Chủ tịch Quốc hội: Chưa thông qua Luật Đất đai tại Kỳ họp thứ 6

Tiếp theo chương trình làm việc phiên họp giữa hai kỳ họp thứ 6, sáng 16/11, Ủy ban Thường vụ Quốc hội thảo luận một số nội dung lớn tiếp thu, giải trình, chỉnh lý và phương án thông qua Dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi).

Một số chính sách quan trọng chưa thiết kế được phương án tối ưu

Đây là dự án luật dự kiến được thông qua tại Kỳ họp thứ 6 và đã được Quốc hội thảo luận hội trường ngày 3/11 vừa qua với 49 lượt đại biểu phát biểu ý kiến, 16 đại biểu tranh luận và 17 đại biểu gửi ý kiến góp ý bằng văn bản.

Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế Vũ Hồng Thanh cho biết, trên cơ sở ý kiến đại biểu Quốc hội, Thường trực Ủy ban Kinh tế đã chủ trì, phối hợp với Cơ quan chủ trì soạn thảo (Bộ Tài nguyên và Môi trường), Thường trực Ủy ban Pháp luật, Bộ Tư pháp và các cơ quan, tổ chức có liên quan tiếp tục nghiên cứu tiếp thu, giải trình, chỉnh lý dự thảo Luật. Đến ngày 14/11/2023, các ý kiến đại biểu Quốc hội đã được tiếp thu, giải trình cơ bản một bước.

Theo ông Vũ Hồng Thanh, nhiều nội dung chính sách lớn có nhiều ý kiến hoặc cách thiết kế chính sách khác nhau còn chưa tập trung, khó xác định xu hướng, chưa thống nhất về nhiều vấn đề phức tạp. Một số chính sách quan trọng chưa thiết kế được phương án tối ưu.

Tổng hợp ý kiến thảo luận tại hội trường cho thấy, có 5/22 ý kiến đề nghị thông qua dự án Luật tại kỳ họp thứ 6; trong khi đó, 6/22 ý kiến nhận định rõ tính chất cần thiết sớm thông qua dự thảo Luật nhưng phải bảo đảm chất lượng, 11/22 ý kiến đề nghị rà soát kỹ lưỡng, dành thêm thời gian tiếp thu, chỉnh lý dự thảo luật một cách thấu đáo nhất, cân nhắc cẩn trọng việc thông qua dự án luật khi còn quá nhiều ý kiến khác trong trong dự thảo luật, vì vậy, đề nghị chưa thông qua dự án luật tại kỳ họp này.

Cũng theo ông Vũ Hồng Thanh, cơ quan tiếp thu, giải trình cho rằng, việc thông qua dự thảo luật được kỳ vọng sẽ tạo cơ sở pháp lý để phát huy có hiệu quả hơn nguồn lực đất đai, đáp ứng tốt hơn yêu cầu của thực tiễn.

Mặc dù vậy, quá trình rà soát, hoàn thiện các phương án chính sách quan trọng, tiếp thu, giải trình đầy đủ các ý kiến tham gia và toàn bộ dự thảo luật còn cần thêm thời gian để bảo đảm chất lượng tốt nhất có thể.

“Với vai trò hết sức quan trọng của Luật Đất đai, chất lượng của dự án luật là vấn đề phải được đặt lên hàng đầu, tránh trường hợp luật sau khi ban hành nếu có bất cập sẽ gây nhiều tác động và hệ lụy đối với các hoạt động kinh tế – xã hội và đời sống của người dân.

Các dự thảo nghị định và văn bản hướng dẫn cũng cần thêm thời gian để hoàn thiện đồng bộ, bảo đảm có hiệu lực cùng lúc với luật, nhất là một số nội dung mới về giá đất, cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, giao đất, cho thuê đất… cần có quy định chi tiết để chính sách của Luật đi vào cuộc sống” – ông Vũ Hồng Thanh nhấn mạnh.

Vì vậy, Thường trực Ủy ban Kinh tế xin ý kiến Ủy ban Thường vụ Quốc hội xem xét, báo cáo Quốc hội xem xét, chưa thông qua dự thảo Luật tại kỳ họp 6 (dự kiến vào ngày 29/11/2023) để tiếp tục nghiên cứu, hoàn thiện, đảm bảo chất lượng trước khi trình Quốc hội xem xét, quyết định.

Đề nghị cấm người nhận chuyển nhượng đất của đồng bào dân tộc đã cấp lần 2

Phát biểu tại phiên họp, Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Hồng Hà cho rằng, về nội dung liên quan đến đồng bào dân tộc thiểu số, đối với đất cấp lần 2 cho đồng bào dân tộc, nếu để tiếp tục xảy ra tình trạng chuyển nhượng, mua bán, thì sẽ khó khăn cho sinh kế đồng bào.

