Sông Bắc Hưng Hải bị đầu độc suốt ngày đêm

Tháng 3, những cánh đồng lúa ở thôn Xuân Tràng (xã Đồng Than, H.Yên Mỹ, Hưng Yên) chìm trong màu đen đặc quánh do nước tưới tiêu lấy từ hệ thống thủy lợi đang ô nhiễm nặng nề. Nhìn dòng nước đen đặc, sủi bọt, bốc mùi hóa chất được những chiếc máy bơm thủy lợi đưa vào đồng ruộng, bà V.T.X (thôn Xuân Tràng) chỉ biết cam chịu vì không có nước thì lúa sẽ chết.

Theo lãnh đạo UBND xã Đồng Than, trạm bơm Xuân Tràng đang phục vụ tưới tiêu cho khoảng 150 ha lúa, nước được lấy trực tiếp từ hệ thống thủy lợi Bắc Hưng Hải. Thời gian vừa qua, nước bơm vào kênh mương có màu đen kịt, hôi thối, ảnh hưởng rất lớn đến tưới tiêu cho cây trồng, đặc biệt là cây lúa. Do không còn sự lựa chọn nào khác, khi ruộng khô hạn, trạm bơm bắt buộc phải bơm nước ô nhiễm vào đồng ruộng, dù biết cho nước vào ruộng thì tỷ lệ sống sót của lúa rất thấp, nhưng để ruộng khô hạn thì lúa sống không nổi.

Vì cùng sử dụng chung nguồn nước từ hệ thống thủy lợi Bắc Hưng Hải nên người nông dân trên địa bàn P.Dị Sử (TX.Mỹ Hào, Hưng Yên) cũng chịu chung số phận. "Nước ở kênh này ô nhiễm 7 - 8 năm nay rồi. Năm ngoái ruộng nhà tôi cũng bị như thế, 3 lần chết lúa. Có lần bực quá, tôi đã mang lúa chết lên phường "bắt vạ" nhưng cũng không được giải quyết. Bây giờ chẳng nhẽ lại bỏ ruộng, bỏ đi rồi chúng tôi lại không có gạo ăn", ông N.V.H (người địa phương, gần kênh Trần Thành Ngọ đổ nước ra sông Bắc Hưng Hải) đau xót nói.

Những kênh nước thải đầu độc Bắc Hưng Hải

Liên quan đến thực trạng ô nhiễm của dòng sông Bắc Hưng Hải, lãnh đạo Bộ TN-MT cho biết đã phối hợp Bộ Công an rà soát nghiêm các khu công nghiệp, cụm công nghiệp và xử phạt hành chính rất nhiều doanh nghiệp xả thải không đúng quy định ở Hà Nội, Bắc Ninh, Bắc Giang, Hưng Yên, Hải Dương. Đồng thời sẽ tiếp tục tăng cường quan trắc và làm việc với các địa phương để từ đó dùng các nguồn lực, cố gắng xử lý nước thải của đô thị và nông thôn xả thẳng xuống hệ thống kênh này.

Tuy nhiên, dù các cơ quan chức năng đã rất nỗ lực nhưng tình trạng xả thải ra đại thủy nông Bắc Hưng Hải vẫn đang hết sức nhức nhối. Cụ thể, tại sông Cầu Bây, đoạn chảy qua khu vực H.Gia Lâm (Hà Nội), nước sông lúc nào cũng ở trong trạng thái đen đặc, bốc mùi hôi thối do ngày ngày hứng chịu nước thải từ hàng loạt khu công nghiệp, khu dân cư trên địa bàn Q.Long Biên (Hà Nội) và H.Gia Lâm. Cứ thế, dòng nước ô nhiễm không được xử lý chảy thẳng vào vị trí đầu nguồn sông Bắc Hưng Hải.

Cách cống Xuân Thụy không xa là một con kênh nhỏ chảy qua cụm công nghiệp xã Tân Quang (H.Văn Lâm, Hưng Yên) và xã Kiêu Kỵ (H.Gia Lâm). Mỗi ngày, tổ hợp các cơ sở dệt nhuộm và nhà máy trên địa bàn 2 xã giáp ranh cùng nhau "đầu độc" dòng kênh bằng những thứ hóa chất độc hại để rồi nước ô nhiễm chảy trực tiếp ra sông Bắc Hưng Hải.

