Theo phản ánh của người dân thôn Lý Nhân, từ nhiều năm nay, khoảng 3 ha đất nông nghiệp nằm ngay cạnh Khu Liên hợp xử lý rác thải Sông Công bị bỏ hoang, không thể trồng lúa do nước thải từ bãi rác khu liên hợp chảy vào.
Theo ghi nhận, khu vực canh tác lúa của người dân nằm cách nơi chôn lấp rác thải của Khu liên hợp xử lý rác thải Sông Công khoảng 100 m. Từ khu chôn lấp rác có ống cống với đường kính khoảng 70 - 80 cm chảy thẳng ra ruộng. Nước chảy ra có màu ngả vàng, sủi bọt trắng và có mùi hôi thối. Không chỉ bốc mùi, kèm theo nước thải còn có rác, túi nilon...
Anh N.H.Đ, một người dân xã Bá Xuyên cho biết, trước đây, khoảng 3 năm trở lại đây lúa không thể phát triển được; chăm sóc đến mấy lúa vẫn héo chết. Chính vì vậy, ruộng nhà anh ở trong khu vực này cũng đành phải bỏ hoang.
Cống nước thải từ khu chôn lấp rác chảy ra ruộng kèm theo rác, túi nilon
Anh Đ. và người dân trong xã cho rằng, nguyên nhân chính khiến lúa chết là do ô nhiễm nước thải.
Ngoài việc ô nhiễm nước thải khiến cánh đồng lúa phải bỏ hoang, Khu Liên hợp xử lý rác thải Sông Công cũng khiến cuộc sống trong thôn Lý Nhân đảo lộn do ô nhiễm khói bụi.
Bà Đ.T.T (thôn Lý Nhân) chia sẻ, cách đây khoảng 6 năm, Khu Liên hợp xử lý rác thải Sông Công bắt đầu đi vào hoạt động. Ban đầu thì chưa có vấn đề gì nhưng bắt đầu từ năm ngoái xuất hiện bụi đen bay vào nhà dân và phủ lên các cây trồng.
Theo bà T., bụi bay vào nhà khiến trẻ con đều trong tình trạng chân tay lấm lem. Để tránh tình trạng này, các gia đình đều đóng cửa, nhưng cũng chẳng ăn thua.
Theo tìm hiểu, dự án Khu Liên hợp xử lý rác thải Sông Công của Công ty TNHH Môi trường Sông Công được Bộ TN-MT phê duyệt, báo cáo đánh giá tác động môi trường tại quyết định số 3171 ngày 19.10.2018.
Tháng 1.2024, đại diện Sở TN-MT tỉnh Thái Nguyên, UBND TP.Sông Công, UBND xã Bá Xuyên đã làm việc với Công ty TNHH Môi trường Sông Công cùng người dân để xử lý dứt điểm tình trạng ô nhiễm.
Kết quả của buổi làm việc xác định lò đốt chất thải nguy hại với công suất 3 tấn/giờ của công ty khi hoạt động đã phát sinh khói bụi màu trắng đục ra môi trường; trong khoảng thời gian từ tháng 9.2023 - 1.2024, hệ thống quan trắc tự động phân tích các chỉ tiêu ô nhiễm không khí như PM, NOx, CO, SO2 vào một số thời điểm có giá trị vượt quy chuẩn cho phép và mất kết nối với Sở TN-MT tỉnh Thái Nguyên những khoảng thời gian ngắn (30 phút - 1 tiếng).
UBND TP.Sông Công đã yêu cầu Công ty TNHH Môi trường Sông Công thực hiện biện pháp giảm thiểu khói bụi tại các lò đốt chất thải, không để bụi phát tán ra ngoài môi trường. Có phương án bổ sung kho chứa chất thải đảm bảo khả năng lưu chứa chất thải từ hoạt động của nhà máy, đặc biệt kho chứa bùn sau sấy, không để nước mưa chảy tràn cuốn chất thải ra sân bãi của nhà máy, gây ô nhiễm môi trường...
Hai công ty "đá bóng" trách nhiệm?
Phía Công ty TNHH Môi trường Sông Công cũng đã cam kết thực hiện nhiều biện pháp không làm ảnh hưởng đến môi trường nhưng tính đến thời điểm hiện tại, cuộc sống của người dân trong thôn Lý Nhân vẫn bị ảnh hưởng.
Rác thải được chôn lấp sơ sài trong Khu Liên hợp xử lý rác thải Sông Công
Ông Đỗ Trọng Lư, Chủ tịch UBND xã Bá Xuyên cho biết, trong Khu Liên hợp xử lý rác thải Sông Công có 2 công ty đang hoạt động là Công ty Cổ phần môi trường và công trình đô thị Sông Công (đơn vị xử lý rác thải rắn, đang quản lý bãi chôn lấp rác thải của TP.Sông Công rộng khoảng 5 ha) và Công ty TNHH Môi trường Sông Công (đơn vị xử lý rác thải công nghiệp).
Theo ông Lư, trong buổi làm việc cùng UBND TP.Sông Công và 2 công ty trên cách đây vài ngày, Công ty TNHH Môi trường Sông Công cũng thừa nhận việc để xảy ra khói bụi.
"Có những thời điểm, tôi có mặt ở nhà người dân đến 12 giờ đêm để trấn an. Phía Công ty TNHH Môi trường Sông Công cũng đưa ra lý do chậm khắc phục là do thời gian vận hành, máy hỏng, điện yếu... Lãnh đạo của công ty này cũng cam kết sẽ sớm hoàn thiện hệ thống để không ảnh hưởng đến môi trường", ông Lư nói.
Về việc nước thải chảy ra đất nông nghiệp khiến đồng ruộng bỏ hoang, ông Lư cho hay, đến nay vẫn chưa xác định được nguồn nước thải này là do Công ty TNHH Môi trường Sông Công hay Công ty Cổ phần môi trường và công trình đô thị Sông Công.
"Hiện nay, Công ty TNHH Môi trường Sông Công cho rằng, nước thải này rỉ ra từ khu chôn lấp rác thải thành phố do Công ty Cổ phần môi trường và công trình đô thị Sông Công quản lý. Phía Công ty Cổ phần môi trường và công trình đô thị Sông Công cũng cho rằng một phần nước thải từ Công ty TNHH Môi trường Sông Công. Hiện TP.Sông Công đã chỉ đạo 2 công ty cùng phối hợp để xử lý nước thải ra môi trường cho tốt, làm sao để không có màu, không có mùi...", ông Lư nhấn mạnh.
Đánh giá về bãi rác thải chôn lấp bên trong Khu Liên hợp xử lý rác thải Sông Công, ông Lư cho rằng, chính quyền xã không đủ thẩm quyền kiểm tra do bãi rác thải này do TP.Sông Công quản lý.