Chủ tịch nước Võ Văn Thưởng và Thủ tướng Nhật Bản Kishida Fumio trong chuyến thăm Nhật Bản tháng 11/2023. Hai bên đã ra tuyên bố nâng cấp quan hệ Việt Nam – Nhật Bản lên Đối tác chiến lược toàn diện. Ảnh: TTXVN
Anh Dương - một người Việt sống ở Nhật nhiều năm là chỗ quen biết từ lâu. Lần này chúng tôi nhờ anh hỗ trợ và phiên dịch cho đoàn trong chuyến công tác này. Xe bus đã đợi sẵn ở cửa sân bay. Sau ít phút nghỉ ngơi và dùng bữa sáng nhẹ do anh Dương chuẩn bị sẵn có bánh mì kẹp thịt, sữa, cà phê nóng và trái cây, chúng tôi lên xe cùng đi tham quan, tìm hiểu Tokyo, để hiểu thêm về cuộc sống đô thị ở đất nước mặt trời mọc này, đặc biệt đến một số địa danh lịch sử và văn hóa, học hỏi kinh nghiệm gìn giữ, bảo tồn và phát huy các giá trị di sản văn hóa trong phát triển du lịch.
Tokyo nằm ở phía đông của đảo chính Honshu, tiếng Nhật Tokyo có nghĩa là “Kinh đô ở phía đông” có dân số 13,23 triệu người, diện tích 2.188Km2, là một trong những thành phố phát triển nhanh nhất thế giới. Tokyo không chỉ là trung tâm kinh tế của Nhật Bản mà còn là trung tâm tài chính quốc tế, một đầu tàu kinh tế đưa Nhật Bản đứng vị trí là nền kinh tế thứ nhì thế giới sau Mỹ một thời gian dài, cho đến khi khủng hoảng kinh tế thế giới xảy ra. Trung Quốc đã nổi lên thay Nhật Bản xếp ở vị trí thứ hai.
Thị trường chứng khoán cũng là một điểm nhấn quan trọng ở Tokyo, sàn chứng khoán Tokyo lớn thứ hai thế giới, tính theo trị giá thị trường của các cổ phiếu được niêm yết với hơn 4.000 tỷ USD, chỉ đứng sau sàn New York của Mỹ. Mọi biến động lớn ở thị trường chứng khoán Nhật Bản, luôn là điểm chú ý của cả thế giới.
Ấn tượng đầu tiên với tôi là ngọn tháp truyền hình Tokyo Sky Tree với độ cao 634m, được biết công trình do 6 đài truyền hình hàng đầu của Nhật Bản hợp sức xây dựng và đã trở thành ngọn tháp cao nhất thế giới. Bên cạnh đó là cây cầu 10 nhịp, có những không gian nổi làm bằng gỗ chịu nước, chịu nhiệt, cho người dân và du khách đến để ngắm toàn cảnh ngọn tháp cùng các công trình quanh vịnh Tokyo. Anh Dương cho biết, muốn lên thăm ngọn tháp này phải đăng ký trước 6 tháng, thế nên chúng tôi chỉ đi quanh và ngắm nhìn nó, cũng như ngắm cây cầu 10 nhịp cùng với những du khách khác.
Tháp truyền hình Tokyo cao 634m.
Rồi anh Dương đưa chúng tôi đến thăm một ngôi đền có tên Sensoji, còn được gọi là đền Asakusa Kannon, được cho là ngôi đền cổ nhất Tokyo. Cổng ngoài của Đền Sensoji được coi là biểu tượng của Osaka và Tokyo. Theo phong tục, chúng tôi mỗi người khoác một bộ kimono vào đền cùng với những túi gạo nhỏ được anh Dương mua giúp để cùng dâng lễ và cầu những điều tốt lành. Ở đây không đốt hương, vàng mã hay có những đồ cúng lễ như ở Việt Nam. Sau dâng lễ chùa chúng tôi thăm khu phố mua sắm cạnh chùa, có rất nhiều đồ lưu niệm đặc trưng của Nhật Bản như Yukata và quạt gấp, cũng như nhiều món ăn nhẹ truyền thống địa phương, giống như ở phố cổ Hội An – Quảng Nam
Tiếp đó, chúng tôi đến một ngôi đền nổi tiếng khác mà theo anh Dương thì không thể không đến, đó là Đền Meiji - ngôi đền được xây dựng để tưởng nhớ Hoàng đế Minh Trị và Hoàng hậu Shoken vào năm 1920, tám năm sau khi Hoàng đế qua đời và sáu năm sau khi Hoàng hậu qua đời. Đây là ngôi đền được cho là đặc biệt linh thiêng, nơi đây bình quân đón hơn 3 triệu du khách đến thăm viếng hàng năm, nhất là vào dịp đầu năm mới. Tuy nhiên ngôi đền từng bị phá hủy trong chiến tranh thế giới thứ hai, rồi được phục dựng lại ngay sau đó. Nơi đây còn diễn ra các đám cưới Shinto truyền thống của Nhật Bản.
