Báo cáo kết quả kinh tế - xã hội năm 2024 tại phiên họp 38 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, liên quan các nội dung văn hóa, xã hội, giáo dục, đào tạo, Bộ trưởng Bộ KH-ĐT Nguyễn Chí Dũng cho biết, Chính phủ quan tâm phát triển toàn diện các lĩnh vực văn hóa, xã hội, bảo đảm gắn kết hài hòa với phát triển kinh tế; nâng cao đời sống vật chất, tinh thần và sức khỏe nhân dân.
Trong báo cáo thẩm tra, nhấn mạnh các vấn đề Chính phủ cần quan tâm trong lĩnh vực này, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế Vũ Hồng Thanh lưu ý thị trường lao động còn tiềm ẩn rủi ro; tỷ lệ lao động có việc làm phi chính thức vẫn chiếm tỷ trọng lớn. Tình trạng thiếu thuốc vẫn tiếp diễn.
Cạnh đó, tình trạng lạm thu đầu năm học vẫn xảy ra. Đáng lưu ý, ông Thanh cho hay, trong năm 2024 dư luận xã hội dậy sóng với trường hợp "học giả, bằng thật" ở cấp đào tạo trình độ cao nhất. Tuy nhiên, cơ quan quản lý nhà nước về giáo dục chưa có biện pháp xử lý thỏa đáng, chưa công khai, minh bạch với công luận.
Cụ thể, báo cáo của Ủy ban Kinh tế cho biết, trường hợp "học giả, bằng thật" ở cấp đào tạo trình độ cao nhất được đề cập ở trên là ông Vương Tấn Việt (còn gọi là Thích Chân Quang) bảo vệ luận án và được cấp bằng tiến sĩ tại Trường đại học Luật Hà Nội sau khoảng hơn 2 năm từ khi tốt nghiệp cử nhân luật hệ vừa học, vừa làm.
Sau đó, Sở GD-ĐT TP.HCM đã có văn bản xác nhận: "Ông Vương Tấn Việt không có tên trong danh sách dự thi và bảng ghi tên, ghi điểm trong kỳ thi tốt nghiệp bổ túc văn hóa cấp ba năm 1989 của Sở GD-ĐT TP.HCM và không có tên trong danh sách cấp bằng tốt nghiệp cấp ba bổ túc văn hóa khóa ngày 6.6.1989 của Sở GD-ĐT TP.HCM".
Chất lượng giáo dục cần tiếp tục được chú ý
Liên quan lĩnh vực văn hóa, giáo dục, Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa - Giáo dục Nguyễn Đắc Vinh đánh giá về tình hình chung của giáo dục tốt nhưng quản lý chất lượng giáo dục cần tiếp tục chú ý khi đã có những sự việc, trường hợp cụ thể.
"Chúng tôi thấy khi một sự việc xảy ra chúng ta chú ý nhiều hơn việc phân tích, đánh giá xem quản lý có đúng quy trình không. Nhưng khi chất lượng không đảm bảo tại sao chúng ta không đi thẳng vào vấn đề chất lượng của luận án, công trình đó có thực sự tốt hay không. Còn nếu cứ xoay vào quy trình rồi sửa một số quy định thì không giải quyết được bản chất vấn đề", ông Vinh nêu quan điểm và cho biết, ủy ban này đã tiến hành tọa đàm, trao đổi với ngành giáo dục và nghĩ rằng ngành sẽ sớm chấn chỉnh được việc này.
Cũng liên quan tới giáo dục, Trưởng ban Công tác đại biểu Nguyễn Thanh Hải cho rằng, vấn đề người dân rất quan tâm và ảnh hưởng đến nhiều hộ gia đình hiện nay là lạm thu đầu năm học.
Theo bà Hải, đây là hiện tượng không mới. Chính phủ, Quốc hội, các địa phương đã giám sát rất tích cực, nhưng trên thực tế vẫn cần có biện pháp xử lý. "Bệnh cũ nhưng cần phương pháp điều trị mới", bà Hải nói, và đề nghị Chính phủ nên rõ những gì đã làm được, chưa làm được, để Quốc hội thảo luận, tìm biện pháp mới hơn nữa giải quyết tình trạng này.
Liên quan sách giáo khoa, bà Hải cho hay, sau đổi mới chương trình, sách giáo khoa thì có nhiều bộ sách, mỗi trường sử dụng bộ sách giáo khoa khác nhau.
"Việc này tốt đang được ủng hộ, nhưng khi học sinh chuyển trường phải mua mới với giá khoảng 300.000 đồng một bộ. Đây là khoản tiền lớn so với các hộ vùng sâu vùng xa", bà Hải lưu ý và đề xuất cần có tủ sách thư viện để các cháu chuyển trường có thể mượn sách ở thư viện hoặc trong tình huống bão lũ như vừa qua, trẻ em vùng xuôi có thể thông qua thư viện để ủng hộ sách cho trẻ em vùng lũ.