Gần đây, na sầu riêng được rao bán ngày càng nhiều tại các chợ dân sinh trên địa bàn Hà Nội cũng như chợ mạng.
Chị Trần Ngọc Mai (trú Q.Ba Đình, Hà Nội) cho biết, chị biết tới loại na sầu riêng từ vài năm trước. Lúc mới xuất hiện trên thị trường, giá na khá đắt, chị phải mua với mức 600.000 đồng/kg (loại 500 gram/quả), nghĩa là tương đương khoảng 300.000 đồng/quả. Năm nay vừa mới đầu mùa, giá na đã "hạ nhiệt" chóng mặt nên cách đây vài hôm chị đặt mua ngay 5 kg loại 700 - 800 gram/quả, tổng 5 kg chỉ mất 450.000 đồng.
"Cả nhà tôi từ người lớn tới trẻ nhỏ ai cũng thích ăn na nhưng không thích na nhiều hạt. Na sầu riêng ngoài ngọt đậm còn đặc biệt nhiều thịt, ít hạt, thậm chí có thể cắt miếng ra bát để các con dùng dĩa ăn, khá tiện lợi. Giá cả như năm nay thì tôi sẽ thường xuyên đặt mua loại na này", chị Mai hồ hởi chia sẻ.
Chị Nguyễn Thủy, một người chuyên bán hoa quả online ở khu vực Q.Bắc Từ Liêm (Hà Nội), cho biết na sầu riêng đang mới đầu mùa. Năm nay, giá na "mềm" hơn những năm trước khá nhiều nên việc bán buôn cũng thuận lợi. Chị chủ yếu gom đơn và nhập na sầu riêng từ Sơn La, gom được khoảng 50 kg là chị nhập một chuyến, chủ yếu là na cỡ 500 - 800 gram/quả.
"Na giao đến tay khách quả vẫn cứng, để 1 - 2 ngày là na chín vừa ăn. Không chỉ lạ mắt hơn các loại na thông thường, na sầu riêng còn có vị ngọt đậm, mùi thơm đặc biệt của sầu riêng. Khách nào mà hảo ngọt sẽ rất thích. Giá na đầu mùa tôi đang bán chỉ khoảng 75.000 đồng/kg, trong khi năm trước giá na cùng loại khoảng 150.000 đồng/kg. Sắp tới khi na sầu riêng vào chính vụ, giá có thể còn giảm hơn", chị Thủy nói.
Trao đổi với Thanh Niên, ông Nguyễn Hữu Tứ, Giám đốc Hợp tác xã Mé Lếch (xã Cò Nòi, H.Mai Sơn, tỉnh Sơn La), cho biết vài năm trước, loại na sầu riêng được hợp tác xã phối hợp với một doanh nghiệp chuyên về giống rau quả ở Việt Nam nhập từ Đài Loan (Trung Quốc) về ghép cải tạo với giống na dai địa phương. Na bắt đầu bói quả từ năm 2021.
Tổng diện tích trồng na của hợp tác xã đến nay đã tăng lên khoảng 50 ha. Những năm trước, cây còn nhỏ, ít quả, tính ra 1 ha chỉ cho 10 tấn quả. Năm nay, cây đã lớn nên cho sản lượng khoảng 20 tấn/ha.
"Khoảng 80% na sầu riêng của hợp tác xã được đổ buôn về chợ Long Biên (Hà Nội). Hiện mới là đầu vụ thu hoạch, vài hộ trong hợp tác xã cắt bán được khoảng vài chục tấn. Cứ đến ngày cắt được na là cắt, rồi đóng gói gửi về cho khách buôn, cắt đến đâu bán hết tới đó, họ đều nhập hết. Không chỉ na sầu riêng mà các loại na khác như na dai, na Thái đều đang tiêu thụ khá thuận lợi", ông Tứ nói.
"Bỏ túi" 800 triệu đồng/ha
Vài năm trước, giá na sầu riêng bán tại vườn khá đắt đỏ, khoảng 450.000 - 500.000 đồng/kg. Ngay năm ngoái, giá na tại vườn cũng hơn 100.000 đồng/kg. Năm nay, ông Tứ chia sẻ giá na đã giảm nhiều, song vẫn là mức giá ổn định, đem lại lợi nhuận cao hơn nhiều loại cây trồng khác.
"Loại na 500 - 750 gram/quả đang bán tại vườn với mức giá 45.000 - 50.000 đồng/kg; na loại 1 từ trên 750 gram đến 2,5 kg mỗi quả, giá bán tại vườn khoảng 75.000 - 80.000 đồng/kg. Năng suất 1 ha chắc chắn được khoảng 20 tấn quả, tính giá trung bình khoảng 60.000 đồng/kg thì tổng thu khoảng 1,2 tỉ đồng/ha. Trừ chi phí đầu tư khoảng 400 triệu đồng/ha, tiền lãi thu về vẫn đạt khoảng 800 triệu đồng/ha", ông Tứ tính toán.
Về đặc điểm của na sầu riêng, theo ông Tứ, bên ngoài thay vì có nhiều mắt như giống na dai và na bở truyền thống, na sầu riêng có nhiều gai, gần như gai sầu riêng. Bên trong thịt na màu trắng, rất ít hạt, ăn dai và ngọt đậm. Khi thưởng thức sẽ thấy miếng na thơm mùi sầu riêng.
Khoảng 1 tháng nữa sẽ vào chính vụ na sầu riêng. Thông thường, mùa na sầu riêng được khai thác trong khoảng 3- 4 tháng, tới sát tết Nguyên đán thì hết mùa. Loại na này ưa lạnh, mùa lạnh trái sẽ ngọt, thơm, không bị nứt.
Giám đốc Hợp tác xã Mé Lếch cho biết, dù đem lại lợi nhuận đáng kể, song chăm sóc na sầu riêng không hề đơn giản. Với loại na thường, chi phí cho phân bón chỉ khoảng 150.000 đồng/ha, song với na sầu riêng chi phí tăng gấp đôi là 300.000 đồng/ha. Na sầu riêng phải tiến hành thụ phấn từng quả vào ban đêm, tốn rất nhiều công sức, chưa kể giống na này đòi hỏi công chăm sóc dài ngày hơn.
"Hiện nay, các hộ trong hợp tác xã nếu có nhiều đất đều trồng mỗi loại na một ít gồm giống na dai, na Thái, na sầu riêng. Na dai năm nay giá cả cũng khá ổn định, hiện khoảng hơn 50.000 đồng/kg. Do vậy, các hộ cũng chưa có ý định mở rộng diện tích trồng na sầu riêng. Tôi cũng cho rằng người dân không nên ồ ạt mở rộng diện tích trồng na sầu riêng mà cố gắng duy trì diện tích hiện tại để đảm bảo tốt lợi nhuận", ông Tứ nói.