Tiếp đến ghé thăm Cung điện Hoàng gia Tokyo, cung điện nằm trên địa điểm cũ của Lâu đài Edo, trung tâm Tokyo, ở đây có một công viên rộng lớn được bao quanh bởi những con hào, cùng bức tường đá lớn. Đây là nơi ở của Hoàng gia Nhật Bản, đồng thời cũng là điểm cho du khách tham quan tuyệt vời nhất. Chúng tôi đi dạo và ngắm quang cảnh ở cửa phía đông của Cung điện, vì hôm nay không phải lịch mở cửa những tòa nhà cho công chúng tham quan.
Tên cũ cổ của Tokyo chính là Edo, lâu đài này từng được sử dụng bởi Tokugawa Shogun người dẫn dắt Nhật Bản từ năm 1603 - 1867, các vị tướng quân Edo đã chiếm đóng vùng đất này. Năm 1868, Đế chế Shogun bị lật đổ. Nhật Bản đã chuyển thủ đô từ Kyoto đến Tokyo và chiếm đóng vùng đất có thành Edo. Sau khi khu quần thể này bị thiêu rụi hoàn toàn, người nhật đã xây dựng Hoàng cung mới vào năm 1888.
Phía Bắc Hoàng cung có công viên Kitanomaru và nhà thi đấu võ thuật, đấu vật là nơi biểu diễn âm nhạc nổi tiếng thế giới, ở đây thường có sự tham gia biểu diễn của nhiều ngôi sao quốc tế từ The Beatles đến Taylor Swift… Tôi gợi ý anh cho ghé thăm bảo tàng nghệ thuật. Anh Dương cho biết ở Tokyo có rất nhiều bảo tàng nghệ thuật, có tới cả chục bảo tàng quy mô lớn, nơi trưng bày và lưu giữ những tác phẩm cả cổ điển và hiện đại nhất của tất cả các châu lục trên thế giới. Ghé thăm nhanh Bảo tàng quốc gia Tokyo, chúng tôi được biết đây là bảo tàng lâu đời nhất Tokyo, đã trên 150 tuổi. Công trình có tòa nhà Hyokeikan xây dựng năm 1909 kỷ niệm lễ cưới của Nhật Hoàng, với một kiến trúc đồ sộ bên công viên Ueno, nơi có cả một khu vực rộng lớn cây hoa anh đào. Không chỉ là một địa chỉ lưu giữ bảo vật quốc gia, mà không gian rộng lớn này còn trưng bày 120.000 bộ sưu tập quý giá, các báu vật.
Người hướng dẫn cho biết cứ một hai tháng lại diễn ra các cuộc triển lãm lớn trải rộng khắp 6 tòa nhà, vì thế mà ở đây luôn là địa chỉ, một không gian đông đúc. Chúng tôi cùng vào vườn thiền, quán trà những không gian yên tĩnh bên cạnh bảo tàng, dành ít phút thư giãn thưởng thức hương vị trà đạo nổi tiếng Tokyo. Được biết thêm, ở đây còn có một bảo tàng lớn về nghệ thuật nhiếp ảnh, trưng bày 33.000 hình ảnh tác phẩm và video, các tác phẩm đạt giải thưởng… đây là điều hiếm hoi trên thế giới vì phần lớn các quốc gia khác không có bảo tàng dành riêng cho nghệ thuật nhiếp ảnh, có chăng chỉ là một phần nhỏ trong bảo tàng nghệ thuật hội họa, điêu khắc.