Vì vậy, Phó Thủ tướng Chính phủ đề nghị cấm người nhận chuyển nhượng đất của đồng bào dân tộc đã cấp lần 2, để đảm bảo công bằng, bình đẳng, đảm bảo sinh kế cho đồng bào.

Thực tế, có vấn đề liên quan đến chính sách tự thỏa thuận để xây nhà thương mại. Về vấn đề này, Đảng Đoàn Quốc hội đã cho ý kiến rất nhất quán, tuy nhiên Chính phủ muốn làm rõ thêm rằng diện tích đất trồng lúa, diện tích đất lâm nghiệp đã được xác định rõ diện tích. Việc đấu thầu, đấu giá phải đảm bảo công khai minh bạch.

Như vậy, Chính phủ thống nhất cao với ý kiến của Đảng Đoàn Quốc hội và xác định quan điểm chủ yếu sẽ tiến hành đấu thầu, đấu giá; điều này sẽ đảm bảo công bằng hơn về giá cả, công khai, phù hợp.

Phát biểu tại phiên họp Phó Chủ tịch Quốc hội Trần Quang Phương quan tâm đến quy định về đất cho đồng bào dân tộc thiểu số, theo đó đối với diện tích đã được cấp lần hai, đề nghị cơ quan soạn thảo nghiên cứu quy định rõ trong luật không được cấp nữa.

Về người Việt Nam định cư ở nước ngoài, Phó Chủ tịch Quốc hội cho rằng đây là chủ trương lớn của Đảng và Nhà nước, nếu người Việt Nam ở nước ngoài vẫn còn quốc tịch Việt Nam thì cần được đối xử bình đẳng. Đối với quy định về hỗ trợ tái định cư, cần nghiên cứu quy định chặt chẽ để tránh tình trạng tạm cư tràn lan.

Chưa thông qua Luật Đất đai tại kỳ họp thứ 6

Phát biểu tại phiên họp, Tổng Thư ký Quốc hội, Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội Bùi Văn Cường cho biết, dự án luật này nhận được sự quan tâm của rất nhiều ĐBQH. Tại Kỳ họp thứ 6 thảo luận tại hội trường, có 49 đại biểu phát biểu, 16 đại biểu tranh luận và 72 đại biểu đăng ký nhưng chưa có thời gian phát biểu.

“Điều này chứng tỏ dự thảo Luật còn nhiều vấn đề cần quan tâm. Và theo đề xuất của Ủy ban Kinh tế là chưa thông qua dự án Luật này tại Kỳ họp thứ 6. Tổng Thư ký Quốc hội nhận thấy, việc chưa thông qua tại Kỳ họp này nhằm tiến hành thận trọng, thực hiện theo Kết luận 19 của Bộ Chính trị” – ông Bùi Văn Cường nhấn mạnh.

Trên cơ sở báo cáo cơ quan có thẩm quyền, Tổng Thư ký Quốc hội Bùi Văn Cường tán thành việc điều chỉnh thời gian trình Quốc hội thông qua Luật này từ Kỳ họp thứ 6 sang kỳ họp tiếp theo để có thêm thời gian nghiên cứu, tiếp thu tối đa ý kiến các ĐBQH hoàn chỉnh một cách chắc chắn, thận trọng dự án Luật Đất đai (sửa đổi).

Nêu ý kiến tại phiên họp, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ cho biết, các cơ quan hữu quan và Chính phủ đồng tình, nhất trí trình Quốc hội chuyển sang kỳ họp gần nhất, chưa thông qua dự án luật tại kỳ họp thứ 6.

Ông Vương Đình Huệ cũng nhấn mạnh, dự án Luật Đất đai (sửa đổi) trình Quốc hội tại Kỳ họp thứ 6 đã được các cơ quan của Quốc hội, Chính phủ phối hợp chặt chẽ, nhiều vấn đề cụ thể đã được quy định chi tiết, cơ bản đạt được sự đồng thuận giữa cơ quan soạn thảo, cơ quan thẩm tra.

“Chất lượng dự án Luật đã được nâng lên một bước rõ rệt. Tuy nhiên vẫn còn nhiều nội dung còn có phương án khác nhau” – Chủ tịch Quốc hội nhấn mạnh.

Chính vì vậy, Chủ tịch Quốc hội đề nghị lần này trình dự luật cần thu hẹp tối đa các vấn đề để còn một phương án. Về các nội dung còn khác nhau, ông đề nghị Ủy ban Kinh tế, cơ quan soạn thảo, các cơ quan tập trung lập luận các ưu điểm, nhược điểm để làm sáng tỏ các quan điểm, đề xuất lựa chọn phương án tốt nhất./.