“Luồng xanh” đầu tư để đón “đại bàng”

Những năm gần đây, các quốc gia cạnh tranh gay gắt trong thu hút đầu tư công nghệ cao, trong đó chú trọng các lĩnh vực đang là xu hướng của thế giới như chíp, bán dẫn, trí tuệ nhân tạo. Tại Việt Nam, dù thu hút đầu tư nước ngoài tăng trưởng qua các năm, nhiều nhà đầu tư chiến lược trong lĩnh vực công nghệ cao đang đẩy mạnh các hoạt động nghiên cứu, tìm kiếm cơ hội đầu tư nhưng số lượng dự án quy mô vốn lớn, hàm lượng công nghệ cao còn khiêm tốn.

Một trong những mong muốn được nhiều nhà đầu tư nước ngoài đề xuất để thúc đẩy cơ hội hợp tác tại Việt Nam chính là cải cách thủ tục hành chính, cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh. Hiện, việc thu hút đầu tư nước ngoài nói chung, trong đó có thu hút đầu tư công nghệ cao đang thực hiện theo các thủ tục thông thường về đầu tư, đấu thầu, đất đai, xây dựng, môi trường, phòng cháy, chữa cháy… mất nhiều thời gian.

Hơn nữa, mỗi thủ tục đòi hỏi yêu cầu riêng; một số thủ tục quy định nhiều bước thực hiện hay phải thực hiện tuần tự, kết quả của thủ này là đầu vào của thủ tục khác. Trung bình, để thực hiện đủ các thủ tục trên kéo dài khoảng 250 - 350 ngày, thậm chí có thể lâu hơn do độ trễ phải hoàn thiện các hồ sơ và tài liệu có liên quan.

Trong bối cảnh cạnh tranh gay gắt như hiện nay, việc áp dụng thủ tục đầu tư trên có thể làm mất đi cơ hội thu hút các nhà đầu tư chiến lược vào các lĩnh vực ưu tiên. Việc thiết kế “luồng xanh” - thủ tục đầu tư đặc biệt cho dự án này là cần thiết và cần được thể chế hoá.

Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Chí Dũng nhấn mạnh 2 điểm quan trọng của thủ tục đầu tư đặc biệt lần đầu tiên được đề cập trong dự thảo Luật Đầu tư sửa đổi.

Thứ nhất, doanh nghiệp đầu tư dự án công nghệ cao vào khu công nghiệp, khu chế xuất không phải xin cấp giấy chứng nhận đầu tư mà chỉ cần giấy đăng ký đầu tư và trong vòng 15 ngày phải cấp xong giấy đăng ký cho nhà đầu tư.

Thứ hai, nhà đầu tư tự làm báo cáo tác động môi trường và phòng cháy chữa cháy theo tinh thần tự thực hiện, tự chịu trách nhiệm, không cần phải trình cơ quan cấp trên duyệt. Bản thân các khu công nghiệp, khu chế xuất đã thực hiện đánh giá tác động môi trường, phòng cháy chữa cháy nên việc yêu cầu từng nhà đầu tư phải đi xin tiếp là không cần thiết. Cơ quan quản lý chỉ hậu kiểm.

Dự kiến những thay đổi trên có thể cắt giảm đến 260 ngày thực hiện thủ tục hành chính trong 3 lĩnh vực: xây dựng, bảo vệ môi trường và phòng cháy chữa cháy.

Chia sẻ tại phiên thảo luận tại tổ về tình hình kinh tế xã hội năm 2024, kế hoạch năm 2025, ông Nguyễn Chí Dũng cho biết: Bộ Kế hoạch và Đầu tư xem xét phân cấp mạnh mẽ hơn cho Ban quản lý cho các khu công nghiệp khu chế xuất, tránh việc thực hiện một thủ tục phải mấy năm, làm lỡ cơ hội đầu tư của doanh nghiệp.