Tác giả bài viết bên cổng hoàng cung
Một địa điểm du lịch hàng đầu ở Tokyo mà chúng tôi được anh Dương giới thiệu là không thể bỏ qua. Đó là: Odaiba - Vịnh Tokyo - địa danh thuộc quận phía nam của Tokyo, nơi mà mọi du khách đến Nhật Bản không thể bỏ qua, những khu mua sắm sầm uất, chứng kiến những hoạt động đặc sắc trên bãi biển, những danh thắng độc đáo bậc nhất của Nhật Bản. Vốn được xây dựng để bảo vệ Tokyo khỏi các cuộc tấn công của thủy quân thời Edo (1603 – 1867). Odaiba nằm trên một hòn đảo nhân tạo thuộc Vịnh Tokyo, là khu vực sầm uất thu hút hàng triệu du khách mỗi năm. Bên cạnh đó là công viên Hải dương Odaiba nằm dọc bờ Vịnh Tokyo, đây là nơi mà mọi người cho là nhất định phải đến một lần, đối với những người yêu thích môn lướt ván, cũng như các hoạt động trên biển. Khu vực này có tầm nhìn đẹp nhất ra cây cầu vồng nối đảo với đất liền. Chúng tôi cùng đi bộ trải nghiệm không khí trong lành dọc cây cầu, trên con đường mòn ngắm biển trời Tokyo tuyệt đẹp.
Khu trung tâm Odaiba – Vịnh Tokyo
Dù không được tự nhiên tạo ra, nhưng Odaiba có rất nhiều địa điểm hấp dẫn, những công trình quy mô tầm cỡ do chính con người tạo ra. Như đã nói ở trên, đảo nhân tạo Odaiba được xây dựng từ 1850 với chức năng ban đầu là để phòng thủ, nhưng về sau dần được mở rộng. Đến cuối thế kỷ XX nơi đây trở thành cảng biển, rồi phát triển thành khu vui chơi giải trí lớn. Tôi hình dung càng về đêm ngắm toàn cảnh cây cầu và khu vực này lung linh muôn màu giữa màn đêm, nhất là khi chúng tôi ngồi trong tàu điện trên cao đi vòng quanh đảo.
Đến đây còn gặp nhiều công trình đồ sộ có kiến trúc độc đáo như Tòa nhà truyền hình Fuji Studios, các tòa nhà thương mại sầm uất, Trung tâm mua sắm Aqua, Trung tâm thương mại Tokyo Beach… với đủ các loại hàng hóa dân dụng, xe hơi cao cấp, có cả Tượng Nữ thần Tự do - một phiên bản y nguyên, chỉ không to bằng biểu tượng của nước Mỹ. Rồi chuỗi các nhà hàng ẩm thực nổi tiếng, sang chảnh với đủ các món ăn trên khắp thế giới, đây thực sự đúng là một địa điểm không thể bỏ qua đối với những ai đã đến Tokyo. Đây cũng là một trung tâm kinh tế từ du lịch đáng để nhiều quốc gia phải học tập. Chúng tôi chạy xe đến công viên giải trí Disneyland Tokyo, địa điểm theo đề nghị của tôi, để muốn biết phiên bản này có khác so với công viên Disneyland ở California không? Công viên này được khai trương vào năm 1983. Là một trong tốp 5 công viên lớn nhất của thế giới, là khu vực giải trí lớn nhất của Nhật Bản. Được xây dựng bởi Walt Disney Imagineering, tương tự như DisneyLand ở California mà tôi từng được ghé thăm và Magic Kingdom ở Florida. Với diện tích 65.000m2 là công viên lớn đầu tiên được xây dựng ngoài Hoa Kỳ.
Tác giả bài viết và đoàn công tác tại Đại sứ quán Việt Nam ở Tokyo.
Nằm ngay cổng vào chính là khu mua sắm với đủ các loại hình cửa tiệm, nhà hàng phong phú được thiết kế như một thị trấn ở Mỹ. Tiếp đó là khu Tomorrowland, nơi để mọi du khách cùng khám phá công nghệ và không gian và tại Toontown, là một khu phố cạnh ngoại ô - nơi các nhân vật hoạt hình Disney sống, làm việc và vui chơi. FantasyLand là khu vực được thiết kế theo bộ phim hoạt hình kinh điển của Walt Disney, có lâu đài và các nhân vật của nàng Bạch Tuyết…
Khu Critter Country, là ngôi nhà của thỏ, cáo, gấu, cùng các nhân vật khác trong các phim của DisneyLand, cùng các xe gỗ… với các không gian tràn ngập màu sắc cổ tích.
