Quy hoạch cảng Trần Đề – Sóc Trăng được Thủ tướng phê duyệt tháng 9/2021. Công trình có quy mô khoảng 5.400 ha, năng lực tiếp nhận tàu tổng hợp, tàu container tải trọng khoảng 100.000 DWT (tương đường 100.000 tấn), tàu hàng rời 160.000 DWT. Dự án có nhu cầu vốn ở giai đoạn khởi động khoảng 50.000 tỷ đồng, công suất thiết kế 80-100 triệu tấn mỗi năm.

Doanh nghiệp kỳ vọng cơ chế đặc thù thu hút đầu tư cảng Trần Đề

 

Quy hoạch cảng Trần Đề – Sóc Trăng có quy mô khoảng 5.400 ha, năng lực tiếp nhận tàu tổng hợp, tàu container tải trọng khoảng 100.000 DWT (tương đường 100.000 tấn), tàu hàng rời 160.000 DWT.

 

Trong khi đó, Trần Đề là một huyện ven biển của tỉnh Sóc Trăng nằm trên trục giao thông quốc lộ Nam Sông Hậu nối liền TP Cần Thơ, tỉnh Hậu Giang và Bạc Liêu. Huyện có 12 km bờ biển, với nhiều tiềm năng phát triển du lịch, kinh tế biển. Cảng Trần Đề được đánh giá sẽ kết nối kinh tế Đồng bằng sông Cửu Long với tuyến đường hàng hải quốc tế qua biển Đông, kỳ vọng là đột phá để đưa nhanh hàng hóa của 13 tỉnh miền Tây đi các nước.

Nói như ông Nguyễn Văn Thể, Bí thư Đảng ủy Khối các cơ quan Trung ương, ĐBSCL chưa có cảng cửa ngõ nên toàn bộ hàng hóa của vùng muốn thực hiện việc xuất nhập khẩu thì phải trung chuyển qua TP HCM, dẫn đến phát sinh chi phí khoảng 230.000 đồng/tấn hàng hóa. Nếu không có cảng Trần Đề thì ĐBSCL rất khó bứt phá. Khi xây dựng, những vị trí cách cảng Trần Đề từ 50 – 70km chắc chắn sẽ hình thành các khu, cụm công nghiệp, mang lại hiệu quả kinh tế – xã hội cao.

“Đến thời điểm này, không có vị trí nào làm cảng biển tốt như cửa biển Trần Đề. Bởi lẽ, cảng này chỉ cách TP Cần Thơ khoảng 60km và rất gần các tỉnh Hậu Giang, Bạc Liêu, Cà Mau Kiên Giang, Cà Mau”, ông Thể khẳng định.

Đồng quan điểm, ông Hồ Quốc Lực, Chủ tịch HĐQT Công ty Cổ phần thực phẩm Sao Ta, cho biết công ty chuyên về các mặt hàng thuỷ sản, hằng năm xuất khẩu khoảng 25.000-30.000 tấn. Trong 27 năm qua, hàng hoá của doanh nghiệp đều phải vận chuyển về các cảng ở TP HCM, Bà Rịa – Vũng Tàu.

“Nếu có cảng biển Trần Đề sẽ giúp giảm chi phí vận chuyển, giảm rủi ro cho đơn hàng, tăng tính tin cậy trong xuất nhập khẩu hàng hoá; tạo được ưu thế cạnh tranh của khu vực”, ông Lực nói và cho biết với 1.500-2.000 container xuất khẩu mỗi năm, nếu có cảng biển công ty ông sẽ giảm được khoảng 20 tỷ đồng chi phí.

Hiện, hơn 70% lượng hàng hóa xuất nhập khẩu của vùng Đồng bằng sông Cửu Long phải vận chuyển bằng đường bộ lên cụm cảng TP HCM. Tình trạng này đã làm tăng chi phí vận chuyển, mất nhiều thời gian, ảnh hưởng chất lượng hàng hóa, tạo áp lực lên hệ thống giao thông đường bộ.

