Đà Nẵng: Chỉ khai báo một lần tại bệnh viện, giấy khai sinh được gửi tận nhà

Nếu như trước đây, khi một đứa trẻ sinh ra tại Đà Nẵng, quy trình làm giấy khai sinh thường kéo dài nhiều ngày với nhiều công đoạn thì nay được "gói gọn" trong vài thao tác điện tử.

Theo đó, bệnh viện lập giấy chứng sinh, hệ thống thông tin tự động kết nối cơ sở dữ liệu quốc gia, khớp nối thông tin cha mẹ – con, chuyển sang hộ tịch điện tử và gửi tin nhắn xác nhận cho phụ huynh. 

Vài ngày sau, giấy khai sinh được chuyển phát tận nhà. Một chuỗi thủ tục từng mất nhiều ngày, thậm chí cả tuần nay được rút ngắn tối đa, gần như không cần sự can thiệp trực tiếp của người dân.

UBND TP.Đà Nẵng cho hay, đây là một trong những ví dụ tiêu biểu cho mô hình hành chính công chủ động mà Đà Nẵng đang triển khai, kế thừa và mở rộng từ mô hình thí điểm tại Quảng Nam (cũ) từ tháng 4.2025, với 8 dịch vụ ban đầu. Hành chính công chủ động là một khái niệm hoàn toàn mới, nơi hệ thống tự động nhận biết nhu cầu của người dân và chủ động cung cấp dịch vụ; và UBND tỉnh Quảng Nam (cũ) đã phối hợp cùng Tập đoàn Viettel triển khai.

Khác với cách làm truyền thống khi người dân phải tự tìm hiểu, chuẩn bị và nộp hồ sơ, hành chính công chủ động dựa trên nền tảng dữ liệu liên thông, cho phép hệ thống "nhận biết" nhu cầu phát sinh để tự động kích hoạt dịch vụ phù hợp.

ẢNH: HOÀNG SƠN

Tại Quảng Nam (cũ), mô hình thí điểm bắt đầu với 8 dịch vụ, gồm: đăng ký khai sinh chủ động; nhập học và làm hồ sơ nhập học chủ động; gia hạn giấy phép hành nghề y tế; gia hạn/cấp đổi thẻ hướng dẫn viên du lịch; hỗ trợ hộ nghèo, cận nghèo; gia hạn chứng chỉ hành nghề thú y, buôn bán thuốc thú y; gia hạn/đổi phù hiệu kinh doanh vận tải; hỗ trợ tổng hợp hồ sơ xây nhà và các dịch vụ liên quan.

Thành công ban đầu đã tạo đà để Đà Nẵng địa phương vốn đi đầu trong cải cách hành chính và chuyển đổi số nhanh chóng mở rộng triển khai.

Điểm đột phá trong triển khai hành chính công tại Đà Nẵng là thay đổi tư duy phục vụ từ “người dân tự tìm đến” sang “chính quyền chủ động chuẩn bị”. 

Một chiến dịch đặc biệt của UBND thành phố là đưa sinh viên công nghệ thông tin tình nguyện về hỗ trợ xã, phường được triển khai. Ngoài ra, thành phố cũng đề nghị các doanh nghiệp công nghệ như Tập đoàn Viettel bố trí nhân sự thường trực tại xã, phường để đồng hành cùng chuyển đổi.

Chia sẻ về hiện thực hóa hành chính công chủ động ở Đà Nẵng, ông Dương Công Đức, Giám đốc Trung tâm Đô thị thông minh Viettel Solutions (thành viên Tập đoàn Viettel) nói: “Khó nhất không phải phần mềm, mà là viết lại cách chính quyền vận hành. Nếu quy trình sai, hệ thống sẽ tắc ngay từ đầu".

Không chỉ ở lĩnh vực hộ tịch, hành chính công chủ động còn cho thấy hiệu quả rõ rệt với doanh nghiệp. Trước đây, việc gia hạn phù hiệu kinh doanh vận tải thường khiến nhiều đơn vị lúng túng vì hết hạn mà chưa kịp làm thủ tục, dẫn đến gián đoạn hoạt động.

Hiện nay, hệ thống sẽ chủ động nhắn tin nhắc trước 15 ngày, hướng dẫn xử lý trực tuyến toàn trình. Chỉ trong thời gian ngắn, Đà Nẵng đã gửi 840 tin nhắn, cấp lại thành công 592 phù hiệu, với tỷ lệ trực tuyến toàn trình đạt 99,5% và 100% hồ sơ được xử lý trước hạn.

Nền tảng để triển khai mô hình này là khả năng liên thông dữ liệu đa nguồn – từ dân cư, y tế, hộ tịch đến các cơ sở dữ liệu chuyên ngành. Trường hợp khai sinh tự động cho thấy, chỉ cần một lần khai báo tại bệnh viện, hệ thống có thể hoàn tất toàn bộ quy trình, trả kết quả liền mạch.

Đây cũng là hình mẫu "một hệ thống thống nhất – một dữ liệu duy nhất – một dịch vụ trọn vẹn" mà Đà Nẵng đang hướng tới.

Theo UBND thành phố, trong bối cảnh mô hình chính quyền chuyển từ 3 cấp sang 2 cấp, khoảng 85% công việc dồn xuống tuyến cơ sở, Đà Nẵng xác định nếu tiếp tục cách làm cũ, bộ máy sẽ quá tải.

Thành phố đã chủ động tổ chức lại quy trình, lấy dữ liệu làm nền tảng và coi công nghệ là công cụ phục vụ người dân tốt hơn. Trong đó, đáng chú ý, Đà Nẵng còn thí điểm dịch vụ công không phụ thuộc địa giới hành chính trong các lĩnh vực hộ tịch và đất đai, mở ra khả năng người dân xử lý thủ tục ở bất cứ đâu