Western Land là vùng đất mô phỏng vùng miền Tây của nước Mỹ, nơi đây có các khu tàu lượn siêu tốc, cùng các hòn đảo giữa sông.
AdventureLand lại đưa chúng ta vào những chuyến phiêu lưu thú vị, thám hiểm những rừng già có những quái vật kinh dị, hay chứng kiến cảnh “cướp biển vùng Caribê”…
Chúng tôi tranh thủ chụp những tấm hình lưu niệm với các nhân vật, các con thú kinh dị ở đây.
Nhìn chung những công trình ở đây rất đẹp, ra tấm ra món, có kiến trúc rất hài hòa với cảnh quan môi trường. Đường giao thông ở Nhật không rộng, nhưng giao thông rất tốt, hiếm thấy cảnh tắc đường, tất cả các hàng, cửa hiệu, quán ăn đều thực hiện giao dịch trong nhà, sau cửa kính, không thấy cảnh bán ở vỉa hè như ở Hà Nội hay các đô thị khác ở ta. Tokyo đúng tầm một đô thị văn minh và đẳng cấp, đặc biệt người dân Nhật Bản luôn thể hiện phép lịch sự, khiêm tốn trong văn hóa ứng xử.
18h cùng ngày, đoàn đến thăm và làm việc với Đại sứ quán Việt Nam tại Tokyo.
Đại sứ đặc mệnh toàn quyền cùng một số cán bộ Sứ quán đón tiếp đoàn, buổi làm việc trong không khí đầy thân mật, Đại sứ cũng thông tin cho đoàn về tình hình Nhật Bản nói chung, quan hệ hợp tác hữu nghị giữa Nhật Bản và Việt Nam đang được lãnh đạo hai nước không ngừng củng cố và phát triển, Nhật Bản đang là đối tác quan trọng hàng đầu của Việt Nam trong nhiều năm qua. Năm 2022, kim ngạch thương mại song phương đạt gần 50 tỷ USD, trong đó Việt Nam xuất sang Nhật bản 24,2 tỷ USD và nhập khẩu từ Nhật Bản 23,4 tỉ USD. Nhìn lại chặng đường 50 năm thiết lập quan hệ ngoại giao Việt Nam – Nhật Bản 1973 – 2023 với nội dung ấn tượng, Nhật Bản là đối tác thương mại lớn thứ 4, đối tác xuất khẩu lớn thứ 3 của Việt Nam là quốc gia ký kết nhiều thương mại tự do(FTA) cả song phương và đa phương nhất với Việt Nam như: Hiệp định đối tác kinh tế toàn diện ASEAN –Nhật Bản; Hiệp định đối tác kinh tế Việt Nam – Nhật Bản; Hiệp định đối tác toàn diện và tiến bộ xuyên Thái Bình Dương (CPTPP)… Những FTA này đang thúc đẩy quan hệ thương mại, đầu tư giữa hai nước không ngừng phát triển. Nhiều năm qua Nhật Bản cũng luôn là đối tác đầu tư và viện trợ ODA lớn nhất cho Việt Nam (khoảng 30 tỷ USD), ngoài ra hai nước đang thúc đẩy mạnh hợp tác trong các lĩnh vực như: Đổi mới sáng tạo, khoa học công nghệ, chuyển đổi số, chuyển đổi xanh, năng lượng, ứng phó biến đổi khí hậu…
Một đêm nghỉ thoải mái tại Tokyo Dome, sáng hôm sau chúng tôi tranh thủ ghé thăm một số tuyến phố khu trung tâm chứng kiến sự náo nhiệt sầm uất của Tokyo, thành phố có tốc độ phát triển nhanh nhất thế giới. Rồi tới ga Tokyo trải nghiệm chuyến tàu tốc hành đi Nara Cố đô Nhật Bản – vùng đất cổ có nét tương đồng với đất Tổ Hùng vương của Phú Thọ.