Xuôi tiếp về phía hạ nguồn, trong hành trình đi dọc dòng sông, PV Thanh Niên cũng ghi nhận vô số những cống xả thải khác trên địa bàn các xã Nghĩa Trụ (H.Văn Giang, Hưng Yên), Song Liễu (TX.Thuận Thành, Bắc Ninh), TT.Như Quỳnh (H.Văn Lâm), P.Dị Sử (TX.Mỹ Hào, Hưng Yên).

Trong đó, đau khổ hơn cả phải kể đến con sông nhỏ đi qua TT.Như Quỳnh rồi đổ thẳng ra Bắc Hưng Hải. Cứ mỗi giờ, mỗi phút trôi qua, cả khúc sông gồng mình hứng chịu ồ ạt những đợt xả thải chưa qua xử lý từ những ngôi nhà sản xuất nhựa. Chẳng thế mà cả đoạn sông dài hàng chục mét không còn nhìn thấy nước mà chỉ toàn rác thải nhựa. Bà M.T.T (ở TT.Như Quỳnh) chia sẻ cách đây hơn 10 năm, người dân trong thôn vẫn còn xuống sông bắt cá, tắm rửa, giặt quần áo nhưng đến nay thì "đố sinh vật nào có thể sống sót dưới lòng sông. Kể từ khi dòng sông bị ô nhiễm, thôn của chúng tôi nhiều người đã mắc bệnh ung thư".

Dùng tay không bẻ vụn thanh sắt ở lan can con kênh ô nhiễm

Khu công nghiệp dệt may Phố Nối B (H.Yên Mỹ, Hưng Yên) được coi là một trong những "điểm đen" gây ô nhiễm nguồn nước, khi đã nhiều lần bị cơ quan chức năng xử phạt vi phạm. Mặc dù biết chắc chắn đây là một trong những thủ phạm gây ô nhiễm nhưng người dân nơi đây đành "sống chung với lũ" bởi nhiều đoàn đã về làm việc, lấy mẫu nhưng đâu lại vào đấy.

Một người bảo vệ tại Trường THCS Dị Sử (P.Dị Sử) cho biết kênh Trần Thành Ngọ đã ô nhiễm gần chục năm nay và gần đây tình trạng này càng thêm trầm trọng, nước đen ngòm như dầu luyn, không sinh vật nào có thể sống được. Phòng bảo vệ đặt sát con kênh đen, hằng ngày ông phải đóng kín cửa để tránh mùi hôi thối. Cứ mỗi ngày gió về, mùi hôi nồng nặc khiến ông đi ngủ vẫn phải đeo khẩu trang, quấn khăn để hạn chế.

Dẫn chứng thêm về sự độc hại từ con kênh "chết", ông dùng tay bẻ vụn từng mảng lan can thép bên bờ kênh. Nam bảo vệ cho hay lan can sắt này mới làm được khoảng 4 năm nhưng những phần gần kênh, hơi nước độc bốc lên khiến lan can bị hư hỏng nhanh, nhiều đoạn tự mủn vụn như đất rồi rơi xuống.

Người dân cũng khẳng định nguyên nhân kênh Trần Thành Ngọ ô nhiễm là do tình trạng xả thải trộm từ Khu công nghiệp dệt may Phố Nối B.

Liên quan đến công tác quản lý trên địa bàn, ông Phạm Thái Hưng, Bí thư - Chủ tịch UBND P.Dị Sử, cho biết nếu có trường hợp xả nước thải từ khu công nghiệp thì rất khó phát hiện. Bởi lẽ, khi ở trạng thái bình thường, phường không thể tự ý vào kiểm tra khu công nghiệp. Bên cạnh đó, nước thải trong khu công nghiệp được xử lý thế nào, đã được xử lý triệt để trước khi đổ ra kênh Trần Thành Ngọ chưa thì phường cũng không tự kiểm định được. Thậm chí, cơ quan chức năng cũng không vào được.

"Có thể người ta lợi dụng xả nước thải vào ban đêm hoặc khi trời mưa. Ngày 18 -19 - 20.3 có mưa nên họ (khu công nghiệp - PV) xả. Đúng lúc này kênh được đắp để kè bờ nên nước ở kênh đã dâng lên đường", ông Hưng cho biết thêm.

Và khi đi ngược dòng nước đen ngòm, nhóm PV Thanh Niên đã phát hiện được thủ đoạn xả thải tại Khu công nghiệp dệt may Phố Nối B. Để làm rõ hơn nhận định này, chúng tôi đã mất nhiều ngày theo dõi... (còn tiếp)