Ngày 9.8, Phó chủ tịch UBND tỉnh Lào Cai Hoàng Quốc Khánh đã ký báo cáo khẩn gửi Văn phòng Chính phủ, Ủy ban Quốc gia ứng phó sự cố, thiên tai và tìm kiếm cứu nạn, Bộ NN-PTNT, Bộ TN-MT và Bộ Công thương liên quan đến sự cố hồ thải quặng đuôi của Nhà máy tuyển đồng Tả Phời của Công ty cổ phần tuyển đồng Tả Phời – Vinacomin, xảy ra lúc 8 giờ 30 phút ngày 8.8.
Theo UBND tỉnh Lào Cai, ngay sau khi xảy ra sự cố, Sở TN-MT, Sở Công thương, UBND TP.Lào Cai, UBND xã Tả Phời, Phòng Cảnh sát phòng chống tội phạm về môi trường – Công an tỉnh Lào Cai đã tổ chức khảo sát, kiểm tra thực tế.
Ở thời điểm kiểm tra và theo báo cáo của Công ty cổ phần đồng Tả Phời – Vinacomin, do mưa kéo dài nhiều ngày trước và đặc biệt đêm 7.8 mưa to kéo dài, khoảng 8 giờ 30 phút ngày 8.8 tại hồ thải quặng đuôi của Nhà máy tuyển đồng Tả Phời bị xảy ra sự cố vỡ cống D2000 (là cống thoát nước mặt, nằm trong hồ thải của nhà máy tuyển) dẫn đến một lượng lớn nước và bùn trong hồ thải tuyển chảy theo cống D2000 vào hồ sự cố và từ hồ sự cố chảy ra ngoài làm ảnh hưởng 46 hộ dân với 220 nhân khẩu phía hạ lưu hồ sự cố; làm ngập tuyến đường ở khu vực giáp trụ sở UBND xã Tả Phời. Nước lẫn bùn thải cũng chảy vào suối Phời.
Cống D2000 chạy ngầm vai phải thân đập qua mép hồ để thu toàn bộ nước mặt phía thủy vực tiếp giáp nhà máy, chiều dài cống 336 m, điểm cuối xả thải phía khe tụ thủy giáp hồ sự cố sau đó chảy ra ngoài môi trường.
Còn theo báo cáo của Công ty cổ phần đồng Tả Phời – Vinacomin, mực nước lưu chứa tại hồ thải quặng đuôi đang ở cos khoảng + 192. Sau khi xảy ra sự cố, mực nước còn lại ở cos khoảng + 189. Ở thời điểm kiểm tra, do áp lực nước từ hồ thải quặng đuôi chảy về hồ sự cố lưu lượng lớn, dẫn đến phát lộ nhiều điểm chảy ngầm từ hồ sự cố thông qua thân đập hồ sự cố dẫn đến đập có nguy cơ bị sạt lở mất an toàn.
Trong báo cáo gửi Văn phòng Chính phủ và các cơ quan T.Ư, UBND tỉnh Lào Cai đã nhận định nguyên nhân sơ bộ dẫn đến sự cố là do ngày 7.8 và các ngày trước đó có mưa lớn dẫn đến lượng nước trong hồ dâng cao. Thời điểm xảy ra sự cố mực nước hồ ở mức cos khoảng + 192 dẫn đến áp lực lên tuyến cống nước mặt D2000 chảy qua lòng hồ bị vỡ. Hồ thải quặng đuôi nằm trong khe núi, hệ thống rãnh tách nước mặt xung quanh hồ chưa đảm bảo dẫn đến nước mưa lưu vực quanh hồ chảy vào hồ gây ra áp lực lớn.
Tạm dừng hoạt động nhà máy tuyển đồng
Cũng theo báo cáo của UBND tỉnh Lào Cai, đối với 46 hộ dân bị ảnh hưởng trong sự cố này đã được bố trí chỗ ăn, chỗ nghỉ, điều kiện sinh hoạt. Chính quyền địa phương đã cử lực lượng công an, quân sự trông coi tài sản của nhân dân và đang tiếp tục rà soát thiệt hại của các hộ bị ảnh hưởng.
Đặc biệt, UBND tỉnh Lào Cai đã quyết định tạm dừng hoạt động của Nhà máy tuyển đồng Tả Phời và yêu cầu doanh nghiệp phải khắc phục xong sự cố mới trở lại hoạt động.
Ngoài ra, UBND tỉnh Lào Cai chỉ đạo Sở TN-MT, Sở Công thương khẩn trương xác minh nguyên nhân sự cố làm ảnh hưởng đến môi trường, đời sống của người dân, để làm rõ trách nhiệm của các tổ chức, cá nhân liên quan.
Hiện nay, các sở, ngành và chính quyền địa phương tiếp tục đánh giá khu vực bị ảnh hưởng; có kế hoạch di chuyển nhân dân khỏi vùng nguy hiểm; đảm bảo đầy đủ các điều kiện về an toàn đập, hồ thải, không để xảy ra sự cố tương tự.