đảm bảo giám sát vườn trồng và quy trình đóng gói tại cơ sở đóng gói. Cơ sở đóng gói phải xây dựng hệ thống truy xuất nguồn gốc để đảm bảo dưa hấu quả tươi xuất khẩu sang Trung Quốc có thể truy xuất ngược đến vùng trồng đã được cấp mã số.
Bên cạnh đó, các lô hàng dưa hấu của Việt Nam sẽ được nhập khẩu qua tất cả các cửa khẩu của Trung Quốc được Tổng cục Hải quan Trung Quốc cho phép nhập khẩu trái cây và phải tiến hành kiểm dịch thực vật lấy mẫu 2% và phải phù hợp với tiêu chuẩn an toàn thực phẩm quốc gia của Trung Quốc khi nhập khẩu vào nước này.
Ông Huỳnh Tấn Đạt, Cục trưởng Cục Bảo vệ thực vật, cho biết với những yêu cầu trong nghị định thư, phía Trung Quốc đã chuẩn hóa và cụ thể các quy định để tạo điều kiện cho phía Việt Nam trong việc xuất khẩu chính ngạch đối với quả dưa hấu tươi đã thực hiện từ năm 2009 đến nay.
Nghị định thư xuất khẩu dưa hấu sang Trung Quốc được ký kết sẽ mang lại lợi ích cho người trồng dưa hấu và xuất khẩu dưa hấu của Việt Nam. Việc đáp ứng các yêu cầu của Trung Quốc cũng sẽ tạo điều kiện thông quan, góp phần giảm ùn tắc ở cửa khẩu.
"Việc xuất khẩu dưa hấu chính ngạch về lâu dài sẽ tạo sự liên kết chặt chẽ hơn giữa người trồng dưa hấu với nhau, giữa người trồng dưa hấu và nhà đóng gói, doanh nghiệp xuất khẩu, thúc đẩy sản xuất nông nghiệp hàng hóa theo quy chuẩn", ông Đạt nói.
Cũng theo Cục Bảo vệ thực vật, đã có 162 vùng trồng dưa hấu và hơn 1.000 cơ sở đóng gói tại 38 tỉnh được cấp mã số để xuất khẩu dưa hấu sang Trung Quốc.
Như vậy, đến nay, Việt Nam có các loại trái cây, nông sản xuất khẩu theo hình thức ký kết Nghị định thư sang Trung Quốc gồm măng cụt, thạch đen, sầu riêng, chuối, khoai lang, dưa hấu.
Theo Tổng cục Hải quan, tính đến hết tháng 11/2023, xuất khẩu rau quả sang Trung Quốc đã mang về cho Việt Nam 3,4 tỉ USD, tăng 2,6 lần so với cùng kỳ năm trước.