Ông Nguyễn Anh Tuấn, Phó tổng giám đốc Tập đoàn T&T, cho rằng, cảng Trần Đề gần với các tuyến đường biển quan trọng, nằm trong khu vực có tiềm năng phát triển kinh tế mạnh mẽ gắn với vùng sản xuất nông nghiệp, thủy sản và các ngành công nghiệp.

“Cảng Trần Đề sẽ đóng vai trò là cửa ngõ quan trọng kết nối toàn bộ vùng cực nam Tổ quốc với tuyến hàng hải quốc tế, là cơ hội mở rộng cánh cửa giúp ĐBSCL đột phá vươn ra thế giới”, ông Tuấn nhận định.

Do đó, đại diện Tập đoàn T&T đề xuất Chính phủ xem xét và áp dụng cơ chế đặc biệt đầu tư. Cụ thể, xem xét, hỗ trợ vốn đầu tư cầu dẫn 18km để hoàn thiện cơ sở hạ tầng cảng biển Trần Đề để dễ quản lý, mang lại hiệu quả đầu tư, giảm áp lực đối với nguồn vốn đầu tư tư nhân.

Áp dụng hình thức lựa chọn nhà đầu tư để tạo thuận lợi cho các nhà đầu tư đầu tư xây dựng cảng và hạ tầng logistics của cảng. Thời gian đầu tư của dự án là 70 năm để các nhà đầu tư có thể bảo đảm được nguồn thu ổn định và đầu tư lâu dài.

“Áp dụng các chính sách ưu đãi thuế và các ưu đãi khác đối với các hoạt động liên quan đến cảng và các dịch vụ hậu cần để tăng sức cạnh tranh của cảng Trần Đề trên thị trường khu vực và quốc tế, tạo động lực thu hút đầu tư cảng Trần Đề”, ông Tuấn kiến nghị.

TS Trần Khắc Tâm, Chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp tỉnh Sóc Trăng cho rằng dự án chỉ có thể thành công khi được áp dụng chính sách đặc thù, vượt trội. Cho dù cảng có tiềm năng lớn, nhưng với cơ chế hiện nay thì chưa hấp dẫn được các nhà đầu tư, bởi lợi nhuận đầu tư vào cảng thường không lớn, thu hồi vốn lâu. 

Doanh nghiệp kỳ vọng cơ chế đặc thù thu hút đầu tư cảng Trần Đề

 

Đề xuất Chính phủ xem xét, hỗ trợ vốn đầu tư cầu dẫn 18km để hoàn thiện cơ sở hạ tầng cảng biển Trần Đề.

 

Ông cũng đề nghị lập báo cáo nghiên cứu tiền khả thi đầu tư xây dựng cảng biển Trần Đề, đặc biệt là nghiên cứu các cơ chế, chính sách thu hút, ưu đãi nhằm kêu gọi các nhà đầu tư có đầy đủ tiềm lực đến tìm hiểu cơ hội và đầu tư cảng biển Trần Đề.

Để phát huy vai trò của cảng biển Trần Đề, theo đại diện Tổng công ty Hàng hải Việt Nam, cần tổ chức kết nối và nguồn hàng ổn định cho cảng.

Thứ trưởng Bộ GTVT Nguyễn Xuân Sang giao Cục Hàng hải Việt Nam tiếp thu đầy đủ, toàn diện các ý kiến của đại biểu để đưa ra những giải pháp tối ưu trong lộ trình quy hoạch chi tiết vùng đất, vùng nước… đầu tư cảng biển Trần Đề.

Thứ trưởng cũng đề nghị Bộ Kế hoạch và Đầu tư quan tâm, xem xét kiến nghị đầu tư cầu dẫn bằng ngân sách Nhà nước giống như đã đầu tư kết cấu hạ tầng công cộng.

“Đề nghị Bộ Công thương và tỉnh Sóc Trăng quan tâm đến ý tưởng của tư vấn lập quy hoạch trong kết hợp xây dựng các dự án điện gió với dự án cảng biển. Cần có nhà đầu tư nghiên cứu sâu vấn đề này”, Thứ trưởng Nguyễn Xuân Sang nhấn mạnh.